İşsizlik maaşından yararlanma şartları
Sendikalar ve işçiler arasında bir süredir konuşulan işsizik maaşı rahatsızlıkları, son olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu’nun açıklamasıyla tekrar gündeme geldi.
Sendikalar ve işçiler bir süredir işsizlik maaşından yararlanma şartlarının esnetilerek daha çok kişinin faydalanabilmesini istiyor.
İşçiler ve sendikalar arasında tartışılan konu, Hisarcıklıoğlu’nun, “İş dünyasının ve çalışanların şikayetleri üç noktada odaklanıyor. İkale sözleşmesiyle işten ayrılanların da işsizlik ödeneğine başvurabilmesi lazım. İkinci olarak prim ödeme şartlarıyla ilgili ciddi talepler var. Özellikle son 3 yılda 600 gün prim ödeme koşulu oldukça sınırlayıcı. Maksimum ödemeyi asgari ücretin yüzde 80’i ile yani 2 bin 31 lira ile sınırlandırmışız. Asgari ücret kazanan biri için bu makul görünebilir ama deneyimli, yüksek ücret alan bir ustabaşı ya da mühendisi cezalandırmış oluyoruz’’ şeklinde yaptığı açıklamayla, Milyonlarca çalışanı ilgilendiren işsizlik maaşı tekrar gündeme geldi.
İşsizlik maaşı, 1 Nisan 2002 yılından ödeniyor. Son açıklanan rakamlarda bu yılın ilk 7 ayında 1.2 milyon kişi başvurmuş. Çalışan sayısının 15 milyona yaklaştığı Türkiye’de merak edilen konuların başında gelen işsizlik maaşı nasıl alınır? Maaşı alma şartları nelerdir? Nasıl başvurulur?
İşsizlik maaşı şartları
İşsizlik maaşı, devlet tarafından 2002 yılından beri kullanılan bir sistem. İşçinin, işsiz kaldığı süre içinde gelir kaybı nedeniyle oluşabilecek olumsuzlukların belirli ölçüde önüne geçebilmek adına uygulanmaktadır. Peki işsizlik maaşından nasıl yararlanabilir? İşsizlik maaşı şartları:
1. İşçinin kendi istek ve kusuşu dışında işsiz kalması,
2. İş sözleşmesinin iptali öncesinde 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olması,
3. Son 3 yıl içinde 600 gün işsizlik sigortası priminin ödenmiş olması gerekiyor.
İşsizlik maaşına başvuru süresi
İşçi, iş sözleşmesi iptal edildikten sonra 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmalıdır. İŞKUR’a başvurduktan sonra kişinin kaydı yapılıyor ve işsizlik sigortası fonundan yararlanılması sağlanıyor.
İşsizlik maaşından ne kadar süre yararlanılır?
600 gün sigorta primini ödemiş olanlar 6 ay,
900 gün sigortalı olarak çalışanlar 8 ay,
1080 gün sigorta primi ödemiş olanlar, 10 ay süreyle işsizlik maaşından yararlanabilir.
İşsizlik maaşı dışında sigorta fonu başka imkanlar tanıyor mu?
İşsizlik sigortası primini ödeyen kişiler işsizlik maaşı dışında başka imkanlara da sahip olabiliyor.
Genel sağlık sigortası, işsizlik sigortası fonundan ödeniyor. Kişiler veya bakmakla yükümlü oldukları sağlık hizmetinden yararlanabiliyor.
İşsizlik fonu aynı zamanda İŞKUR tarafından yeni iş bulma imkânı da tanıyor. İş arayan kaydı oluşturulduğu için aynı zamanda İŞKUR aracılığıyla kişilere iş de bulunup, işe yerleştirme ve mesleki eğitim alması da sağlanıyor.
İşsizlik maaşı son 120 gün şartı esnetildi
İşsizlik maaşı alabilmenin şartlarından biri olan 120 gün prim ödenerek, sürekli çalışma şartı geçen sene esnetildi. Yeni düzenleme ile sürekli çalışma yerine, iş sözleşmesinin devam edip, edilmediğine bakılıyor.
İşsizlik maaşının kesilme nedenleri
Kişi yeni bir iş bulduğunda ya da kişiye emekli aylığı bağlandığında işsizlik maaşı hakkı biter.
İşsizlik maaşının kesilme nedenlerinden biri de İŞKUR’un kişiye teklif ettiği işi kabul etmemesidir. Ayrıca, işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı çalıştığı tespit edildiğinde de işsizlik maaşı kesilir.
İşsizlik maaşı ücretleri
Asgari ücretli bir çalışan, işsizlik maaşı olarak ücretinin yüzde 40’nı yani 2.558,40’ın 1.23,36’sını alabilir. Bu oranın üzerinden 7.77 lira da damga vergisi kesilince asgari ücretle çalışan kişinin alacağı işsizlik maaşı 1.015,59 oluyor.
Dolayısıyla en düşük ücret işsizlik maaşı, 1.015,59 iken, ne kadar yüksek maaş alırsan al, en yüksek işsizlik maaşı 2.031,19’u geçmez.