Bağ-Kurlu işsizlik maaşı alabilir mi? Esnaf Ahilik Sandığı kuruldu mu?

SGK mevduatında işçiyi koruyan bazı düzenlemeler vardır. Bu düzenlemelerden biri de işsizlik maaşıdır. 3 yılda 600 gün prim ödeyen işçi işsizlik maaşı alabiliyor. SSK’lı çalışanlarının yararlandığı bu haktan 1 Ocak 2020’den itibaren esnaflar da yararlanabilecek. Esnafın işsizlik maaşından yararlanasına ilişkin karar 2017’de alınmıştı, 2018 yılı için uygulanması planlanan Esnaf Ahilik Sandığı 1 Ocak 2020’ye ertelenmişti. Eğer uygulama bu yıl ertelenmezse, Bağ-Kurlu esnaf, 1 Ocak 2020 tarihinde prim toplamaya başlayacak, 2023 yılında da bu primden işsizlik maaşı alabilecek. Primlerin bir kısmını ise devlet karşılayacak? Peki, esnafa işsizlik maaşı verme şartları neler olacak?

Ahilik Sandığına nasıl prim ödenecek?

Esnaf, 1 Ocak 2020 yılından itibaren işsiz kaldığında sandıktan işsizlik maaşı almaya başlayacak. Sandık için esnaftan asgari ücretin yüzde 2'si oranında prim alınacak. Devlet de yüzde 1 katkı sağlayacak. Bu ödeme zorunlu olacak. İşsizlik maaşını daha yüksek almak isteyenler, asgari ücretin iki katı üzerinden prim ödemesi yapabilirler. Ödenecek prim bu yıl için olsaydı, mevcut prime esas kazanç alt sınırına göre 2.558,40 TL'lik brüt asgari ücrete göre esnaftan aylık en az 51.17 lira kesinti yapılacak. Yani uygulama bu yıl başlamış olsaydı, 51 TL ile 102 TL ücret üzerinden bir prim ödenecekti. Devlet ise bunun üzerinden 25.59 TL verecek. Bu hesapla yani bu yılki asgari ücret hesabı baz alındığında, işsizlik maaşı için esnaf Ahilik Sandığına toplam 76 lira 76 kuruş bir prim ödenecek.

Sandık için primler her ay sosyal güvenlik primiyle birlikte SGK tarafından tahsil edilecek. Ödenen primler ise gider olarak gösterilebilecek.

Ahilik Esnaf Sandığından kimler yararlanabilecek?

5510 sayılı kanunun 4/b maddesi kapsamında, hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına bağımsız çalışan kişiler Esnaf Ahilik Sandığı sigortasından yararlanabilir. Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle geçek ve basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları açısından prim yatırmak zorunlu olacak. Yeni iş kuranlar ise mükellef oldukları andan itibaren sandığa ödeme yapmaya başlayacaklar.

İsteğe bağlı sigortalılar, köy ve mahalle muhtarları, jokey ve antrenörler ile tarımsal faaliyette bulunanlar hariç tüm Bağ- Kur'lular kapsama girecek. Bunlardan gelir kesintisi yapılmayacak. Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar da yararlanacak. Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ortakları da sandık sistemine girebilecek.

Esnaf ne kadar işsizlik maaşı alabilecek?

İşsiz kalan esnafa, son dört aylık prime esas kazancının yüzde 40’ı oranında işsizlik maaşı ödenecek. Ancak üst sınır brüt asgari ücretin yüzde 80'inden fazla olamayacak. Esnafın işsizlik maaşı alabilmesi için belirlenen şartlar normal çalışanların şartlarıyla aynı. Yani, son 3 yıl içinde 600 gün faaliyetini sürdüren ve sandık primi ödeyenler işsizlik maaşından faydalanacak.

İşsizlik maaşı ise ödenen prim süresi boyunca bağlanacak. 600 gün prim ödeyenlere 6 ay, 700 gün prim ödeyenlere 7 ay işsizlik maaşı verilecek.

İşsizlik maaşına 30 gün içinde başvurmak gerekiyor

İşsizlik maaşı alabilmek için mücbir sebep olmaksızın sigortalılığın sona erdiği tarihi izleyen 30 gün için Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) başvuru yapılması bekleniyor. Sonrasında başvuranlar da işsizlik maaşı alabilir ancak geciktirdikleri sürede işsizlik maaşı alacakları süreden düşecek.