10 yılda emeklilik, indirim, ücretsiz ulaşım ve...

Devletin yaşlılara, hastalara ve kadınlara olduğu gibi engellilere yönelik de çok sayıda destekleri var. Türkiye'deki engelli vatandaşların sayısı 10 milyona yakın. Aileleriyle birlikte bu sayı 25 milyonu buluyor. 2013'te yapılan düzenlemeyle 'özürlü', 'sakat', 'çürük' gibi ifadeler, 'engelli' olarak değiştirilmişti. Son düzenlemeyle çocuklar için engelli yerine 'özel gereksinimi var' ifadesi kullanılıyor.

Araç alırken kolaylık

Bu konuda iki husus var:Yüzde 90 ve daha fazla engelli, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetinden yararlanarak taşıt aldığında, kendisi kullanamıyor. Şoförü kullanıyor.

Aracı alacak engelli, engel derecesine (en az yüzde 40 olmalı) göre bizzat taşıtı kendisi kullanmak için özel tertibat yaptırıyor.Her iki durumda ÖTV muafiyeti, bu yıl için vergiler dahil 303 bin 200 lirayı geçmeyen araçlarda uygulanabilir. Motor silindir hacminde ise sınır 2800 cm3.

ÖTV muafiyetli olarak alınan araç, 5 yıl boyunca satılamıyor.

Her iki durumda da Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) muafiyeti olduğundan vergi ödenmiyor.

Emlak vergisi yok

200 metrekareye kadar tek konutu olan engelli, Emlak Vergisi ödemiyor.Çalışma gücünün asgari yüzde 80'ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli, asgari yüzde 60’ını kaybetmiş olanlar ikinci derece engelli, asgari yüzde 40’ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli sayılırken, bu engel kategorilerinde olanlara 350 lira ile 1.400 lira arasında vergi muafiyeti uygulanıyor.

10 yıllık sigortayla emekli olmak mümkün

İşe girişten sonra engelli hale gelip yüzde 60 ve üzerinde çalışma gücünü kaybedenler malulen emeklilik hakkını elde eder.Malulen emeklilik için en az 10 yıllık sigortalılık süresi aranıyor.

Başka birinin bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanlara da belirli şartlarla erken emeklilik hakkı tanınıyor.

18 yaşını dolduran yüzde 40 ve üzeri engelli olanlara, gerekli şartları taşıması halinde maaş bağlanır.

Engelli bakımını üstlenenlere de 1.544 lira maaş bağlanıyor. Engelli yakını maaşının bağlanması için anne ve baba sigortalı olmamalı.

Engellinin sosyal yardım kapsamındaki maaşı haczedilemez. Engelli maaşı isteyerek de olsa haczettirilemez.

50 ve üzeri çalışanı bulunan özel sektör işyerlerinde en az yüzde 3, kamuda yüzde 4 engelli personel çalıştırılması zorunlu. Kotanın üzerinde engelli çalıştıran sigorta prim teşviği alır.

Engelli memura isteği dışında gece nöbeti ve fazla mesai yaptırılamaz.

Otopark ayrıcalığı

Havalimanlarındaki ve belediyelerin işlettiği otoparklardan ücretsiz yararlanabilir.

ÖTV indirimli aracı olanlar, evlerinin önüne belediyeye müracaat ederek 'engelli araç park yeri' yaptırabilir.

Hem kamu hem özelde indirim

Her belediye su indirimini en az yüzde 30 oranında uygulamak zorunda. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi'nin (İSKİ) indirimi yüzde 50.Turkcell, Vodafone, Türk Telekom, TTNET, Uydunet ve Turkcell Süperonline'da engellilere özel indirimli tarifeler var.Belediye otobüsleri, metro seferleri, demiryoları ve denizyollarının şehir içi seferleri ücretsiz. Yüzde 40'ın üzerinde engelli olanlar ile 'ağır engelli' ibareli raporu bulunanların bir refakatçisi de ücretsiz ulaşımdan yararlanabiliyor. (Posta)