Önce ‘Büyük Ölüm’ sonra O geldi! / Hızlı ve filtreli
Volkanik patlamalar 252 milyon yıl önce bilim insanlarının ‘Büyük Ölüm’ olarak adlandırdığı kitlesel bir yok oluşu başlattı. Ardından gelen iklim değişikliği ve asit yağmurları okyanuslardaki yaşamı sert bir şekilde etkiledi. Deniz canlılarının yüzde 5'inden daha azı hayatta kalabildi.
Ancak bu olay ilginç yeni yaşam formlarının evrimleşmesine yol açtı; bunlar arasında, tıpkı dişsiz (balen) balinaların bugün yaptığı gibi filtreleyerek beslenen küçük bir deniz sürüngeni de vardı: Hupehsuchus nanchangensis…
Söz konusu sürüngen, Büyük Ölüm'den birkaç milyon yıl sonra sahneye çıktı. Daha sonra evrimleşen devasa deniz canlılarının aksine, kuyruğu da dahil olmak üzere sadece bir metre uzunluğundaydı. Ve birçok akrabasının tersine Hupehsuchus'un ince burnunda diş yoktu. Peki nasıl besleniyordu?
Bilim insanları yıllarca Hupehsuchus'un nasıl beslenmiş olabileceği konusunda kafa yordu. İşler iki yeni Hupehsuchus fosilinin keşfiyle değişti: Bulgulardan biri tam iskeletti; diğeri ise baş, boyun ve köprücük kemiği içeriyordu. Fakat en önemlisi, her iki fosil de Hupehsuchus’un kafatası yapısı hakkında pek çok ipucu veriyordu. Daha önceki örneklerin kafatası açıları ve korunma kalitesi, filtre yöntemi ile beslenen balinaların kafatasıyla olan benzerlikleri görmeyi zorlaştırmıştı.
Araştırmacılar hemen kafataslarının haritasını çıkardı. Balen yumuşak bir doku olduğundan fosilleşme olasılığı çok düşük olsa da, araştırmacılar Hupehsuchus'un ağzının üst kısmında balen benzeri dokuların tutunmasını sağlamış olabilecek olukların varlığına dikkat kesildi. Evet, bulgular bu antik sürüngenlerin de filtreleme yöntemiyle beslendiğini ortaya koyuyordu.
