İşe kaç gün gidilmezse işten çıkarılır? Evlilik izni almadan 5 gün işe gelmedi!
Çalışan ve işverenin hakları yasalarda koruma altına alınmıştı. İş Kanunu kapsamında işçinin de işverenin de belli yaptırımları vardır. Kanunun dışında karşılıklı kabul edilen iş sözleşmelerin de işçinin ve işverenin sorumlu olduğu ve uyması gereken kurallar vardır. Kanun, sözleşme ve mahkeme kararlarına bağlı olarak iş hayatında emsal durumlarla karşılaşmak ise mümkündür. Bunlardan biri de evlilik izni almadan evlenen çalışan kişilerle alakalıdır. Peki, evlilik izni almadan çalışan evlenip, işe gelmezse ne olur? Evlilik izni alamadan evlenen işçi işten çıkarılır mı?
İşveren ile çalışan arasında kimi zaman çeşitli sorunlar olabiliyor. Mahkemeye kadar varan bu anlaşmazlıklar sonrası kimi zaman mahkeme tarafından kimi zaman da Yargıtay tarafından emsal kararlar alınabiliyor. İşe kaç gün gitmezse işten çıkarılır? Evlilik izni alamdan evlenip ve işe bir süre gelmeyen kişi tazminatsız işten çıkarılır mı?
İŞE KAÇ GÜN GİTMEZSE İŞTEN ÇIKARILIR?
İşçi çalışma günü olan ve birbirini takip eden perşembe ve cuma günü işe gelmezse işten çıkarılabildiği gibi, işçi bir ay içerisinde işe gelmesi gereken günlerde üç gün işe gelmezse de işten çıkarılabilir.
Evlilik izni almadan işe gelmeyen çalışan işten çıkarılır mı?
Erkek arkadaşıyla habersizce evlenen çalışan ve 5 gün boyunca işyerine uğramayan kişinin işine tazminatsız son verildi.
Tazminatları için dava açan çalışana, Yerel Mahkeme 'devamsızlık yapmış ama haklı sebebi var 'evlenmiş' diyerek, tazminatlarını alabileceğine karar verdi. Yargıtay ise, her ne kadar evlenmiş olsa da, izinli olmayıp haber vermemiş, diyerek işten çıkarmayı haklı buldu.
TAZMİNAT ALABİLİR Mİ?
Söz konusu davada çalışan, feshin haksız olduğunu ileri sürerek, ihbar ve kıdem tazminatı alacaklarını istedi. Yerel Mahkeme verdiği kararında, işten atılmanın haklı bir nedene dayanmadığına, tazminatlarını alabileceğine karar verdi. Yargıtay Yerel Mahkemenin kararını işveren temyiz etti. Dosyayı yeniden değerlendiren Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, iş mahkemenin verdiği kararı bozdu.
Yargıtay konu hakkında, iş akdinin işverence devamsızlık nedeni ile haklı olarak feshedildiği kabul edilerek kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddi gerekir. dedi
"İÇTİHAT METNİ" (K.T.17/12/2018 )
9. HUKUK DAİRESİ 2015/28743 E. , 2018/23360 K."
MAHKEMESİ: İŞ MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin 12.11.2013 günü evlendiğini, bu sebeple işyerinden 3 gün izin aldığını, işyerine gittiğinde ise iş akdinin feshedildiğini öğrendiğini, feshin haksız olduğunu iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının izin almadan ve haber vermeden peş peşe 5 iş günü işe gelmediğini, evlilik yapan bir işçiye izin verilip peşinden devamsızlık tutanağı tutulmasının kesinlikle mümkün olmadığını, öğrendikleri kadarıyla davacının nişanlısından başka bir kişiyle kaçması nedeniyle işe devamsızlık yaptığını, bu nedenle feshin haklı nedene dayandığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece 12.11.2013 günü davacının evlendiği anlaşıldığından devamsızlık olsa bile bunun haklı bir sebebe dayandığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
İş sözleşmesinin, işçinin devamsızlıkta bulunması nedeniyle işverence haklı olarak feshedilip feshedilmediği noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 25. maddesinin (II) numaralı bendinin (g) alt bendinde, "işçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi" halinde, işverenin haklı fesih imkanının bulunduğu hükme bağlanmıştır.
İşçinin işe devamsızlığı, her durumda işverene haklı fesih imkanı vermez. Devamsızlığın haklı bir nedene dayanması halinde, işverenin derhal ve haklı nedenle fesih imkanı bulunmamaktadır. İşçinin hastalığı, aile fertlerinden birinin ya da yakınlarının ölümü veya hastalığı, işçinin tanıklık ve bilirkişilik yapması gibi haller, işe devamsızlığı haklı kılan nedenlerdir. Mazeretin ispatı noktasında, sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadığı sürece özel sağlık kuruluşlarından alınan raporlara da değer verilmelidir.
Devamsızlık süresi, ardı ardına iki iş günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü ya da bir ayda üç iş günü olmadıkça, işverenin haklı fesih imkanı yoktur. Belirtilen iş günlerinde hiç çalışmamış olunması gerekir. Devamsızlık saatlerinin toplanması suretiyle belli bir gün sayısına ulaşılmasıyla işverenin haklı fesih imkanı doğmaz.
Devamsızlık, işçinin işine devam etmemesi halidir. İşyerine gittiği halde iş görme borcunu ifaya hiç başlamayan bir işçi devamsızlıkta bulunmuş sayılmamalıdır. İşçinin yapmakla yükümlü olduğu ödevleri hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi ayrı bir fesih nedeni olup, bu durumda 4857 sayılı Yasanın 25/II-h maddesi uyarınca değerlendirme yapılmalıdır.
Maddede geçen "bir ay" ifadesi takvim ayını değil ilk devamsızlıktan sonra geçecek olan bir ayı ifade eder. İlk devamsızlığın yapıldığı gün ayın kaçıncı günüyse takip eden ayın aynı günü bir aylık süre sona erer. Son ayda ilk devamsızlığın gerçekleştiği günün bulunmaması halinde, son ayın son günü bir aylık süre dolmuş olur. Sonraki devamsızlıklar ise takip eden aylık dönemler içinde değerlendirilir.
Somut uyuşmazlıkta; davacının 2013 Kasım ayının 7,8,9,11 ve 12'nci günleri olmak üzere peş peşe 5 iş günü işe gelmediğine dair mümziileri bölüm şefi Ünal, bölüm müdürü İlker ve personel işleri uzmanı Nesrin'in davalı ... olarak dinlendiği tutanaklar ile işverence devamsızlık nedeniyle iş akdinin feshedildiğinin davacıya bildirildiği ... 40. Noterliği'nin 12.11.2013 tarih ve 27230 yevmiye numaralı ihtarnamesi dosyada mevcuttur. Davacı taraf belirtilen günler evlilik nedeniyle işverenin bilgisi dahilinde işyerine gelmediğini, bir nevi izin kullandığını savunmaktadır.
Ancak davalı tanıkları, davacının evleneceğini bildiklerini fakat davacının izinli olmayıp haber vermeden işyerine gelmediğini, davacının devamsızlık yaptığı süre içinde kendisine ulaşamadıklarını, farklı kişilerden davacının nişanlısını bırakıp başka biri ile kaçtığını öğrendiklerini, iş akdi feshedildikten sonra davacının işyerine gelerek evlilik cüzdanını gösterip gelmediği sürelerde izinli sayılmayı talep ettiğini beyan etmişlerdir.
Davacıya evlilik nedeniyle izin verilip peşinden devamsızlık nedeniyle işten çıkarıldığını duyduklarını beyan eden davacı tanıkları Melehat ve Ertuğrul'un ise davacının iş akdi sona erdiğinde işyerinde bulunmadıkları kendi ifadeleri ile sabit olup bu tanıklar davacıdan duyduklarını aktarmaktadır.
Bu sebeplerle fesih tarihinde işyerinde bulunan, her biri davacının silsile ile amiri konumundaki davalı tanıklarının beyanlarına üstünlük tanınıp iş akdinin işverence devamsızlık nedeni ile haklı olarak feshedildiği kabul edilerek kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddi gerekirken kabulü bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, 17/12/2018 günü oybirliği ile karar verildi.