4/1-a, 4/1-b, 4/1-c kapsamında aylık alanları kapsıyor! Yüzde 7,5 kesinti...
SSK, Bağ-Kur veEmekli Sandığı üzerinden maaş alanları ilgilendiriyor. Pek çok kişi farkında değil. Çalışanın kazancından yüzde 7.5 kesinti yapılıyor. Uzun süre çalışma hayatı devam edenler ne zaman emekli olacaklarını ve emekli olduklarında ne kadar emekli maaşı alacaklarını merak ediyor. Ancak yaşanan süreç çoğu zaman emekli aylığı ile geçinebilmeyi mümkün kılmıyor. Bu durumda emekliler, özellikle nispeten daha genç yaşta emekli olanlar çalışmaya devam etmek istiyor. Bu durumda da, 'Acaba emekli aylığım kesilir mi?" sorusu akıllara geliyor. Çalışan emeklilerin aylığı hangi durumlarda kesilir? İşte emeklilikten sonra çalışmayı düşünenler için yol haritası...
Emeklilik, kadın-erkek tüm çalışanların en büyük hayali. Ancak gerek küresel gerekse iç ekonomik şartlardan kaynaklı yüksek enflasyon karşısında çok sayıda emekli yeniden çalışma hayatına dönmek istiyor.
Yeniden çalışmayı düşünen emeklilerin emekli olduğu statü ile kamu ve özel sektörde çalışmasına göre yapılacak işlemler değişiyor. SGK, çalışanların statüsü, tabi oldukları kanunlar, geçici ve sürekli hastalıkları, iş yerinde ve iş yeri dışında maruz kaldıkları kaza ve hastalıklar, engellilik ve malullük derece ve durumlarına göre çok değişik şartlarla gelir ve aylıklar bağlıyor. Yeniden çalışma hâlinde bağlanan bu aylık ve gelirlerin bazıları kesiliyor bazıları ise kesilmiyor. Çalışma hayatına dönmeyi düşünenlerin bilmesi gerekenleri Türkiye gazetesinden İsa Karakaş kaleme aldı. İşte Karakaş'ın bugünkü köşesinden aktardıkları...
NORMAL MALULLÜK AYLIĞI ALMAKTA OLANLAR
Malullük aylığı almakta iken SGK Kanununa göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların malullük aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başından itibaren kesilmektedir.
HARP VE VAZİFE MALULLÜK AYLIĞI ALANLAR
Harp malullüğü ile 3713 ve 2330 sayılı kanunlara göre vazife malullüğü aylığı alanlardan, SSK (4/1-a), Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanların aylıkları kesilmeksizin ve haklarında hakkında sosyal güvenlik destek primi uygulanmaksızın iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı istemeleri hâlinde ise bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanacaktır.
3713 sayılı Kanuna göre aylık bağlanmış olan maluller ile SGK Kanunu kapsamına giren olaylar sebebiyle vazife malullüğü aylığı alan er ve erbaşların 4/1-c kapsamında sigortalı olmaları hâlinde aylıkları kesilmeyecek ve haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanacaktır. Harp malulleri ile 2330 sayılı Kanuna göre aylık bağlanmış olanların ise 4/1-c kapsamında sigortalı olmaları hâlinde aylıkları kesilerek, haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanacaktır.
Adi malullük aylığı alıp 4/1-b kapsamında çalışanlar hakkında 29/2/2016 tarihinden itibaren sosyal güvenlik destek primi kesintisi kaldırılmıştır.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ ALANLAR
Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilmesi için sigortalının çalıştığı işten ayrılması, iş yerini kapatması veya devretmesi şartı aranmamaktadır.
Bu nedenle, sürekli iş göremezlik geliri bağlandığı hâlde SGK kapsamındaki çalışmasını sürdüren veya gelir bağlandıktan sonra yeniden çalışmaya başlayan sigortalıların gelirleri kesilmeyecektir.
Bir iş yerinde çalışmaları hâlinde normal işçiler gibi bunlar adına çalıştıkları sürece kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primi alınacaktır.
SSK’LI OLARAK ÇALIŞMAK İSTEYEN EMEKLİLER
SSK (4/1-a), Bağ-Kur (4/1-b) ya da Emekli Sandığı (4/1-c) kapsamında yaşlılık aylığı aldıktan sonra yeniden SSK (4/1-a) kapsamında çalışmaya başlayanlar isterlerse emeklilik (yaşlılık) aylıkları kesilmeden çalışabilirler.
Bunun için sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmayı seçmeleri gerekmektedir. Bu sigortalıların prime esas kazançları üzerinden %32 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilmektedir. Bu primin sadece %7,5 oranı çalışanın kazancından kesilecektir. Geriye kalan primler ise işveren payıdır.
BAĞ-KUR KAPSAMINDA ÇALIŞMAK İSTEYEN EMEKLİLER
İster SSK (4/1-a) ister Bağ-Kur (4/1-b) ya da Emekli Sandığı (4/1-c) kapsamında yaşlılık aylığı aldıktan sonra yeniden Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında çalışmaya başlayanların emeklilik aylıkları kesilmeyecektir. Bunun için de herhangi bir prim ödemeye de gerek bulunmamaktadır.
KAMUDA ÇALIŞMAYI DÜŞÜNENLER
Emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar, aylıkları kesilmeksizin, genel bütçeye dâhil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarda herhangi bir kadro, pozisyon veya görevde çalıştırılamayacak ve görev yapamayacaklar.
Bu nedenle kamu kuruluşlarında çalışmaya başlayan sigortalılar, aylıklarını kestirmeden çalışmaya devam edemeyecekler. Kamu sektöründe çalışmak isteyen emeklilerin bu hususu mutlaka göz önünde bulundurmaları gerekir. Diğer yandan bunlardan uzun ve kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primi alınacak ve bunlar kamu idarelerinde yapmış oldukları çalışmalarından ötürü Sosyal Güvenlik Destek Primi’ne tabi tutulmayacaklar.
