Ay'da meydana gelen depremlerin sırrı çözüldü
Ay 3,7 ila 2,5 milyar yıl önce jeolojik olarak aktifti; depremler, volkanik patlamalar ve gaz çıkışları yaşanıyordu. Ay’ın atmosfersiz bir gök cismi olması nedeniyle, geçmişte meydana gelen olayların izleri yıllar sonra bile özenle korunuyor.
Ay milyarlarca yıldır jeolojik olarak hareketsiz olsa da (Dünya’nın yerçekiminden kaynaklanan) gelgit esnemesi ve sıcaklık değişimleri nedeniyle hâlâ küçük sismik olaylar yaşanıyor. Düzenli olarak meydana gelen bu sismik olaylar ‘‘ay depremleri’’ olarak biliniyor.
Apollo görevleri sayesinde, bilim insanları Ay yüzeyine yerleştirilen sismometreleri kullanarak ilk kez bu aktiviteyi ölçebildi. Yakın zamanda NASA tarafından finanse edilen bir çalışmada ise Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden (Caltech) bir araştırma ekibi, sismik verileri bir makine öğrenimi modeliyle yeniden inceledi.
Bu araştırma ay depremlerinin, Güneş’in gökyüzündeki en yüksek konumuna yükselmesi ve ardından yavaşça batmasıyla aynı zamana denk gelecek şekilde, kesin bir düzenlilikle meydana geldiğini ortaya koydu. Bu açıdan ay depremleri, gelecekteki görevler ve muhtemel ay yerleşimcileri için faydalı olabilecek bir ‘‘Ay çalar saati’’ görevi görüyor.
NASA tarafından finanse edilen araştırma, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden (Caltech) mezun olan ve şu anda NASA Marshall Uzay Uçuş Merkezi’nde görev yapan Francesco Civilini tarafından yürütüldü.
