Malulen emeklilik şartları neler? Hangi hastalıkları kapsıyor?

4A (SSK), 4B (BAĞ-KUR) ve 4C (EMEKLİ SANDIĞI) kapsamında çalışan vatandaşların malulen emekli olabilmeleri için gereken bazı şartlar mevcuttur. Malulen emeklilik şartları, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile belirlenmiştir.

Malulen Emeklilik Şartları Neler?

Çalışma ve kazanma gücünün tamamının veya bir kısmının meslekte kaybedilmesi halinde, sürekli bir gelir kaybına sebep olan fizyolojik bir risk olarak ifade edilen durum malullük olarak adlandırılır. Malullük için oluşturulan sigorta, bu durumu yaşayan vatandaşların mağdur olmalarının önüne geçmeyi amaçlamaktadır. Malulen emekli olunabilmesi için, kaybedilen işten dolayı kazanılamayan gelirin telafisi için oluşturulan malulen emeklilik gereklilik şartlarının karşılanması zorunludur.

Malulen emeklilik şartları şöyle sıralanabilir;

- İster 4A (SSK), 4B (BAĞ-KUR) ve 4C (EMEKLİ SANDIĞI) kapsamında olsun, malulen emekliye ayrılacak kişinin sigortalı olarak çalışmaya başlamasından itibaren 10 yıl geçmesi zorunludur. 10 yıllık çalışma dönemi boyunca çalışan kişinin en az 1800 gün prim ödemesi ve hizmet süresi mevcut olmalıdır.

- Çalışan kişinin, Sağlık Kurulunca en az %60 ve üstü oranında güç kaybına uğradığı resmi raporlarla tespit edilmiş olmalıdır. Dikkat edilecek bir diğer nokta bu durumun işe başlama tarihinden sonra gerçekleşmiş olmasıdır.

- 4A (SSK) kapsamında çalışan kişinin işten ayrılması gerekir.

- 4B (BAĞ-KUR) kapsamında çalışan kişi, ticari faaliyetlerine son vermiş olmalıdır. Bununla birlikte 4B (BAĞ-KUR) kapsamında çalışan kişinin hiç bir prim borcu da bulunmamalıdır.

- 4C (EMEKLİ SANDIĞI)'na bağlı olarak çalışanların ise görevlerinden ayrılmaları gerekir.

Tüm yukarıda belirtilen şartları sağlayan kişiler, malulen emeklilik şartlarını yerine getirerek malulen emekli olabilir ve malulen emekliliğin sunduğu tüm haklardan istifade edebilirler.

Hangi Hastalıkları Kapsıyor?

Malulen emeklilik şartlarının kapsadığı hastalıkların listesi:

- Epilepsi (Sara)

- Demans (Bunama)

- Beyin Tümörü

- Parkinson Sendromu

- Kanser ( Cilt, lösemi, lenfoma, tükürük bezleri, meme, sinir sistemi, mide, akciğer, ince bağırsak, kalın bağırsak, karaciğer, safra yolları, safra kesesi, böbrek, mesane, genital yollar, prostat, testis, penis, baş yumuşak doku, boyun yumuşak doku, multipl myelom kanserleri )

– Serebral Palsi

- Multiple Skleroz (MS)

- Şizofreni

- Bipolar bozukluk ( İki Uçlu Duygu Durum Bozukluğu)

- Retina Kanamaları

- Görme Azlığı

- Anemi

- Behçet Hastalığı

- Bacak, kol gibi organ kaybı

- Böbrek Nakli

- Akciğer Nakli

- Kalp Nakli

- Zeka Gerilikleri (IQ 50 ve altı)

- Yardım olmadan ayakta durmaya engel olan denge bozuklukları ile beraber işitme kaybı

- Karaciğer Nakli

- Karaciğer Sirozu

- Kalp Yetmezliği

- Kalp Kapak Hastalıkları

- AIDS

- Tüberküloz (Verem)

- Solunum Sistemi Hastalıkları

- Gastrointestinal Kanamalar

- Endokrinoloji ve metabolizma Hastalıkları şeklinde düzenlenmektedir.

Malulen Emekli Aylığı Alabilmek için Başvuru

Malulen emeklilik aylığı alabilmek için başvuru, sigortalı tarafından örneği Kurum tarafından hazırlanan Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ve bir adet belgelik fotoğraf ile beraber sigortalının en son çalıştığı iş yerinin bağlı olduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne ya da Sosyal Güvenlik Merkezine şahsen yapılmaktadır.

Malulen emeklilik aylığı tahsisi için kişin yetkili kurumlara yaptığı yazılı başvurudan sonra yetkili sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarına sevki işlemi yapılmaktadır. Sevk edilen Sağlık Kurulu tarafından düzenlenen raporun incelenmesi sonucunda, Kurum Sağlık Kurulunca başvuru da bulunan sigortalının malulen emeklilik şartlarını taşıyıp taşımadığı hususuna yönelik karar verilmektedir. Kurum kararlarına karşı başvurunun reddi halinde itiraz edilebilmektedir.

Malulen Emeklilik Aylığı Alabilmek İçin Süre Koşulu

Malulen emeklilik aylığı bağlanabilmesi için talep tarihinden önceki bir yıl içinde tanı alınması gerekmektedir. Talebe bağlı olarak düzenlenen sağlık raporu tarihinden başlamak üzere 18 aylık malulen emeklilik aylığı ödeme süresi başlamaktadır. Sağlık raporunun alınması akabinde başvuru yapılmaz ise geç kalınan süre kadar malulen emeklilik aylığı eksik ödenir.

Malulen Emeklilik Aylığı Bağlanabilmesi için Gerekli Belgeler;

Hizmet sözleşmesine bağlı çalışan sigortalılar (4A SSK'lı)

Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile köy ve mahalle muhtarları (4B BAĞ-KUR'lu) sigortalılar için:

- Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi

- Sigorta İşten Ayrılış Bildirgesi ( İşten ayrıldıktan sonraki ilk on gün için başvuruda bulunanlar için)

Kamu görevlisi olan (4C EMEKLİ SANDIĞI) sigortalıları için:

- Malulen emekli aylığı bağlanabilmesi için açıkta bulunan kişileri şahsen/vekaleten ya da görevde olanlar için Kurumları aracılığı ile yapılacak başvuru

- Malulen emekliye sevke dair emekliye sevk onayı

- Maluliyetin tespiti için Sağlık Kurulu Raporu

Malulen Emeklilik Aylığının Kesildiği Haller

Malulen emeklilik sebebi ile hak kazanılan malulen emeklilik aylığı, aşağıda hallerde kesilmektedir:

- Sigortalı kişilerin, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında ya da yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlaması,

- Kontrol muayenesi neticesinde malullük halinin ortadan kalkması durumu

Kontrol muayenesi, sigortalı kişinin ya da bunların hak sahiplerinin malullük ve iş göremezlik raporlarında yer alan rahatsızlıkların mevcut olup olmadığının tespiti amacı ile Kurum tarafından muayene ve tetkiklerin yaptırılması olarak tanımlanmaktadır.