Emeklilik ile ilgili flaş açıklama! Yüksek emekli maaşı fırsatı

Emekliye yüksek maaş fırsatı. Yüksek emekli maaşı ile ilgili detaylar tek tek açıklandı. Hürriyet'ten Noyan Doğan yüksek emekli maaşı ile ilgili detayları köşesine taşıdı.

Doğan'ın ilgili yazısı şu şekilde:

Okuyuculardan sıklıkla aldığım soruların başında iki konu geliyor; biri, ‘çalışırken emekli maaşımı nasıl yükseltirim?’, bir diğeri ise ‘Bağ-Kur’dan değil de SSK’dan emekli olmak istiyorum, nasıl olurum?’. Önce, SSK’dan emeklilik şartlarından bahsedeyim.

Bağ-Kur’lular da, isteğe bağlı sigortalılar da işçi statüsünden, yani, 4/A’lı olarak emekli olmak istiyor. Neden? Çünkü hem emeklilik şartları diğerlerine göre daha avantajlı hem de emekli maaşı daha yüksek oluyor. O nedenle de özellikle birden fazla sosyal güvenlik kurumuna bağlı çalışanlar, ‘4/A’ya geçip, emekli olmak istiyorum, ne yapmam lazım?’ diye soruyor.

İşin aslı, çalışanlar hangi sosyal güvenlik statüsüne tabi çalışıyorsa o statüden emekli olabiliyor. Bağ-Kur’lu çalışıyorsanız Bağ-Kur üzerinden, isteğe bağlı sigortalıysanız yine Bağ-Kur üzerinden, işçi statüsünde çalışıyorsanız 4/A’lı olarak emekli olursunuz. Ancak birden fazla sosyal güvenlik statüsünde çalışanlarda durum farklılaşıyor. Şöyle ki; son 7 yıl hangi kuruma prim ödenmişse -ki, bu da 2520 gün prim ödenmesi anlamına geliyor- veya da son 7 yıl fiili hizmet süresi hangi kurumdaysa, hangi kuruma daha fazla prim ödenmişse ve son prim ödenen kurum hangisiyse o kurum üzerinden emekli olunuyor ve o kurum üzerinden emekli maaşı bağlanıyor.

SON 7 YIL ÖNEMLİ

Emeklilik şartı biraz karışık ama en basit haliyle anlatayım. Son 7 yılda ödenen primin yarısı kadar prim (1260 gün) hangi sosyal güvenlik sistemine ödenmişse o sistemden emekli olunuyor. Şöyle bir örnekle anlatayım. Geçmişte hem SSK hem de Bağ-Kur statüsünde çalışmışsanız ve son 7 yıl içinde 1260 gün SSK’ya prim ödemişseniz, SSK’lı olarak, yani 4/A’lı olarak emekli olursunuz. Yok, son 7 yıl içinde 1260 gün Bağ-Kur’a prim ödemişseniz Bağ-Kur üzerinden emekli olursunuz. Diyelim ki, her iki statüdeki çalışma yılınız aynı; bu durumda da en son 4/A’lıysanız SSK üzerinden, Bağ-Kurluysanız da Bağ-Kur üzerinden emekliliğe hak kazanırsınız.

İstisnai bir durum var, onu da anlatayım. 2008 yılı sonrası işe girmişseniz durum değişiyor. Bu tarihten sonra sigortalı olanlar için son 7 yıl kuralı geçerli değil, tüm çalışma süresine bakılarak emekli olunuyor ve maaş bağlanıyor. Burada da en fazla hangi statüde çalışılıp, prim ödenmişse emeklilik şartları da o statü üzerinden oluyor. Bu da alınacak emekli maaşını, emeklilikte alınacak zamları ve ikramiyeleri etkiliyor. Diyelim ki, 2008 sonrası sigortalı oldunuz ve en fazla primi SSK’ya ödediniz, 4/A’den emekli olursunuz.

SİGORTALI TARİHİNE DİKKAT!

Gelelim, çalışırken, emekli aylığını artırmanın bir yolu olup olmadığına. Açıkçası bu konuda çalışanların kafası karışık. Kimileri, emekliliği gelse bile daha yüksek maaş almak için çalışmaya devam edip etmemesi gerektiğini soruyor. Kimileri, aktif çalışırken emekli maaşını yüksek tutmanın yollarını merak ediyor. Kimileri de emekliliği gelmesine karşın çalışmaya devam ettikçe emekli aylığının azaldığından endişe ediyor. Emeklilik için üç koşulun yerine getirilmesi gerekiyor; belirli süre çalışılmış olması, bu süre içinde prim ödenmiş olması ve gerekli yaşın doldurulmuş olması. Bunlardan biri bile eksik olursa, emekli olunamıyor, emekli maaşı bağlanamıyor.

Emekli maaşı nasıl hesaplanıyor? İlk sigortalı olduğu tarih 2000 yılı öncesi ile 2000-2008 arası olanlar ve 2008 sonrası sigorta girişi olanların emeklilik maaşları farklı hesaplanıyor. 2000 yılından önce, SSK’lı girişi olanların emekli aylıkları kat sayı, aylık bağlama oranı ve gösterge rakamına göre hesaplanıyor. Aylık bağlama oranının da yüzde 60’ı, katsayı için de 12000 alınıyor. 2000-2008 arası ilk sigorta girişi olanlarda ise hesap değişiyor ve gösterge rakamı yerine güncelleme katsayısı kullanılıyor, büyüme rakamları ve TÜFE hesaba katılıyor. 2008 yılından sonra sigortalı olanlarda yine emekli maaşı formülü değişiyor ve aylık kazancın ortalamasına, güncelleme katsayısına, TÜFE oranına bakılıp hesaplama yapılıyor. Güncelleme katsayısı emekli olunacak tarihten bir önceki yılın TÜFE oranı yüzde 30 olarak alıyor ve büyüme hızına göre belirleniyor. Aylık bağlama oranı yüzde 40 oranından hesaplanıyor ve 7000 günden fazla yatırılan primler için her yıl bağlama oranı yüzde 2 arttırılıyor.

ÇALIŞTIKÇA MAAŞ DÜŞER Mİ?

Peki, çalışırken, emeklilikte alınacak maaşı artırmanın formülü var mı? Sosyal Güvenlik Kurumu’na ne kadar yüksek ücret bildirilip, ne kadar yüksek prim ödenirse emekli aylığı da o oranda yüksek oluyor. Bugün asgari ücret ve asgari ücretin biraz üzerinde maaşla çalışanlar emekli olmayıp, yüksek maaş alabilmek için daha fazla çalıştıklarında aylık bağlama oranları düştükçe emekli aylığı da düşer. Ancak asgari ücretin iki-üç katından fazla maaş alanlar emekli olmayıp, ne kadar uzun süre çalışırlarsa emekli maaşları da artar.