Emekli olmayı bekleyen herkesi ilgilendiriyor, zam geliyor son 15 gün! 5 bin 650 lira…

Prim sürelerini satın almanın veya sigorta başlangıcını geriye çekmenin akla ilk gelen yolu borçlanma işlemidir.1 Ocak 2021 tarihinden önce askerlik, doğum ve yurt dışı borçlanmalarında önemli prim ödeme avantajı var. İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Yazarımız Mert Nayır yazdı...

Birçok vatandaşımız, “Nasıl, ne şekilde emekli olabilirim?” diye sürekli hesap yapıyor. İşte bu emeklilik hesaplarını etkileyen yegane imkanlardan biri de borçlanma hakkından yararlanmak.

Şimdiden uyarayım isterim, borçlanmak isteyenlerin elini çabuk tutması gerekecek çünkü tarihler 01.01.2021 tarihini gösterdiğinde borçlanma işlemleri yeni asgari ücret üzerinden hesaplanacak. Yani asgari ücret artışıyla ödenecek borçlanma tutarları da artış oranında yükselecek.

Askerlik, doğum ve yurt dışı borçlanması en çok bilinen ve uygulanan borçlanma çeşitleridir. Bunların yanında;

- 4/c kapsamında olanların (memurların), personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,

- Sigortalı olmaksızın doktora öğreniminde veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirilen normal doktora veya uzmanlık öğreniminde geçen süreler,

- Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal stajda geçen süreleri,

- 4/1-c (memurluk) kapsamında geçen sigortalılık süreleri hariç, sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreler,

- Grev ve lokavtta geçen süreler,

- Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri,

- Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden aybaşına kadar açıkta geçirdikleri süreler,

- 25 Şubat 2011 tarihinden sonraki sürelere ilişkin olmak üzere, 4857 sayılı kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik süreler,

- Sigortalı olmaksızın, 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanuna göre yurt dışına gönderilen ve öğrenimini başarıyla tamamlayarak yurda dönenlerden yükümlü bulunduğu mecburi hizmet süresini tamamlamış olanların, yurt dışında resmî öğrenci olarak geçirmiş oldukları öğrenim sürelerinin 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olan kısmı hizmet borçlanması kapsamına girmektedir.

Gelin borçlanmaları tüm detaylarıyla ve son günlerin avantajlarıyla ele alalım;

ASKERLİKTE ÖDENECEK EN DÜŞÜK PRİM TUTARI 5.650 TL

Askerlik borçlanması askerlik yapılan süreyi kapsar. Hizmet verilen askerlik süresi kadar 6, 12, 15 ve 18 ay borçlanma yapılabilir. 18 ay üzeri askerlik hizmetleri belgelendirildiği takdirde borçlanılmaktadır.

1 Ocak’tan önce 2.943 TL olan asgari ücret üzerinden;

1 aylık, yani 30 günlük borçlanma tutarı 941.76 TL

6 aylık askerlik borçlanması 180 prim günü üzerinden hesaplanmaktadır. 5.650,56 TL ödeme yapılmalıdır.

360 prim günü, yani 1 yıllık borçlanma tutarı 11.301,12 TL

18 aylık askerlik borçlanması, 540 prim gününe tekabül etmektedir. 16.951,68 TL

Önemli bir noktayı da aktarmadan geçmeyeyim. Askerlik hizmetini ilk sigorta başlangıç tarihinden önce yapan kişilerin borçlanma işlemini yapmaları halinde sigorta başlangıçları borçlanılan askerlik süresi kadar geri gidecektir.

Bir örnekle anlatmak gerekirse; 1 Şubat 1990’da 15 ay askerlik yapan kişinin sigorta başlangıç tarihi 1 Mart 1994 olsun. Bu kişi 15 ay askerlik süresini borçlanırsa emeklilikte başlangıç olarak değerlendirilecek tarih 1 Aralık 1992 olacaktır. Askerlik hizmetini sigorta başlangıç tarihinden sonra yapan kişiler ise yalnızca prim gün sayısı satın almış olacaklardır. Hizmet dökümünüzü kontrol edin, prim gün sayısına ihtiyacınız yoksa borçlanma işlemini yapmayın.

DOĞUM ÖNCESİ SİGORTA ŞART

1 Ekim 2008’de yürürlüğe giren yasa ile kadınlarımıza tanınan önemli haklardan biri de “doğum borçlanması” hakkıdır. Doğum borçlanmasındaki amaç; özellikle doğum sonrasında çocuğuna bakmak için sosyal güvenceden mahrum kalan kadın sigortalının bu hakkının telafi edilmesidir. Sosyal Güvenlik Kurumu, bir kadına doğum borçlanması hakkı vermek için önce doğum yaptığı tarih öncesinde sigorta girişinin olup olmadığına bakar.

Kadının sigorta başlangıç tarihi doğum yaptığı tarihten önce ise borçlanma talebi kabul görülür, doğum tarihinden sonra ise reddedilir.

Daha bitmedi! İlk etabı başarıyla geçtiyseniz Sosyal Güvenlik Kurumu bu kez ikinci şarta geçer ve doğumdan hemen sonra 2 yıl boyunca kayıtlı hizmetinizin olup olmadığına bakar.

Örneğin; doğum sonrası 1 yıl çalışmayıp diğer yıl kayıtlı işe girenler sadece çalışmadıkları bir yıl için borçlanma yapabilir.

SGK’nın son şartı, dünyaya getirmiş olduğunuz çocuğun hayatta olmasıdır.

YURT DIŞI BORÇLANMASINDA DURUM DAHA CİDDİ

Yurt dışı borçlanması yurt dışında sigortalı olarak çalışılan süreleri veya ev hanımı olarak geçirilen süreyi kapsar. 01.08.2019 tarihinden itibaren şartları daha da ağırlaştırılan yurtdışı borçlanma hesabını ele aldığımızda asgari ücret artışından en çok etkilenen borçlanma türü olacaktır.

Yurtdışı borçlanma hesabına gelecek olursak;

Asgari ücretin brüt tutarı, 2.943 TL.

Günlük kazanç tutarı 98.10 TL.

Diğer borçlanmalar da oran asgari ücretin %32’iken yurtdışı borçlanmasında oran %45 olarak hesaplanmaktadır.

Günlük borçlanma tutarı 44.14 TL.

5.000 gün borçlanma talebinde ödenecek tutar; 220.700 TL olacaktır.

Mevcut asgari ücretten hesaplanacak borçlanma imkanından yararlanabilmek için son 15 gün…