Uzmanlar kriz için ne dedi?
Ersin Özince Türkiye İş Bankası Genel Müdürü
Uzun vadeli kaynak bulma imkanı dumura uğrayacak
ABD ekonomisinin yavaşladığı aşikar. Bunun bir durgunluk tanımına dönüşüp dönüşmeyeceği belli değil ama en azından hızlanmayacaktır. Dünyaya ABD’nin kazandıracağı bir ivme yok. Bu Türkiye dahil bütün dünyayı etkileyebilir. Ekonomik aktiviteyi etkiler. Ancak onun ötesinde Türk firmalarının ve bankalarının borçlanmasını etkileyebilir. Türkiye kredi notu düşük riskli ülkedir halen. Bu tür ülkelerle yapılan ticaretin şartlarında olumsuz etkiler olur. Mutlak etkilenebileceğimizi düşündüğüm bir konu özellikle çok uzun vadeli fonlara ihtiyaç duyuyorduk. Bunu biz daha ziyade konut finansmanı için kullanıyorduk. Bunun önünün açılmayacağını düşünüyorum. Yani ne yazık ki biz konut finansmanı piyasamızı tam geliştirmek üzereyken dünyadan Türk Lirası bazlı uzun vadeli kaynak bulma imkanı bir miktar bu nedenle dumura uğrayacak.
Cüneyt Başaran Standard Bank Türkiye Masası Direktörü
Hedge fonlar bizim gibi piyasalarda satışa geçti
Son dönemde dünya borsalarındaki düşüşlere direnen gelişmekte olan ülke borsaları son düşüşten oldukça olumsuz etkilendi. Uzun süredir gelişmekte olan piyasalardan rahatsız olmayan hedge fonlar, Türkiye başta olmak üzere gelişmekte olan ülkelerdeki pozisyonlarını azaltamaya yöneldi. Buna rağmen YTL iyi bir performans gösteriyor. ABD’de başlayan mortgage krizine uzun süredir tedbirler alınmasına rağmen çare bulunamaması artık piyasaları daha fazla rahatsız ediyor. Piyasalar önümüzdeki dönemde FED’in alacağı kararları takip edecek. Piyasalar daha yüksek faiz indirimi bekliyor.
Prof. Dr. Salih Neftçi
Resesyonun şiddeti yönümüzü belirler
Borsalarda beklenmedik sert düşüşler yaşanıyor. Hareket önce Çin’de başladı, Asya borsalarına sıçradı ve Avrupa borsalarında sert düşüşler yaşandı. Bank Of China’ın subprime zararının 5 milyar dolar olacağını açıklamasından sonra Çin otoriteleri tüm bankaların riskli enstrümanlardan dolayı oluşacak zararlarını belirlemesini istedi. Bu yüzden finans sektöründeki sıkıntı Çin’e de sıçramış oldu. Çin’deki bankaların toplam riskinin 20 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
Çin Hükümeti, bunu Japonya gibi zamana yaymak yerine kısa vadede çözmek isteyebilir. Bu süreçte FED’in yapacağı faiz indirimleri önemli. 75 puanlık bir faiz indirimi yapılırsa o zaman bir toparlanma olabilir. ABD’deki resesyonun şiddeti bundan sonrası süreçte yönü belirleyecek.
Süha Yaygın Toronto Dominion Bank Londra
Türkiye’nin çıkış kapısı küçük, çıkış sınırlı olur
ABD’DEKİ düşüşler ve Asya’daki geri çekilme Avrupa’yı düşürdü. Bütün piyasalarda hisse senedi kaynaklı büyük bir panik yaşanıyor. Piyasalara özellikle FED’in yapacağı 50 puanlık indirimin yeterli olmayacağı beklentisi hakim. FED’in yüksek oranda faiz indirimiyle birlikte bir toparlanma olabilir. FED’in faiz indirimlerini beklemekte yarar var. Daha fazla kötüye gidiş beklemiyorum, inişli çıkışlı bir trend yaşanacak. YTL de çok değerli gidiyor. Halkın bankalarda 90 milyar dolara yakın dövizinin olması yabancıları rahatlatıyor. Hem hisse senedinden hem tahvilden aynı anda çıkmak çok kolay olmayacak.