EYT'de staj krizi! SGK başlangıç sayılsın
Meslek liseli ve meslek yüksek okulu mezunu 1,5 milyon kişi staj süresinin SGK başlangıcı sayılmasını istiyor. Staj Sigortası Mağdurları Dernek Başkanı Ferhat Salman, “EYT’den önce staj sorununun çözülmesi gerekiyor, staj SGK başlangıcı olmalı." ifadelerini kullandı.
ALİCAN YILDIRIM/alican.yildirim@gazetevatan.com
Milyonlarca kişi EYT yasasını beklerken 1,5 milyon kişi staj ve çıraklık süresinin de emeklilikten sayılmasını istiyor. Staj Sigortası Mağdurları Dernek Başkanı Ferhat Salman, “EYT’den önce staj sorununun çözülmesi gerekiyor, staj SGK başlangıcı olsun” dedi.
"EMEKLİ OLURKEN KARŞIMIZA ÇIKTI"
Başkan Salman, staj yapanların emeklilik ile ilgili büyük mağduriyet yaşadıklarına dikkat çekerek, "Bizim durumumuz meslek lisesi ve meslek yüksek okulunda eğitim gören, aynı zamanda eğitim görürken staj yaparak iş hayatına atılan vatandaşlarımızın mağduriyetidir. O dönemde devletin staj sürelerinin emeklilik süresinden sayılacağı ifade edildi. SGK kayıtlarınız mevcut denilmişti. Fakat SGK kayıtları bizim önümüze emeklilik dilekçesi vereceğimiz zaman çıktı. Staj sürecinde yapılan sigorta sadece genel sağlık sigortasına tabi olduğu için emeklilikte dikkate alınmıyor." ifadelerini kullandı.
"BORÇLANMA HAKKI İSTİYORUZ"
Avukat ve doktorlar gibi borçlanma hakkı istediklerini söyleyen Salman, "Doktor, avukat ve hekimlere verilen staj sürelerini borçlanarak stajlarını uzun vadeli sigorta kollarına başlangıç saydırma haklarının bizlere de verilmesini ve Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olan bu durumun düzeltilmesini ve toplumun genelindeki mağduriyetin sona erdirilmesini talep ediyoruz. Doktor ve avukatlarda verilen staj sürelerinin borçlanılarak uzun vadeli sigorta başlangıcı sayılması hakkının toplum geneline verilmesini istiyoruz. Ülkemizde ara eleman açığının her geçen gün arttığı şu zorlu günlerde hem velileri hem de öğrencileri meslek liselerine özendirip teşvik etmek şarttır. Özellikle staj esnasında yapılan fiili çalışmaya dayalı sigortanın hiçbir şekilde emekliye başlangıç sayılmaması büyük bir hak kaybıdır. Staj sürecinde yapılan sigorta emekliliğe başlangıç sayılmalıdır. Bir ülkenin gelişmesi, ilerlemesi için doktora, avukata, mühendise ihtiyacı olduğu kadar çok iyi eğitim almış ara elemana da ihtiyacı var." dedi.
"DEVLET 40 MİLYAR LİRA GELİR ELDE EDEBİLİR"
Borçlanma hakkının devlete yük değil gelir olacak döneceğinin altını çizen Salman, "1 milyon 500 bin staj sigortası mağduru olarak 2022 yılında devletimiz tarafından hesaplanacak olan borçlanma oranları doğrultusunda, 2022 yılı için günlük asgari ücretin yüzde 32’si alındığında 53 lira çarpı 360 gün mağdur başına 19 bin 216 lira eder. Toplamda bir buçuk milyon mağdurdan elde edilebilecek kaynak 28 milyar 825 milyon 200 bin lira. Yüzde 45’i üzerinden hesaplanırsa toplamda 40 milyar 532 milyon 400 bin lira gelir elde edilebilir." şeklinde konuştu.
"AYRI BİR MAĞDURİYET SÖZ KONUSU"
Staj mağdurlarının diğer bir sorununun da kayıt dışılık olduğunu ifade eden Salman, "Bunun ile ilgili bir kayıtdışılıkta söz konusu. Biliyorsunuz ki kanuna göre meslek liselerinde ve meslek yüksek okullarında zorunlu staj yapmadan okuldan mezun olamıyorsunuz. Fakat o dönem okulunu okuyup staj yapan arkadaşlarımızın bazıları sigorta başlangıç numaralarını alamadılar. Yani kayıtları hiçbir şekilde çıkmıyor. Burada da ayrı bir mağduriyet söz konusu oluyor. Yani mağdur 'beni zorunlu staja tabi tuttuysanız benim neden hakkımı vermiyorsunuz?' diyor." dedi.
“YASANIN 41. MADDESİ AÇIK VE NET"
Sosyal Güvenlik Uzmanı Mehmet Akif Cenkci ise; hem borçlanma hem de yaş şartı ile ilgili önemli uyarılarda bulundu. Sosyal Güvenlik Uzmanı Mehmet Akif Cenkci, şu ifadeleri kullandı: “Sayın Bakan ‘doğum ve askerlik borçlanmaları, prim gün sayısı kazandırır ama geriye götürmez’ dedi. Bakanın bu açıklaması kafaları tamamen karıştırdı. Yasanın 41. maddesi açık ve net. hangi borçlanmaların geriye götüreceği, ya da sigorta prim günü kazandıracağı yasada belli. Sayın Bakan’ın açıklamasında biz şunu anlıyoruz; askerlik borçlanmasında geriye götürecek kanun değişecek. Bakan bununla ilgili bir yasal düzenleme sinyali verdi.”
BORÇLANMA İLE İLGİLİ UYARI
Borçlanma konusu ile ilgili de önemli açıklamalarda bulunan Cenkci, “Eğer önce askere gidip sonra sigortalı olarak çalışma hayatına başladıysanız mevcut yasamıza göre askerliğinizi borçlandığınız süre kadar başlangıç tarihini geriye götürür. Fakat doğum borçlanmasında böyle bir hak yok. 2008 öncesi vergi ve oda kaydı olup, Bağ-kur’a tescil yaptırmayan binlerce kişi var. Bağ-kur tescil mağduru olarak adlandırılanlar var. Bununla ilgili de bir düzenleme söz konusu olmalıdır. Yani Türkiye'nin köklü bir sosyal güvenlik reformuna ihtiyacımız var” dedi.
