EYT'li olmak isteyenler dikkat! Sigorta başlangıcı ile ilgili prim detayı, sayılmıyor
EYT Resmi Gazete'de yayınlandı 1999 yılı öncesinde sigorta girişi olan kişiler yaş şartına bakılmaksızın emekli olabiliyor. EYT yasasının yürürlüğe girmesinin ardından son gelişmeler takip ediliyor. Bazı vatandaşların kafasında mevcut koşullarında emekli olup olamayacakları ile ilgili soru işaretleri bulunuyor. Merak edilen sorulara yanıt geldi.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasa düzenlemesinin ardından vatandaşlar kapsama girip girmediklerini merak ediyor. Posta gazetesinden Ekrem Sarısu, merak edilen o sorulara yanıt verdi.
İKİ ŞEKİLDE EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
SORU: 1979 doğumluyum. Hizmete başlama tarihim 14 Eylül 2001. Mayıs 1999 ile Kasım 2000 arasında askerlik yaptım. Askerliğimi ödersem EYT’den yararlanabilir miyim? Atakan SAYIR
CEVAP: İlk defa 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar EYT kapsamında. Her ne kadar askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapsanız da, borçlanma sigorta başlangıç tarihinizi 14 Mart 2000’e çeker. Bu tarih de sizi EYT’li yapmaz. Sonuçta askerlik borçlanmasıyla EYT kapsamına giremezsiniz. İki şekilde emekli olabilirsiniz.
1) 7000 gün prim ödeme şartıyla, 60 yaşı dolduracağınız tarihte.
2) 4500 gün prim ödeme şartıyla yine 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
ASKERLİĞİ BORÇLANIP AYRICA 760 GÜN PRİM ÖDEYİN
SORU: 1978 doğumluyum. 1996’da sigorta başlangıcım var. Ama hiç prim ödemesi yok. 4 Ekim 2000 Bağkur başlangıcım var. Kesintisiz 2022’ye kadar, 7700 gün prim ödemem var. 27 Mayıs 1998 ile 10 Kasım 1999 arasında 18 ay askerlik yaptım. EYT’den yararlana bilir miyim? Ünal ŞAHİN
CEVAP: Prim ödenmediği için 1996 yılı sigorta başlangıcı sayılmaz. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, Bağkur başlangıç tarihiniz 4 Nisan 1999 olur ve EYT kapsamına girersiniz. EYT’lilerden emeklilerinde yaş aranmadığı için, askerlik borçlanmasından sonra 760 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında yaş aranmadan emekli olabilirsiniz.
PRİM EKSİĞİMİ BORÇLANARAK EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
SORU: Sigorta başlangıç tarihim 1989 olup 2400 gün primim var. Geri kalan 3000 günü borçlanarak primimi 5300 güne tamamlayarak emekli olabilir miyim? Ahmet KOÇ
CEVAP: Prim eksiği borçlanarak tamamlanamıyor. Hangi hallerde borçlanma yapılabileceği kanunda tek tek sayılmış. Örneğin; askerlik süresinin borçlanılması, belli şartları taşıyan doğumların borçlanılması, yurtdışı çalışma süresinin ve yurtdışında ev kadını olarak geçen sürenin borçlanılması gibi. Yasada sayılan borçlanılabilecek haller arasında boş günleri borçlanma yok. Dolayısıyla prim eksiğinizi borçlanıp tamamlayıp emekli olamazsınız.
Ayrıca sigorta başlangıç tarihiniz 23 Mayıs 1989’dan önceyse 3050 gün daha prim ödeyerek priminizi 5450 güne, sonraysa 3125 gün daha prim ödeyerek priminizi 5525 güne tamamlayarak emekli olabilirsiniz. Ayrıca 1200 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
4250 GÜNLE EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
SORU: 1973 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1991 olup 4250 gün prim ödemem bulunuyor. Bu şartlarda emekli olabilir miyim? Kısmı emeklik kapsamında mıyım? Mine GÖKSEL
CEVAP: 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olduğunuzdan EYT kapsamındasınız. Ancak 4250 günle yaş aranmadan emekli olamazsınız. Sigorta başlangıcınızı tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde, sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor.
Başlangıcınız 23 Mayıs 1991’den önceyse 1200 gün daha prim ödeyerek priminizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte, sonraysa 1275 gün daha prim ödeyerek priminizi 5525 güne tamamlayacağınız tarihte yaş aranmadan EYT kapsamında emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 2031’de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
EV KADINI OLARAK GEÇEN SÜRELER BORÇLANILABİLMELİ
SORU: 1 Ocak 1975 doğumluyum. 25 Nisan 2008 tarihinde sigortalı oldum. 1995 ve 1999 doğumlu iki kızım var. 1739 gün prim ödedim. Şu an çalışmıyorum. Emekli olabilmek için nasıl bir yol izlemem gerekiyor? Ev hanımlarına son olarak tanınan hakla emeklilik için bir şeyler yapabilir miyim? Nurten MANDALI
CEVAP: Doğumlarınız sigorta başlangıç tarihinden önce olduğundan malesef doğum borçlanması yapma hakkınız yok. Bazı medya organlarında, yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerin borçlanıldığı gibi, Türkiye’de de ev kadını olarak geçen sürelerin borçlanılmasına imkan sağlanacağı haberleri çıktı. Ancak henüz bu yönde bir düzenleme yapılmadı.
Şayet ileride bu tür bir hak verilirse (ki bize göre de verilmeli) tabii ki siz de ev kadını olarak geçen sürelerinizi borçlanarak sigortalılık süresi kazanabilirsiniz. Şu andaki duruma göre; 2761 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 25 Nisan 2033’te emekli olabilirsiniz (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarıyla).
