SGK otomatik işlem yapacak, parası ödenecek...

Gazetevatan yazarı İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Mert Nayır yazdı...Covid-19 virüsünün etkileriyle birlikte sürdürülmesi gereken yeni yaşam düzenimize yavaş yavaş alışıyoruz. Tamamen eski hayatımıza dönebilir miyiz sorusuna net bir cevap verebilmek geçirilen ayları göz önünde bulundurduğumuzda pek mümkün gözükmüyor. Tüm dünya ülkelerinin virüsle mücadelesi var gücüyle devam ediyor. Ülkemizde de normalleşme adımları hayatımızın her alanında atılmaya çalışılıyor. Okullarımız kademeli olarak açılıyor, farklı teşvik, destek ve önlemlerle çalışma hayatının kaldığı yerden devam ederek ekonominin çarkları döndürülmeye çalışılıyor.

Tüm bu yeni adımlar bizim gibi mevzuat uzmanlarına da oldukça ağır bir yük getiriyor.Her geçen gün değişen veya güncellenen yasa ve yönetmelikleri sizlere aktarmayı boynumuzun borcu bilirken, her kafadan çıkan yorumların arasında doğru bilgiyi de verebilmek adına elimizden gelen tüm gayreti gösteriyoruz.

Birinci dalga bitti mi, ikinci dalgayı mı yaşıyoruz sorularının arasında vaka sayılarında maalesef yine artış yaşanıyor. Virüse yakalananların ve yakınlarının son dönemlerde yaşadıkları en önemli sorunlardan biri olan karantina süreleri için düzenlenmeyen istirahat raporları konusuna getirilen çözüm Bakanımız tarafından geçtiğimiz hafta müjdelendi.

Karantina belirsizliği sona eriyor!

Testi pozitif çıkan bir kişinin 14 gün süreyle evde kalması gerekiyor. Bu kişilerin test sonrası geçirmek zorunda oldukları karantina sürelerinde rapor düzenlenmemesi özellikle çalışma hayatına dönen ve işyerine rapor bildirmek zorunda olan vatandaşlarımızın iş göremezlik ödemesi almasında ciddi bir mağduriyet yaratmaktaydı.

Hatta testinin pozitif çıktığını öğrendikten sonra rapor işlemleri için hastaneye giden ve hastaneye giderken kontrole girerek ceza bile yiyen vatandaşlarımız gündeme gelmişti.

Artık vatandaşlarımızın test sonuçlarının pozitif çıkması durumunda otomatik iş göremezlik raporu düzenlenecek.

Geçtiğimiz günlerde Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı bu uygulamayı şu sözlerle duyurmuştu; “Artık çalışanlarımızın istirahat raporu almak için tekrardan doktora müracaat etmesine gerek kalmayacak. Filyasyon ekiplerinin, FİTAS (Filyasyon ve İzolasyon Takip Sistemi) üzerinden düzenlediği istirahat raporları SGK tarafından otomatik olarak işleme alınabilecek. Böylece çalışanlarımıza karantinada kaldıkları süre için düzenlenen raporlara ait iş göremezlik ödeneklerini ödeyeceğiz”

Karantinada hem maaş, hem rapor ödeme belirsizliği!

Bazı işletmelerde karantina sürecinde olan personele ücret ödemesi yapılıp yapılamayacağına dair sorular sık sık gündeme geliyor. Kısa çalışma ödeneği veya nakdi ücretsiz izin ödemesi alan personellerin de birçok işletme tarafından tüm idari yaptırımlar göze alınarak çalıştırıldığını bu süreç içerisinde gördük, duyduk ve haklarında başlatılan genel denetim süreçlerini takip ediyoruz.

Kanun nizamında uygulanması gereken prosedüre bakacak olursak, karantina süresince evden bilgisayar başında çalışan personellere ücret ödemesi yapılması zorunludur. Çünkü bu personel çalışmıştır ve karşılığında ücret haketmiştir. Rapor bildiriminde de kişi adına ‘İstirahat süresinde çalışmıştır’ seçeneği seçilir. Belirtilen durumda kişi adına ayrıca iş göremezlik ödemesi çıkarılmaz.

Personelin çalıştığı halde ‘çalışmamıştır’ seçeneği işaretlenerek hem kurumdan rapor parası alıp hem de işverenden ücret ödemesi alıyor olması ise usulsüzlüğe girecektir. Ancak alan memnun veren memnun durumunda SGK’nın bu durumu tespit edebilmesi oldukça zor.

İşverenlerin beyanı usulüyle ödenen kısa çalışma ödeneklerinde usulsüzlükler var. Kısa çalışma ödeneğini fırsat bilip hem ödenek alıp hem sigortasız çalışan işçiler var. Yine beyan usulü ödenen nakdi ücretsiz izin ödemelerini işçisini değil kendi cebini düşünerek kullananlar var. İşten çıkarma yasağını türlü yollarla aşıp işçisini bu dönemde bile mağdur edenler var. Bakalım bu otomatik raporların akıbeti ne olacak yaşayıp göreceğiz…