Emekliler için yeni muafiyet kararı! Ve iptal edildi...
Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) tapuda işyeri olarak geçen ancak ikamet olarak kullanılan konutlarda yaşayan emeklilerin vergi muafiyetinden yararlandırılmasının mümkün olduğuna karar verdi. Bu yıl emekli olanlar, Emlak Vergisi ödeyecek mi? Hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler, emekli maaşından başka geliri olmayanlar, gaziler, engelliler, şehitlerin dul ve yetimleri, brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskene veya tek meskende hisseye sahip olmaları halinde (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) bu meskene ait vergi ödemiyor. İşte tüm detaylar...
Aynı dosya ile ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanlığı da (GİB) benzer görüş bildirdi. Ancak ilgili belediye her iki kurumun önerileri doğrultusunda işlem yapmayınca, konu vergi mahkemesine taşındı. Dava dosyasına göre, Emekli Kazım Ulusoy isimli vatandaş, Ankara Yenimahalle’de 1 artı 1 şeklindeki 50 metrekarelik bir evde yaşıyordu. Ulusoy’un, oturduğu taşınmazın tapuda ofis olarak görülmesi nedeniyle, 2021 yılı için 545 TL, 2022 yılı için 704 TL Emlak Vergisi alındı. Bunun üzerine Ulusoy, emekli olduğu için indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanmak için su ve elektrik mesken aboneliğini gösteren faturalarla Yenimahalle Belediyesi’ne başvurdu. Belediye, Ulusoy’un ikametinin tapu kayıtlarında ofis olarak kayıtlı olduğu, bu nedenle vergilendirilmesinin işyeri üzerinden yapıldığı yönünde yanıt verdi.
İNDİRİMDEN YARARLANABİLİR
Belediyeden gelen olumsuz yanıt üzerine Kazım Ulusoy, GİB’e başvurdu. GİB de “İndirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulaması meskenlere getirilmiş bir oran indirimi olup ofis olarak kayıtlı taşınmazın, mesken olarak kullanılması ve bu durumun da yoklama yapılarak tespit edilmesi halinde anılan uygulamadan yararlanmanız mümkün bulunmaktadır” yanıtını verdi. Bu yanıt üzerine Ulusoy KDK’ya şikâyette bulundu. Ombudsmanlık da 10 Mart tarihinde, “taşınmazının mesken olarak kullanılıp kullanılmadığının makul sürede yoklama yapılarak tespit edilmesi, mesken olarak kullanıldığının tespiti halinde başvuranın indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından faydalanabilmesi için gerekli olan diğer şartları taşıyıp taşımadığı hususunun idarece yeniden değerlendirilmesi tavsiyesinde bulunulmasına” karar verdi.
Verilen bu kararın ardından Ulusoy, şartlarını taşıdığı halde indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlandırılmaması üzerine CİMER’e şikâyette bulundu. Belediye ise Ulusoy’a “KDK’ya yapılan başvuru kapsamında verilen kararın yalnızca tavsiye niteliğinde olduğu, mükellefin vergi muafiyetinden yararlanabilmesi için ancak adına kayıtlı taşınmazın tapu kütüğündeki ‘ofis’ ibaresinin mesken olarak değiştirilmesi durumunda gerekli işlemlerin yapılabileceği” yönünde yanıt verdi.
DAVA AÇTI
Ulusoy, kendisine verilen yanıtla ilgili olarak bu sefer Ankara 2. Vergi Mahkemesi’ne 26 Nisan’da dava açarak, “Emeklilere yönelik indirimli emlak vergisi uygulanması kapsamında ilgili işlemin yapılması için yapılan başvurunun reddine ilişkin davalı idarenin işleminin iptali” talebinde bulundu. Dava dilekçesinde şöyle denildi:“Davalı kurum, GİB ve KDK yazıları doğrultusunda çözüm üretmek yerine, ofis ibaresinin tapudan kaldırılması amacıyla dava açılmasını ve ancak o düzeltmenin yapılması sonrasında kendisine başvuru yapılması koşulunu ileri sürmekte, görev ve sorumluluklarını yerine getirmekten imtina ederek fazladan para tahsiline devam etmek istemektedir. Taşınmazının, davalı idare tarafından öncelikle konut olarak kullanılıp kullanılmadığının denetlenmesi ve buna göre vergilendirme işleminin yapılması gerekirken buna ilişkin başvurunun reddedilerek davacı müvekkilin hem vergi muafiyetinden yararlanma imkânının elinden alınması hem de meskene ilişkin vergilendirmede taşınmazın işyeri olduğu kabulüyle işlem yapılması şeklinde davalı idarece yapılan işlemler usul ve yasaya aykırı olup bu idari işlemin iptali gerektiği açıktır.”
7 GÜN KALDI, KİMLER VERGİ ÖDEMİYOR?
Öte yandan Milyonlarca gayrimenkul sahibini ilgilendiren Emlak Vergisi’nin ilk taksit ödemeleri 31 Mayıs’ta son bulacak. Muaf olmayanların vergiyi geciktirmesi durumunda yüzde 1.6 oranında faiz ekleniyor. Bu vergi nereye ödenir, kimler muaf, yeni ev alan ödeyecek mi?
Ev, arsa, arazi, işyeri gibi milyonlarca gayrimenkul sahibinin ödediği Emlak Vergisi’nde ilk taksit dönemi sona eriyor. 1 Mart itibarıyla başlayan ödemeler, 31 Mayıs’ta son bulacak yani son 8 gün kaldı. Muafiyet şartlarını taşımayan herkes Emlak Vergisi ödemek zorunda. Bu süre içinde ödemesini yapmayanlara gecikme durumunda yüzde 1.6 oranında faiz uygulanıyor. İkinci ödeme dönemi ise 1 Kasım’da başlayıp, 30 Kasım’da son bulacak. İsteyen peşin ödeme de yapabiliyor.
Emlak Vergisi’nde bu yıl 4 yıllık yeni döneme girildi. Emlak Vergisi değeri, 4 yılda bir toplanan takdir komisyonlarınca belirleniyor. Geçen yıl takdir komisyonları toplanarak 2022-2025 yıllarında geçerli olacak yeni değerleri belirledi. 2025 yılına kadar, geçtiğimiz yıl takdir komisyonlarınca belirlenen, bazı ilçelerde yüzde 100’leri aşan yeni zamlı oranlar üzerinden hesap yapılacak. Ara yıllarda ise yeniden değerleme oranının yarısı eklenecek.
NASIL HESAPLANIR?
Bu yıl yeni dönemin başladığı ilk yıl olduğundan ve oranlar yeni zamlandığından yeniden değerleme oranı rayiç bedellerin üzerine eklenmeyecek. Örneğin komisyon evinizin rayiç değerini 100 bin lira olarak belirlediyse, bu rakamın üzerine, gayrimenkulün türüne göre belirlenen oranlar ekleniyor. Konutların vergi oranı büyükşehir sınırlarında binde 2, büyükşehir olmayan yerlerde ise binde 1 olarak hesaplanıyor.
GERİYE DÖNÜK ALINABİLİR Mİ?
Muafiyet şartlarını taşıyanların ilgili formu doldurup bağlı bulundukları belediyeye vermeleri yeterli oluyor. Muafiyetini bilmeden vergi ödeyen milyonlarca vatandaş var. Eğer ödeme yapıldıysa 5 yıllık geriye dönük iade de alınabiliyor. Bunun için belediyenin emlak birimine, ‘Vergi Usul Kanunu Madde 120/2’ dayanak gösterilerek ‘düzeltme dilekçesi’ verilmesi yeterli oluyor.
NEREYE ÖDENİR?
Emlak Vergisi borcunu ödemek isteyenler bu işlemleri bulundukları belediyelerden, e-Devlet üzerinden belediyenin sayfasından veya e-Devlet aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) sunduğu İnternet Vergi Dairesi hizmeti üzerinden yapabilir. Ayrıca belediyelerin hesabının bulunduğu banka şubelerine de ödeme yapılabilir.
YENİ EV ALAN NE YAPMALI?
Konut, arsa, işyerini elden çıkarmayanlar ile geçen yıl gayrimenkul alanlar 2022’de vergi ödüyor. Yani, 2021 yılında mevcut gayrimenkulü olanlar ile 2021’de yeni bir gayrimenkul satın alanlar 2022 yılında Emlak Vergisi’ni ödüyor. Bu yıl gayrimenkulünü elden çıkaranlar, bu yıla ait verginin tamamını ödeyecek. Bu yıl ev alanların yükümlülüğü ise 2023’te başlayacak. Yeni ev alanların mutlaka satın alma işleminin gerçekleştiği yılın sonuna kadar belediyeye bildirim yapması gerekiyor. Bildirim yapmazsanız, cezalı Emlak Vergisi ödersiniz.
KİMLER MUAF TUTULUYOR?
Hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler, emekli maaşından başka geliri olmayanlar, gaziler, engelliler, şehitlerin dul ve yetimleri, brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskene veya tek meskende hisseye sahip olmaları halinde (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) bu meskene ait vergi ödemiyor. Muafiyetten yararlanan kişilerin 53 bin lirayı aşan sermaye iradı (mevduat faizi, repo, döviz hesabı faizi, fon payı gibi gelir) varsa sıfır oranlı Emlak Vergisi’nden yararlanılamıyor.
BU YIL EMEKLİ OLAN NE YAPACAK?
Bu yıl emekli olanlar (2022), Emlak Vergisi’ni ödeyecek. Çünkü muafiyet emekli olunan tarihi izleyen yıldan itibaren başlıyor. Buna göre, gerekli koşulları taşıyıp da belediyelere bildirimde bulunan emekliler, 2023’ten itibaren sahip olduğu tek konut nedeniyle vergiden muaf olabilecek. Emekli olup başka bir işte çalışanlar gelir elde ettikleri için muafiyetten yararlanamayacak