Üç boyutlu yazıcılar hangi alanlarda kullanılıyor?

Neredeyse bütün işitme cihazları bu teknoloji kullanılarak üretiliyor.

'Eklemeli üretim' olarak da bilinen 3 boyutlu yazıcılar, plastik, metal veya reçinelerden oluşan katmanlar inşa edip bu katmanları birleştiriyor ve sonunda nihai ürün elde ediliyor.

İşitme cihazları üreten Sonova adlı şirketin başkan yardımcısı Stefan Launer, daha önce üretimin elle yapıldığını, maliyetinin yüksek, harcanan zamanın da gereğinden uzun olduğunu söylüyor.

Launer, "Şimdi ise, bir sipariş geldiğinde nihai ürünün bitirilmesi ve teslim edilmesi yalnızca birkaç gün sürüyor. Müşteri de kendine özel üretilen işitme cihazına kavuşuyor" diyor.

3 boyutlu yazıcı teknolojisi 20 yıl önce ilk ortaya çıktığında, sanayinin birçok dalında devrim yaratacağı düşünülüyordu.

Birçok açıdan da başarılı olduğu söylenebilir. 2018 yılında dünya genelinde 1.4 milyon 3 boyutlu yazıcıyla üretilen ürün satıldı. Grand View Research araştırma merkezine göre bu rakam 2027 yılında 8 milyona çıkabilir.

IDC Europe adlı araştırma merkezinden analist Galina Spasova "Teknoloji açısından her geçen gün yeni bir uygulama keşfediliyor. Her yıl yeni materyaller, yeni makineler ortaya çıkıyor" diyor.

Spasova, bu teknolojinin 'diş sağlığında devrim yarattığını' söylüyor. Diş kronu ve diş köprüsü üretimini hızlandırdı ve hastaya daha uygun hale getirildi.

Boeing de uzay araçları ile ticari ve savunma uçaklarının bazı parçalarını 3 boyutlu teknoloji ile üretti. BAE Systems da, Typhoon savaş uçaklarının üretiminde bu teknolojiyi kullandı.

Hatta Uluslararası Uzay İstasyonu'nda da bazı yedek parçaların üretilebilmesi için 3 boyutlu bir yazıcı bile bulunuyor.

3 boyutlu yazıcıdan çıkan 'biftek'

Ama uygulamaların birçoğu hala küçük, deneysel boyutta. Örneğin, 3 boyutlu yazıcıyla gıda üretilebilir. Barselona merkezli Nova Meat adlı et şirketi, kısa bir süre önce bezelye, pirinç, deniz yosunu ve diğer maddelerden elde edilen bitki bazlı bir biftek üretti.

Bu teknoloji, ince tellerin çapraz geçişli birleşimi yöntemiyle, kas hücrelerindeki proteinleri taklit ediyor. Nova Meat şirketinden Guiseppe Scionti nasıl üretildiğini şöyle anlatıyor:

"Bu strateji bize elde edilen ürünü, çiğnenebilir olması, gerilebilmesi ve basınca dayanıklılığı açısından değerlendirmemize olanak sağlıyor. Ayrıca farklı et ve deniz ürünlerinin tadı ve besin özellikleri, fiziki özellikleri açısından benzerinin yapılabilmesini mümkün kılıyor."

Scionti'ye göre gelecek yıldan itibaren restoranlar 3 boyutlu yazıcılar sayesinde kendi bifteklerini kendileri basabilecek.

Bu teknolojinin en çok kullanıldığı alanlardan biri tıp. Bir süredir uzmanlar 3 boyutlu yazıcılarla protez üretiyor. Üstelik piyasadaki mevcut protezlerden daha az maliyetli oluyor.

Üstelik hastaya özel üretim yapılabilir. Bu yılın başında Rusya'da soğuktan bacağını kaybeden bir kediye 3 boyutlu yazıcıyla titanyumdan bir protez bacak basılmıştı.

İlaçlar da 3 boyutlu yazıcıdan çıkabilir. Kullandıkları ilaç dozları ve miktarları yetişkinlerden daha küçük olan çocuklar için yazıcılar kullanışlı olabilir.

İnsan organı üretimi

Bu teknolojiyle üretilen belki de en olağandışı şey insan oranları.

ABD merkezli Rensselaer Politeknik Enstitüsü araştırmacıları kısa bir süre önce 3 boyutlu yazıcıyla, kan damarları olan canlı insan derisi üretmenin yolunu bulduklarını duyurdu. Bu yöntemin yanıklarda doku tedavisi için kullanılabileceği belirtiliyor.

Ama hala aşılması gereken bazı zorluklar var. Teknoloji şimdilik sadece fareler üzerinde denendi. Vücuttaki dokuların bu yöntemi reddetmediğinden emin olunması için çalışmalar devam ediyor. Ama Dr. Pankaj Karande, dokunun özel bir tür fareye yerleştirildiğini ve 3 boyutlu yazıcıdan çıkan derideki damarların farenin kendi damarlarıyla rahatlıkla birleştiğini söyledi.

Dr. Karande, "Bu çok önemli çünkü dokuyu canlı tutan kan ve besinlerin transferi oluyor" dedi.

Bazıları bu teknolojinin daha geniş alanlarda da kullanılabilmesini umuyor.

New York merkezli SQ4D şirketinde görevli mühendis Kirk Andersen "3 boyutlu yazıcıyla üretilen evlerin, binaların bu dünyanın inşa edilme şeklini değiştireceğine inanıyoruz" dedi.

Bu yılın başında bir şirket, kat kat duvarlar ören robotlar sayesinde yalnızca sekiz günde 176 metrekarelik bir ev inşa etti. Evin çatısı ise yine inşaat işçileri tarafından örüldü.

Anderson, bu yöntemin inşaat sektöründe 'malzeme ve işçi maliyetlerini büyük oranda düşürdüğünü' söylüyor. Firmaya göre bu teknolojiyle üretilen evin maliyeti geleneksel yöntemlerle inşa edilen evin maliyetine kıyasla %70 daha düşük.

3 boyutlu yazıcı teknolojisi hala gelişmekte. Kara ve hava aracı üretiminde yaygın kullanılıyor. Dünya genelinde bu yöntemle inşa edilen binalar oldu. Bu da, gelecekte daha yaygın ve farklı alanlarda kullanılabileceğine işaret ediyor.

BBC Türkçe