Milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor!Başvuran SGK'dan parasını alıyor
Milyonlarca çalışanı çok yakından ilgilendiriyor. SGK o parayı iade ediyor. Başvuran herkes alabiliyor. Bir süre sigortalı olarak çalışanlar için geçerli. Emeklilik hayali ile başlanan iş yaşamı bazı durumlarda emekli olarak sonuçlanmayabiliyor. Emeklilik şartlarını tamamlayamayanlar ise ödenmiş olan primlerinin iadesini alabiliyor.
Hürriyet'ten Noyan Doğan bugünkü köşesinde çalışanların merak ettiği sorunları yanıtladı. İşte o sorular ve cevapları...
Soru: Kısa çalışma ödeneği aldığımız halde iş yeri bizi çalıştırmaya devam ediyor ve ekstra bir ücret almıyoruz. Dedikleri şey yıllık izinlerinize eklenecek. Ne yapmamız lazım? Erhan K.
Cevap: İşyeri kısa çalışma ödeneğine başvurmuşsa ve sizler tam mesai ile çalışıyorsanız, işyerinizin çalıştığınız süre için size maaşınızı ödemesi gerekir. Çalıştığınız sürelerin yıllık izinlere eklenmesi diye bir şey söz konusu olamaz. Yasal yola başvurabilirsiniz.
FAZLA PRİM ÖDEYEREK MAAŞINIZI ARTTIRAMAZSINIZ Soru: SGK hangi verilere göre emekli maaşı hesaplamasını yapıyor? Bunu bilirsek, daha yüksek bir maaş almak için işyerinin yaptığı ödemeler dışında, bizler de prim yatırıp, alacağımız maaşı yükseltebiliriz. 20 yıl sigorta süremi doldurdum. 5750 prim günüm doldu. Yaşı bekliyorum. Müjde T.
Cevap: Emekli maaşı ortalama kazanç, prim gün sayısı, enflasyon, büyüme hızı gibi birçok faktöre göre belirleniyor. Ortalama aylık kazancın, prim gün sayısına göre hesaplanan aylık bağlama oranı ile çarpılması sonucu emekli aylığı tutarı belirleniyor. Ortalama aylık kazanç da dönemsel tüketici enflasyonuna göre hesaplanıyor ve büyüme hızının yüzde 30’u üzerine ekleniyor. Güncellenmiş aylık kazanç ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucu emekli maaşı belirleniyor, bu maaş da geçmiş enflasyon oranında artırılıyor. Emeklilikte yüksek maaş almak için işveren de prim yatırsın ben de yatırım diye bir şey mümkün değil. Ancak yüksek borçlanma yaparsınız ama sizin durumunuzda bu da olmaz, çünkü yaşı bekliyorsunuz.
KISA ÇALIŞMADA MAAŞIN BİR KISMINI İŞVEREN ÖDER Soru: Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçiyim. İşverenim aldığım aylık maaşımı eksik ödeyip, kısa çalışma ödeneğiyle tamamlamak istiyor. Aylık maaşım 3000 lira, 600 lira ödenek alıyorum, işveren bana 2400 lira maaş verebilir mi? Erdem B.
Cevap: İşyeriniz çalışma süresini düşürerek kısa çalışma ödeneğinden yararlanıyor. Bu şartlarda da maaşınızın bir kısmını kısa çalışma ödeneği kapsamında devlet öder, çalıştığınız süre için de maaşınızı işveren öder. İşvereninizin yaptığı doğru bir uygulama.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDEN YARARLANAMAZSINIZ Soru: Emekli ve aynı zamanda engelliyim. Firma kısa çalışma ödeneğine girdi, benim dışımda bütün arkadaşlarım faydalandı. Emekli olduğum için faydalanamadım. Engelli olduğum için faydalanma şansım var mı? Yaşar A.
Cevap: Emekli olduğunuz için kısa çalışma ödeneğinden yararlanamıyorsunuz. Engelli olmanız da bu durumu değiştirmiyor. Bu nedenle kısa çalışma ödeneği için yapacağınız bir şey yok.
EMEKLİ OLAMAZSINIZ PRİM İADESİ ALABİLİRSİNİZ Soru: 1962 doğumluyum, 80’li yıllarda iş giriş başlangıcım var ama sonrasında devam edemedim. Elimdeki tek belge sigorta kartı. Emekli olabilir miyim? Zuhal Ö.
Cevap: Emeklilik için belirli süre prim ödemiş olmanız, yine belirli süre çalışmanız ve gerekli yaşı doldurmanız gerekiyor. Anladığım kadarıyla yaş şartını yerine getirseniz bile çok az süreyle çalışmışsınız. Dolayısıyla emekli olup, emekli maaşı alamazsınız. Ancak ödediğiniz primleri geri alabilirsiniz.
EMEKLİLİK İÇİN 25 YILI DOLDURMALISINIZ Soru: 1963 doğumluyum. 2001’den sigortam var. 5600 prim günüm var. Seneye 58 yaşımda olacağım. Kısmı emekli olabilir miyim? Dilruba B.
Cevap: 1999-2008 arası ilk sigorta girişi olan kadın çalışanlar yaş nedeniyle emeklilik için 25 yıllık süreyi, 4500 prim gün sayısını doldurmaları halinde 58 yaşında emekli olabiliyor. Bu şartlarda emekli yaşı ve prim gün sayısı doluyor ama çalışma süresi dolmuyor.