Kayıt dışı çalışan eş aile yardımı alabilir mi, aile bildirimi başvurusu nasıl yapılır?
Çalışma hayatı boyunca, memurun ve işçinin merak ettiği birçok soru var. SGK’ya bağlı olmadan, sadece maaş karşılığında günlük çalışan eşlerin aile yardımı alıp alamayacağı çalışma hayatıyla ilgili merak edilen soruların başını çekiyor. İşte yanıtlar…
Evli olan devlet memurlarına verilen aile yardımının hangi koşullarda alınacağı ve nasıl başvurulacağı arama motorları aracılığıyla sorgulanıyor. Peki, Kayıt dışı çalışan eş aile yardımı alabilir mi?
KAYIT DIŞI ÇALIŞAN EŞ AİLE YARDIMI ALABİLİR Mİ?
657 Sayılı Kanuna göre memura her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan aylık almayan eşi için aile yardımı ödeneği veriliyor. Memur eş için ödenen aile yardımı, evlendiği tarihi takip eden ay başından itibaren hak kazanılır, eşinden boşanma veya eşinin ölümü halinde ise ödenek kesilir. Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 12. maddesine göre ise aile yardımı personelin ilk işe girişinde alınır ve Aile Yardımı Bildirimine dayanılarak ödenir. Bu bildirim, personelin aile yardımından yararlanan eş veya çocuk durumunda meydana gelen değişiklikler ile yer değiştirme suretiyle atama halinde de yenilenir.
Öte yandan 657 sayılı Kanunun 28. maddesinin son fıkrasında, "Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler." Denilir. Bu hükme göre memurlar kendilerine yasaklanmış olan faaliyetleri yerine getiren eşleri için bildirimde bulunmak zorundadır. Madde hükmünde memurlara yasaklanan faaliyetler arasında serbest meslek veya mesleki faaliyet icrası ile gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışma da yer almaktadır. Eşi bu şekilde bir faaliyette bulunan memur durumu 15 gün içinde kurumuna bildirmekle yükümlüdür.
657 sayılı Kanunun 202. maddesinde menfaat karşılığı çalışmaya atıf yapılmakla birlikte menfaat karşılığı çalışmanın belgelendirilmesinin en kesin yolu SGK kayıtlarıdır. Sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında sigortalı olması gerektiği halde bildirimi yapılmayan kişi kayıt dışı çalışıyor veya çalıştırılıyor demektir. Böyle bir durum için cezai yaptırımlar öngörülmüştür. Bir günlük çalışma bile olsa Kuruma bildirim verilmesi gereklidir.
Beyan esas olduğu için eşi menfaat karşılığı çalışan memur bu durumu beyan etmemesi halinde aile yardımı ödeneğinden yararlanacaktır. Ancak SGK tarafından yapılacak denetimlerde kayıtdışı çalıştırıldığının tespiti halinde ödenmiş aile yardımı tutarları geriye dönük olarak faiziyle birlikte tahsil edilecektir. Ayrıca 657 sayılı Kanunun 28. maddesindeki bildirim yükümlülüğünü yerine getirmemesi sebebiyle memur hakkında idari işlem yapılabilecektir. Yine gelecekte sosyal güvenlik haklarından yararlanmak isteyen eşin kayıt dışı çalıştırıldığı sürelerin tespiti talebinde bulunması ihtimali de mevcuttur. Bunların hepsi memurun aleyhine oluşabilecek durumlardır.
AİLE YARDIMI BİLDİRİMİ NASIL YAPILIR?
Aile yardımı bildirimleri E-Devlet üzerinden memurun kendisi tarafından yapılabiliyor. Memurun çalıştığı gün sayısına bakılmaksızın kayıt dışı bile olsa çalışan eşi için aile yardımı beyannamesi vererek bu durumu belirtmesi gerekiyor. Bildirim verme sayısında ise bir sınırlama yok.