Emekli maaşında üç dönem hesabı! O tarih çok önemli...

Emekli maaşı ile ilgili flaş detay! Milyonlarca emekliyi ilgilendiriyor. Üç dönem hesabı... Daha yüksek emekli maaşı almak mümkün. Çalışma hayatına başlayan herkes ne zaaman emekli olacağını merak ediyor. Birçok kişi erken emekli olmak isterken, emeklilk sürecinde de çalışırken sahip olduğu standartları korumak istiyor. Dolayısıyla herkes yüksek emekli maaşı almak için ne yapması gerektiğini merakediyor. Özellikle son yıllarda 'çalıştıkça maaşım düşüyormuş' türü endişelere çok rastlıyoruz. Öncelikle belirtelim ki emekli maaşınızı belirleyen en büyük etken sizin aldığınız brüt maaşlar. Yani SGK'ya bildirilen prime esas kazancınız. Bu ne kadar yüksek ise emekli maaşınız o oranda artıyor. Brüt maaşınız asgari ücretten gösteriliyorsa eğer haliyle maaşınız da düşük oluyor. Emekli maaşları hesaplanırken üç ayrı dönem dikkate alınıyor. Buradaki kazançlarınıza göre de aylık bağlama oranları değişiyor. En şanslılar 2000 yılı öncesinde yüksek kazançla daha fazla çalışanlar oluyor. İşte emekli maaşı hesaplamasının detayları... Emekli maaşı hesaplamasında kullanılan aylık bağlama oranları farklı dönemler için farklı oranlarda uygulanıyor. Yani her dönem için de ayrı hesaplama yöntemi kullanılıyor. Her dönemde kazançlar değişik yöntemlerle günümüze güncelleniyor ve Aylık Bağlama Oranı (ABO) ile çarpılıyor. Sonra bu üç hesap toplanarak emekli maaşı belirleniyor. Emeklilik için yapılan hesaplamalarda 2000 yılı öncesi, 2000-2008 10. ayı arası ve 2008 yılının 10. ayından sonrası olmak üzere üç ayrı dönem uygulanıyor. 2000 yılı ve öncesindeki dönemde aylık bağlama oranları çok daha yüksek uygulanıyor. Burada kazanca göre yüzde 70'i bulan çarpan kullanılıyor. Gösterge ise 14 binlere kadar çıkıyor. Yani bu dönemde yüksek kazanç bildirip çalışması fazla olanlar için emekli maaşı da yükseliyor. 2000-2008 arasında ise aylık bağlama oranları biraz daha düşerken bu kez gösterge sisteminin yerine gelişme hızı devreye giriyor. Yıllık kazanç, büyüme hızı güncellemelerde kullanılıyor. ABO Yüzde 60'larda oluyor. 2008'in 10'uncu ayından sonraki dönemde ise aylık bağlama oranları düşerken maaş güncellemesinde gelişme hızının yüzde 30'u dikkate alınıyor, enflasyon devreye giriyor. ABO ise yüzde 40'larda uygulanıyor. Bu üç hesaplama toplanarak çalışanın emekli maaşı ortaya çıkarılıyor. Prime esas kazanç Çalışılan yıllar Prim süresi İlk günden son güne kadar tüm kazançlar hesaba katılıyorAylık bağlama oranları ile çarpılıyorKatsayı güncellemesi yapılıyorBüyüme ve enflasyon devreye alınıyor İlk günden son güne kadar tüm kazançlar hesaba katılıyorAylık bağlama oranları ile çarpılıyorKatsayı güncellemesi yapılıyorBüyüme ve enflasyon devreye alınıyor 2000 yılı öncesi: Gösterge, katsayı ve ABO Yüzde 70'lerde2000-2008 arası: Yıllık kazanç, büyüme hızı ve ABO Yüzde 60'larda2008 sonrası: Enflasyon, büyümenin yüzde 30'u ve ABO yüzde 40'larda. - Emekli aylığınızı son 1-2 yılda aldığınız maaşlar değil, tüm çalışmalarınız belirliyor. Planlamaya erken başlamakta fayda var.- Maaşı belirleyen en önemli etken aldığınız brüt ücret. Hem yaş bekleyenler hem de prim dolduranlar gerçek ücretlerinin bordroya yansımasını sağlamalı.- Eğer borçlanma yapıyor ya da isteğe bağlı ödüyorsanız ödeyebildiğiniz kadar yüksek miktarlarda ödemeniz maaşınızı artıracaktır. - Hem SSK'lı hem Bağ-Kur'lu iseniz Bağ-Kur primi ödemeyi de talep edin. Böylece iki farklı ödeme sizin prime esas kazancınızı dolayısıyla emekli maaşınızı artıracaktır.- Bağ-Kur'dan prim ödemişseniz ve 01.05.2008 öncesinde sigortalı olmuşsanız son 3.5 yıl SSK (4A) ile çalışmanız karşılığı emekliliğiniz bu kurum şartlarından olur ve maaşınız artar. 2008 sonrası sigortalı olanların hangi kurumda primi fazlaysa emekliliği ona göre oluyor. - Brüt maaşı sadece aldığınız ücret belirlemiyor. Size nakit olarak düzenli ödenen tüm ücretler buna ilave ediliyor. Bordronuza bunların da eklenmesini sağlayın.- Emekli olurken doldurduğunuz formda eş çocuklarınızla ilgili seçenekleri işaretlemeyi unutmayın. Böylece aylık bağlama oranınız yükselir ve maaşınız artar. Bize en çok sorulan sorulardan birisi de Emeklilik için primim doldu yaşı bekliyorum çalıştıkça emekli maaşım düşer mi? şeklinde oluyor. Yukarıda da belirttiğimiz gibi emekli maaşını belirleyen en önemli unsur sizin SGK'ya bildirilen kazancınız. Yüksek maaş almanıza rağmen asgari ücretten gösteriliyorsanız maaşınız düşük olacaktır. Bu yüzden gerçek maaşınızın bordroya yansıtılmasına önem vermelisiniz. Burada hem sizin geleceğinizden çalınıyor hem de vergi ve prim hırsızlığı yapılıyor. Yaşı beklerken çalışmak maaşınızı düşürmez ancak asgari ücretten çalışırsanız daha önceki dönemlerde yükselen maaşınızın yükselmesi duracaktır. (Faruk Erdem / Sabah)