Kıdem tazminatında flaş değişiklik! Miyonlarca çalışan alacak, artık 15 bin 371 lira...
Kıdem tazminatı ile ilgili son dakika gelişmesi! Ve belli oldu. Rakamlar değişti. 15 bin 371 liraya kadar ödeme yapılabilecek. Kıdem tazminatı Sosyal Güvenlik Kurumu'na tabi olarak çalışanların, aynı iş yerinde bir yıl ve daha uzun süre çalışarak elde ettiği bir hak. Kıdem tazminatı ödenirken çalışanın aldığı maaş belirleyici oluyor. Tazminat miktarı bürüt maaşa yol, yemek gibi ek ödemelerin de dahil edilmesi ile elde edilen ücret baz alınarak ödeniyor. Ancak kıdem tazminatı ödemesinde tavan miktar bulunuyor. Temmuz zammı ile kıdem tazminatı tavanı 15 bin 371 liraya çıkıyor. Kıdem tazminatı tavanındaki artış, brüt ücreti 10 bin 848 liranın üzerinde olan çalışanların daha fazla kıdem tazminatı almasını sağlayacak.
Kıdem tazminatı, İş Kanunu’na tabi olarak bir işverene bağlı çalışanlara ödeniyor. Aynı işverene ait bir veya birden fazla işyerinde en az bir yıl çalışmış olanlar, çalıştıkları her yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı almaya hak kazanıyorlar. Kıdem tazminatının alt sınırını brüt asgari ücret, üst sınırını ise 6 ayda belirlenen tavan tutar oluşturuyor.
Kıdem tazminatı tavanı, en yüksek devlet memuruna bir yıl için ödenen emekli ikramiyesine göre belirleniyor. Bu nedenle kıdem tazminatı tavanı her yıl ocak ve temmuz aylarında memur maaş katsayısına göre artırılıyor.
Kıdem tazminatı tavanı 2021’in ilk yarısında 7 bin 639 TL, temmuz – aralık döneminde de 8 bin 284 TL olarak uygulandı. Bu yılın ocak ayında 10 bin 848 lira olarak belirlenen kıdem tazminatı tavanı, temmuz – aralık döneminde uygulanmak üzere 15 bin 371 liraya yükseldi. Kıdem tazminatı tavanındaki artıştan brüt ücreti 10 bin 848 liranın üzerindeki kişiler yararlanacak.
Brüt ücret ne olursa olsun kıdem tazminatı, tavan tutarı aşamıyor. Brüt ücreti 25 bin lira olan da 16 bin lira olan da işten ayrıldığında çalıştığı her yıl için 15 bin 371 lira kıdem tazminatı alabilecek. On yıl çalışması olan bir kişinin alabileceği kıdem tazminatı tutarı 153 bin 710 liraya kadar çıkabilecek.
GİYDİRİLMİŞ ÜCRET ESAS ALINIYOR
Kıdem tazminatı hesabında çıplak brüt ücrete ilave olarak devamlılık arz eden giyecek, yiyecek, ulaşım, yakacak gibi sosyal yardımlar da dikkate alınıyor. Buna giydirilmiş ücret deniliyor.
Kıdem tazminatı tavanında yapılan artıştan, giydirilmiş ücreti 10 bin 848 liranın üzerinde olan çalışanlar faydalanacak. Giydirilmiş ücreti 16 bin lira olan ve 15 yıl çalışması bulunan bir kişi 30 Haziran’da işten çıkartıldığında en fazla 162 bin 720 lira kıdem tazminatı alabilecek iken, 31 Temmuz’da işten çıkartıldığında alacağı kıdem tazminatı tutarı 230 bin 565 lirayı bulacak. Alabileceği kıdem tazminatı tutarı 67 bin 845 lira artacak.
Kıdem tazminatı tavanındaki artış, giydirilmiş ücreti 10 bin 848 liranın altında olan çalışanları etkilemeyecek.
ASGARİ ÜCRETLİLERİN KIDEM TAZMİNATI NASIL ARTACAK?
Kıdem tazminatı, iş akdinin sona erdiği tarihteki son ücret üzerinden ödeniyor. Asgari ücret ile çalışan ve yol, yemek yardımı gibi ilave bir ödeme yapılmayan işçilerin bir yıllık hizmet karşılığı alabildikleri kıdem tazminatı yılın ilk yarısındaki 5004 liralık brüt asgari ücret seviyesindeydi. Asgari ücretin 1 Temmuz’dan geçerli olmak üzere yeniden belirlenmesiyle en düşük kıdem tazminatı tutarı da 6 bin 471 liraya yükseldi.
Özel sektörde ücretler çalıştıktan sonra ödeniyor. Temmuz ayının ücreti 31 Temmuz’da veya ağustos ayı başında ödenecek. Bu işçi 31 Temmuz’da işten çıkartılırsa yeni asgari ücret üzerinden, temmuz ayı içinde çıkartılırsa eski asgari ücret üzerinden kıdem tazminatı alacak.
Kendi isteğiyle işten ayrılanlar genellikle kıdem tazminatı alamıyorlar. Haklı bir nedenle iş akdini feshederlerse, emekliye ayrılırlarsa veya yaş dışındaki emeklilik koşullarını (15 yıl sigortalılık, 3600 prim günü gibi) yerine getirerek kıdem tazminatı alma hakkı bulunanların, kıdem tazminatı taban ve tavanındaki artış dönemlerini dikkate almaları gerekir.
Asgari ücret 2016 yılından beri yılda bir artarken, bu yıl temmuz ayında da arttı. Giydirilmiş ücreti kıdem tazminatı tavanını aşanlar ocak ve temmuz aylarında işten ayrıldıklarında daha yüksek kıdem tazminatı alabilirler. Asgari ücret ile çalışanların ise asgari ücretin artırılma tarihlerini dikkate almaları gerekir.
Brüt ücreti asgari ücretten yüksek, kıdem tazminatı tavanından düşük olanların ocak veya temmuz aylarını beklemesi gerekmiyor. (Habertürk / Ahmet Kıvanç)
