EYT’lileri heyecanlandıran gelişme! Emeklilikte Yaşa Takılanlar’da (EYT) son durum ne?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) uzun zamandır müjdeli bir haber gelmesini bekliyorlardı. Hükümetin EYT’lilerin maliyetlerini değerlendirdiği kulislerde dolaşan bilgiler arasında yer alıyor. Gün ve prim şartını tamamlayıp sadece yaşlarının dolmasını bekleyen binlerce EYT’linin tek isteği seçim öncesi bekledikleri yasanın çıkması. Geçtiğimiz hafta TGRT ekranlarında Çare Ne programına katılan Türkiye Gazetesi yazarı Yücel Koç Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın (EYT) durumu ile ilgili kulis bilgisini canlı yayında açıklamıştı.

EYT İÇİN YASA ÇIKACAK MI?

Türkiye Gazetesi yazarı Yücel Koç, 2023 seçimlerinden önce EYT'in çıkacağını söyledi.

Koç, "EYT çıkacak. Belgen var mı diyorlar, bu işin belgesi olmaz. Görüşüldü, konuşuldu, dinledik. Güvenmediğimiz kişiler olmasa zaten yazmadık. 2019 seçimlerinden edinilen tecrübeler ışığında 2023'e gidereken bu konuların yeniden gözden geçirildiği, bununla ilgili yapılabilecek ne varsa, bunların masaya konduğunu, konuşulduğunu ve çözmek için çok ciddi bir irade olduğunu söyleyebilirim" dedi.

Koç, bakanlıktan birileriyle görüştüğünü ve kendisine bu konunun çözüleceğinin sözünün aktarıldığını kaydetti, görüşmesinden "Emeklilikle ilgili bütün sorunları çözeceğiz" mesajı aldıklarını açıkladı.

ÇALIŞMA VAR DENDİ AMA NET BİR ŞEY YOK!

Emeklilikte Yaşa Takılanlar Federasyonu Başkanı Gönül Boran da “Ankara'da bir eylemimiz oldu. Bakanlıktan bir EYT'lilerin sorunları çözülecek diye laflar olsa bile net bir şey yok" diye konuştu.

EYT ÇIKARSA EMEKLİLİK NASIL OLACAK?

Emeklilikte yaşa takılanlar için yeni düzenlemeler gelirse, 1999 tarihinden yani düzenlemenin yaşama geçirilmesinden evvelce işe giren EYT'li kadınlar 20, erkekler de 25 sene sigortalı olarak çalışma koşulu ile eş güdümlü 5 bin prim gün ödeme şartlarını yerine getirerek emekli olabilecekler. Çıkacak yasanın, 1 milyonu kamu çalışanı olmak üzere 6 milyon bireyi direk ilgilendirmesi bekleniyor. Çıkacak yasadan ilk faydalanması beklenenlerin kişi sayısı ise 700 bin civarında.

EYT NEDİR?

EYT sorunu, 8 Eylül 1999'da kabul edilen 4447 sayılı Kanun ile gündeme geldi. Kanundan önce erkekler için 25, kadınlar için 20 yıl sigortalılık süresi ve 5 bin günlük prim gün sayısı emekli olmak için yetiyordu. Yapılan düzenlemeyle emeklilik yaşı kadınlarda 58'e, erkeklerde 60'a yükseltilirken, emeklilik için gerekli prim ün sayısı ise 7 bin güne yükseltildi.

1976 ile 1999 yılları arasında işe girenlere ‘kademeli yaş’ şartı getirilirken, 5510 sayılı yasayla 30 Nisan 2008’den itibaren işe girenlerde emeklilik yaşı 65 oldu. İşte bu uygulama milyonlarca kişiyi mağdur etti. Emekliliğine kısa süre kalanlar düzenlemeden sonra yıllarca beklemek zorunda kaldı. Bu kişilere ‘emeklilikte yaşa takılanlar’ ya da ‘EYT’ deniliyor. Emeklilikte yaşa takılanlar sorunlarına çare bulmak için siyasi partiler dahil her kapıyı çaldı. Talepleri kanun teklifiyle Meclis gündemine de geldi.

FİNLANDİYA MODELİ NEDİR?

EYT ile ilgili sık sık çalışmaların yapıldığı gündeme geldi. Düşük emekli maaşıyla hemen emeklilik de bunlardan biriydi. Gündeme Almanya ve Finlandiya modelleri de geldi. Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşların emekli olabilmeleri için önerilen Finlandiya modelinde her eksik yıl için bellli oranda düşük maaş ödemesi şeklinde işleyecek düzenlemenin getirilmesi düşünüldü. Finlandiya modeli ile emeklilik için gerekli işlemleri tamamlamış ancak yaş dolayısıyla emekli olamayan vatandaşlar, her eksik yıl için daha düşük bir ücretle emekli olabiliyorlar. Bu modelde ayrıca daha sonra prim ödeyerek maaşını yükseltebiliyor.

Finlandiya'da uygulanan sisteme göre; emekli olmak için gerekli her eksik yıl için yüzde 2 eksik maaş ödeniyor. Emekli olmak için yaş şartını tamamlamaya 4 yıl eksiği bulunan bir vatandaş Finlandiya modeli ile yüzde 8 daha az bir maaş alarak emekli olma hakkı kazanıyor.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR (EYT) YASASI ÇIKMASI DURUMUNDA NE ZAMAN EMEKLİ OLABİLİRİM?

Posta gazetesi yazarı Ekrem Sarısu Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili kendisine gelen bir soruları sık sık köşesinde yer veriyor. İşte EYT’li olanların en çok merak ettiği o soru ve cevabı:

Soru: 21 Kasım 1977 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 10 Mayıs 1999. Toplam 7000 gün prim ödemem var. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkması durumunda ne zaman emekli olabilirim? Mustafa HOŞGÖR

Cevap: Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Şayet askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız; 6 ayını borçlanmanız halinde, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Ancak 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 10 Mayıs 2024’ten sonra süre ve prim şartını sağlayıp yaşı bekleyenleri emekli edecek bir yasa çıkması halinde, siz de yararlanarak emekli olabilirsiniz.

EYT’YE GÖRE EMEKLİLİK HESAPLAMA NASIL YAPILIR?

Soru: SSK başlangıç tarihim 2 Ağustos 1999. Toplam 7150 gün primim var. İşten çıkış tarihim 5 Temmuz 2021. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa ben de faydalanabilir miyim? Hale ERSÜRER

Cevap: Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Diğer şartları sağladığınızdan 56 yaşı da dolduruyorsanız hemen, doldurmuyorsanız bundan sonra prim yatırmasanız da 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Süre ve prim şartını sağlayıp emeklilik yaşın dolmasını bekleyenleri emekli edecek bir yasa çıkarsa siz de yararlanırsınız.