Kamudaki datalar 'veri' adresiyle vatandaşa açılacak

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofis Başkanı Dr. Ali Taha Koç, "Dijital Dönüşüm Ofisi olarak topladığımız bütün kamudaki dataları veri.gov.tr adında halkımıza açacağız. Artık bu verilerin herkes tarafından toplanması ve herkesin yapay zeka uygulamalarını geliştirmesini istiyoruz." dedi.

Koç, İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen 19. Bilişim Zirvesi'nde, veri, yapay zeka ve milli verinin önemine ilişkin bir sunum yaptı.

Dünyada veriyi toplama, işleme, koruma ve paylaşma konusunun önemli bir gündem maddesi haline geldiğini ifade eden Koç, "Dünyada her yıl toplanan veri 41 zetabyte data üretiliyor, yani 41 trilyon gigabyte büyüklüğünde. Türkiye'de yılda üretilen data 500 exabyte, yani 500 milyar gigabyte büyüklüğünde. Peki bunların veriden değere dönüşmesi için ne yapmalıyız? Milli ve yerli bir bakış açısıyla yaklaşarak ilerlemeliyiz. Nasıl ki ülkemizin her karış toprağı canımız pahasına değerliyse aynı şekilde her byte verimize de aynı şekilde önem vermeli ve özen göstermeliyiz." diye konuştu.

"Toplumsal yaşama önem veren bir yapay zeka hayal ediyoruz"

Ali Taha Koç, Türkiye'de veriyi korumak ve katma değer kazandırmak için önemli çalışmalar yürütüldüğünü aktararak, şunları kaydetti:

"Verimizi korumak ve işlemek için Kamu Ulusal Veri Sözlüğü'nü oluşturuyoruz. Artık kamu kurumları birbirleriyle konuşurken aynı dili konuşsun istiyoruz. Veriyi standart bir sözlükle üretsin istiyoruz. Burada şöyle bir şey olacak; verinin sahibi belli olacak ve aynı zamanda mükerrerlik arz eden veriyi de yok etmiş olacağız. Çıktılarını nerede kullanacağız? Nasıl hiçbir canlı susuz yaşayamazsa yapay zeka da verisiz yaşayamaz. Ulusal Veri Sözlüğü'nün çıktıları yapay zeka algoritmalarımızın can suyu olacaktır.

Dijital Dönüşüm Ofisi olarak Ulusal Yapay Zeka Stratejimizi yazmaya başladık. Bu sene sonunda inşallah bitireceğiz. İnsan odaklı bir yapay zeka süreci amaçlıyoruz. Etik, hukuk ve toplumsal yaşama önem veren bir yapay zeka hayal ediyoruz."

"Kamuda pek çok alanda gözle görülür çalışmalar yapmaya devam edeceğiz"

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofis Başkanı Koç, yapay zeka üzerine önemli çalışmalar yaptıklarını ifade ederek, yapay zeka teknolojisinin bir çocuk gibi sürekli eğitime ihtiyaç duyduğunu söyledi.

Türkiye'de vatandaşların veriye kolayca ulaşabilmek için önemli bir hazırlık içinde olduğunu vurgulayan Koç, şöyle konuştu:

"Dijital Dönüşüm Ofisi olarak topladığımız bütün kamudaki dataları veri.gov.tr adında halkımıza açacağız. Artık bu verilerin herkes tarafından toplanması ve herkesin yapay zeka uygulamalarını geliştirmesini istiyoruz. Bizim amacımız, verinin sadece toplanması değil, doğru etiketlenmesi... Bu konuda mottomuz çok açık; veriniz kömür olsa bile doğru etiketlendiği zaman elmasa dönüşebilir. Gazi Üniversitesi'yle bir çalışma yaptık. 34 bin tane MR datası alarak bunları işledik. Kural tabanlı değil de deep learning (derin öğrenme) temelli teknolojiyi kullandık. 34 bin MR verisini etiketledik. Yapay zeka uygulamamız sağlıklı MR verisi üretmeyi başardı. Biz bunu nasıl kullandık? Aradaki farka baktık. Arada çok büyük fark yoksa burada 'tümör vardır' veya 'yoktur' dedik. Tarımda, kamuda pek çok alanda gözle görülür, bu işin nasıl olacağını anlatan çalışmalar yapmaya devam edeceğiz."

"Bugün savaşlar tek tıkla en çok kullandığımız cihazlar üzerinden devam ediyor"

Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan da karar vericilerin yapay zeka konusunda strateji belirlerken, bulut teknolojileri, artırılmış gerçeklik ve robot teknolojileri gibi tüm pencerelerde incelemeler yapması gerektiğini söyledi.

Günümüzde veriyi tutmanın ancak veriyi işlemekle anlam kazandığını ifade eden Sayan, devreye aldıkları Büyük Veri Laboratuvarı'nın büyük veri ve yapay zeka alanında çalıştığını söyledi.

Sayan, "Önümüzdeki yıllarda yapay zekanın yer aldığı küresel pazarda ülkemizin söz sahibi olabilmesi için çalışmalarımıza devam edeceğiz. Siber güvenliği önemsemeliyiz. Bildiğiniz gibi artık tanklarla tüfeklerle savaş miktarı azaldı. Bugün savaşlar tek tıkla en çok kullandığımız cihazlar üzerinden devam ediyor. Burada 'ben tehlikenin menzilinde değilim' gibi bir rahatlığa ermek mümkün değil. Bu saldırıların menzili ve kapsamını önceden tespit etmek çok zor." ifadelerini kullandı.

"Türkiye pazarının 2022'de 477 milyon dolara ulaşması bekleniyor"

Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikaları Kurulu Üyesi Hakan Yurdakul ise yapılan araştırmalara göre, büyük veri pazarının 2024'te 83 milyar dolara ulaşacağını, bu büyümenin küresel gayri safi milli hasıladan daha hızlı omasının beklendiğini kaydetti.

Büyük verinin en fazla yazılım segmentinin büyüyeceğini, yazılımın 2024'e kadar yüzde 324 büyüyeceğini aktaran Yurdakul, büyük verinin önümüzdeki 2-3 yılda Türkiye'de de trendleri belirleyeceğini, büyük veriyle ilgili ilk 3 sektörün telekomünikasyon, bankacılık ve kamu olacağını vurguladı.

Yurdakul, "Büyük veri konusunda Türkiye pazarının 2022'de 477 milyon dolara ulaşması bekleniyormuş. Peki biz buradan nasıl bir fayda sağlayacağız, nasıl para kazanacağız? Tabii, veri daha nesnel bir şey. Veriyi veri olsun diye tutmuyoruz, ondan bilgi elde ediyoruz ve bilgi çok değerlidir. Bu noktada düşünme biçimimizi yeniden gözden geçirmeliyiz." diye konuştu.

Verilerini sağlıklı bir şekilde katma değere dönüştüren ekonomilerin sürdürülebilir kalkınma sağladığını vurgulayan Yurdakul, tüm paydaşların bilgiyi ele alış biçimini yeniden gözden geçirmesinde fayda bulunduğunu söyledi.

Etkinlikte, bilgi yayıcı Serdar Kuzuloğlu da büyük veri ve insan davranışları üzerine konuşma yaptı.