Ünlü doktorların buzdolabında ne var?
Ünlü doktorların buzdolaplarında ne var, sağlıklı bir ömür için nasıl besleniyorlar ve sıcak günlerde neleri tavsiye ediyorlar? Bu soruların cevabını almak için alanında uzman altı doktorun evine girdik ve buzdolaplarının kapılarını araladık. Sevdikleri yemeğin tarifini almayı da unutmadık.
Prof. Dr. Halim Hattat Uzmanı
Koyu yeşil yapraklı sebzeler cinsel kaslar için birebir
- Bu sıcak yaz günlerinde sızma zeytinyağı, taze otlar, domates, somonbalığı ve karpuz olmazsa olmazlarım. Soğan-sarımsak, avokado, roka, zencefil yine mutlaka buzdolabımda bulunuyor. Tabii mevsiminde tüm taze sebze-meyveler hem sağlık hem de cinsellik dostu. Protein kaynakları testosteron seviyelerinize olumlu etki ediyor. Ancak yağlı etlerden kaçınıyorum. Bunun yerine düşük yağlı etler, balık, yumurta, yağsız süt ve süt ürünleri, baklagilleri tercih ediyorum. Bu yiyecekler testosteronu artıran çinkodan da zengin.
- Soğan, sarımsak da alisin maddesiyle testosteron üretimini ve cinsel bölgeye giden kan akışını artırıyor.
- Haftada 3 porsiyon kadar balık, kanda pıhtılaşmayı önleyerek damar tıkanıklığı riskini düşürüyor. İçinde bulunan Omega-3 asitlerinden maksimum faydayı alabilmeniz için somon, dil balığı ve alabalığı tercih ediyorum.
- Yeşil çayın içeriğinde bulunan polifenol, vücuttaki özgür radikalleri çalıştırarak damarlardaki trafiği artırıyor ve hastalıklarla mücadeleye yardımcı oluyor. Günlük 500 ml içilen yeşil çayın kalp ve damar hastalıklarını yüzde 26 azaltıldığı belirlendi. Ben genelde zencefille karıştırarak içiyorum.
- Sabahları öncelikle mutlaka evdeki en taze sebze, meyveleri başta ıspanak ve portakal olmak üzere karıştırarak hazırladığımız bir süper enerji içeceğimizi içiyorum. İçine kattığımız brokoli, Brüksel lahanası, karnabahar gibi sebzeler içerdikleri indol-3 carbinol maddesiyle özellikle cinsel sağlık hormon seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı oluyor. Koyu yeşil yapraklı sebzeler (roka, ıspanak gibi), havuç, sağlıklı cinsel kaslar için de birebir.
- Ara öğünlerde meyve tercihim yazın karpuzdan yana. Akşamüzerleri yağsız sütle hazırlanmış kefir içiyorum.
- Akdeniz tipi bir beslenme planının cinsel fonksiyonları iyileştirdiği pek çok araştırma ile gösterildi. Kilo fazlalığı, kolesterol yüksekliği, kan basıncında yükselme yaşayanlar, 2 yıl sağlıklı bir beslenme uyguladıklarında hem metabolizma göstergelerinde hem de cinsel fonksiyonlarında düzelme fark ediyor.
- Vücutta ödem olması cinsel fonksiyonları ve cinsel kasları olumsuz etkiliyor. Günde bir tatlı kaşığı tuzu geçmeyin. Ancak bu miktar gizli tuz kaynaklarını da içeriyor. Hazır soslar, konserve gıdalar, tuzlu kraker ve atıştırmalıklar, işlenmiş etler, fast-food ürünleri kısıtlayın. Kızartmalık yağlar ise vücutta östrojen salgısına yol açarak testosteronu düşürüyor.
- Cinsel performansınızı artırmak istiyorsanız, neyi ne zaman yediğinize dikkat etmelisiniz. Hiç ara öğün yapmadan uzun süre aç kalırsanız akşam yemeğine saldırmanız normaldir. Böyle bir öğün sizi ağırlaştırıp uykunuzu getirecektir. Bunun yerine kuvvetli bir kahvaltı yapın. Karbonhidratlı gıdaları öğlen tüketin. Akşam üzeri 3 ve 5’te küçük ara gıdalar tüketin. Akşamı hafif ve protein ağırlıklı geçirin. Aşırı alkolden kaçının. Göreceksiniz sizi ve eşinizi şaşırtacak bir performans sergileyeceksiniz.
Çikolata fondü
- En az yüzde 80 kakao içeren 1 paket bitter çikolata
- Yarım kutu krema
- 1 portakal kabuğu rendesi
- 1 tutam tuz
- Dilimlenmiş yarım ananas
- Dilimlenmiş çilek
- Çöp şiş
Çikolatayı benmari usülü eritin. İçine yavaşça karıştırarak kremayı ekleyin. Tuz ve portakal kabuğu rendesini katın. Akışkan bir kıvama geldiğinde fondünüz hazır. Dilimlenmiş ananas ve çilekleri çöp şişlere dizin. Fondünüs servise hazır.
İstanbul Florence Nightingale Hastanesi’nden Obezite Cerrahı Doç. Dr. Halil Coşkun
Kefiri kendim de içiyorum hastalarıma da öneriyorum
- Sağlıklı beslenmeye dikkat ettiğim için buzdolabında olmazsa olmaz ürünlerimin başında yoğurt ve süt geliyor, ancak her ikisini de yağsız olarak kalorisi azaltılmış olarak tercih ediyorum. Yoğurdu çoğu zaman yemeklerde tükettiğim gibi meyve ile karıştırarak tatlı niyetine de yiyorum. Sütü ise çoğu zaman akşam yemeğinden sonraki ara öğünümde tercih ediyorum, oldukça tok tuttuğunu söyleyebilirim. Çok fazla olmamakla birlikte gene akşamları tercih ettiğim bir diğer ürün de kefirdir. Kefirdeki probiyotik özellikle sindirim sisteminin düzenli çalışması için oldukça yararlı bir ürün. Hastalarıma da almaları için öneriyorum.
- Sabah kahvaltısında genelde yumurta içeren bir ürün mutlaka tüketmeye çalışırım, hem protein oranı yüksek hem de oldukça tok tutar.
- Öğlen yemeklerimde salata tarzı ürünler tüketiyorum ancak içerisinde protein takviyesi olarak, bir miktar tavuk, et, kuru baklagiller (mercimek, buğday vs) veya bol peynirli olmasına özen gösteriyorum. Akşam yemeklerimde ise et, balık, tavuk olabilir veya sebze yemeği yiyorum. Temelde tercihim az karbonhidratlı, az yağlı ve bol proteinli ürünlerden yana.
- Mümkün olduğu kadar tatlıların mutfakta olmamasına özen gösteriyoruz, eğer olması gerekiyorsa daha hafif olan sütlü tatlılar tercihim. Özellikle dondurmayı çok severim ve eğer tatlı yenecekse az miktarda tercihimi bu yönde kullanmaya çalışırım.
- Mutfakta et-balık ve tavuk oranımızı dengeli tutmaya çalışıyoruz. Kurubaklagiller ve lif oranı yüksek sebze yemekleri de mutlaka bulunur ve yeterince tüketilir.
- Çok klasik bir cümle olacak ancak kilo almamamın temel prensibi dengeli beslenme ve düzenli egzersizden geçiyor. Hep yüksek kilolu hastaları ameliyat ettiğimden dolayı bu konuda son derece hassasım. Kilo almak temelde matematiksel bir iştir, eğer kişi günlük harcadığı kaloriden fazlasını, beslenme yoluyla alıyorsa ve hep bu şekilde devam ediyorsa kilo almaması imkansızdır.
- Temelde dengeli bir kiloda kalabilmek için gün içinde kalori kısıtlaması ve buna ek olarak düzenli egzersiz hayatımızın içinde olmalı.
Yulaflı omlet
Özellikle sabahları veya spor sonrası tüketmeyi seviyorum.
Yağsız süt, yulaf, 1 yumurta sarısı ve 3 yumurta beyazını karıştırın. Sonra omlet şeklinde pişirerek servis edin. Böyle bir üründe ortalama 200 kalori ve 20 grama yakın protein almış olursunuz.
Kalp Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Timur Timurkaynak
Haftada bir tereyağlı yumurta serbest
- Yeşillikler, meyve, sebze, yoğurt, zeytin ve zeytinyağlı tencere yemekleri ile baklagil yemekleri ve bulgur pilavı yılın her mevsimi buzdolabımdan eksik olmaz.
- Akdeniz mutfağı denen beslenme tarzını tercih ediyorum. Doğal üretim zeytinyağı soframdan kesinlikle eksik olmaz. Barbunya pilaki, zeytinyağlı pırasa, kereviz, enginar, patlıcan, baklagiller (kurufasulye, nohut, bezelye, mercimek), roka, maydanoz, ıspanak, nane, semizotu, marul ve tereyi mevsimine uygun bir şekilde öğünlerimde tüketirim.
- İşlenmiş ve ambalajdan çıkan hiçbir gıda ne mutfağıma ne de mideme giremez. Örneğin sucuk, sosis, salam gibi şarküteri ürünleri, gazlı içecekler, hazır meyve suları, pasta börek tarzı yiyecekler, pirinç pilavı ve kızartmalar. Pazar sabahı kahvaltısı dışında hiç ekmek tüketmem. Tuz ve şeker de mutfağımda olmaz.
- Haftada bir gün et tüketirim. Az pişmiş bonfile tarzı ızgara etleri tercih ederim. 3-4 günde bir balık olur soframda. Pazar günleri kaçamak yaparım ve kahvaltımda sahanda tereyağlı yumurta olur mutlaka.
- Sıcak yaz günlerinde kalp sağlığını korumak için ağır yağlı yiyeceklerden ve alkolden uzak durmak gerekiyor. Balık, kalp dostudur. Özellikle sıcak uzun yaz aylarında hafif yiyecekler yemek ve yavaş bir tempoyla öğünü bitirmek gerekir. Hafif zeytinyağlı sebze yemekleri ve salatalar ve meyve ideal yiyeceklerdir. Çünkü kalp sağlığını koruyan beslenme şeklinin temel maddelerinden biri zeytinyağıdır. Zeytinyağı dışındaki margarin ve bitkisel yağlarda farklı düzeylerde bulunan trans yağlar kötü kolesterol olarak bilinen LDL’yi yükselterek orta yaş ve üzerinde kalp, böbrek, beyin, bacak ve aort damarlarında tıkanıklıklara, dolayısıyla kalp krizi, yürüyememe ya da felç gibi ciddi hastalıklara yol açabiliyor.
- Şarabı seviyorsanız içebilirsiniz ama sevmiyorsanız sağlık için içmenizi önermiyoruz.
Akdeniz salatası
Yaz günlerinde en çok yediğim salatayı size de öneriyorum. Tere, roka, marul, nane, roka, semiz otu, domates, salatalıktan oluşan yaz salatasına köylerde yapılan nar ekşisi ilave edin. Zeytinyağını da dökerek yeşillikleri hafif bir şekilde harmanlayın. Salatamda tuz olmaz. Bunun yanında öğünümde balık tüketmem gerekiyorsa ızgarada çupra hazırlayarak midemi şenlendiririm.
Liv Hospital-Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Murat Aksoy
Varisle savaş için elma yiyin
- Evlendiğim ilk dönem, pek çok çiftte olduğu gibi ilk aylarımız kilo alarak geçti. Çünkü evlendikten sonra daha düzenli yemek yemeğe başlamıştık ve beraber yemek çok da eğlenceli olduğu için bunun keyfini bol bol çıkarmaya çalışıyorduk. Eşim çok güzel yemek yapar, bir de buna gece kekleri, pastaları eklenince kilo almak kaçınılmaz oldu. Neyse ki bu gidişe dur diyebildik... Öncelikle yeme şeklimizi değiştirdik. Kızartmaları mümkün olduğu kadar mutfağımızdan çıkardık.
- Son 10 senedir, istisnalar dışında, akşamları sadece salata yemeği tercih ediyorum. Bu nedenle mutfak alışverişimiz listemizde yeşil salata, soğan, roka gibi lif kaynağı farklı yeşillikler; C vitamini kaynağı limon ve domates mutlaka bulunur. Salatanın yanına protein kaynağı olarak yağsız peynir, kırmızı et, tavuk ve balık tercih ettiğimden buzdolabında bu malzemeler hiç eksik olmaz.
- Sabah kahvaltıda üzerinde labne peyniri sürülmüş bir dilim esmer ekmek ve kahve ile başlarım güne.
- Öğlen genellikle bir tabak yağsız ve karbohidratı düşük yemeği tercih ederim. Akşamları ise biraz önce söylediğim gibi salata. Herhalde en fazla yeşil salata tüketiyorum. Ama vazgeçemediğim bir alışkanlığım yemek sonrası tatlı. Porsiyonu sınırlı tutmaya çalışarak eşimin yaptığı brownie veya cheesecake ile yemeği taçlandırmayı çok seviyorum.
- Bu rutinden kaçış günüm pazardır. Pazar günleri her şeyi yemek serbest. Bu tür kaçamakların çok yararlı olduğunu düşünüyorum.
- İtiraf etmeliyim ki bir dönem yüksek miktarda kola tüketirdim. Meyve suları da genelde dolaptan eksik olmazdı. Artık biliyoruz ki hayatınızda hiçbir değişiklik yapmadan sadece bu şekerli içecekleri bırakıp suya geçmeniz, bir yılda size 2-3 kg verdirecektir.
- Sıcak aylarda gün içinde terle ve solunum ile vücudumuzdan sürekli su kaybediyoruz. Su kaybettiğimiz zaman tüm organlarımızın fonksiyonlarında bozulma hemen başlıyor. Günde en az sekiz bardak su içmek gerekli. Böylece hem daha sağlıklı oluruz hem de kilo almanın önüne geçeriz. İdeali bu sekiz bardağı gün içine yaymaktır.
- Yaz aylarında bamya, fasulye, semizotu, salatalık, yeşil biber yemek masalarımızdan eksik olmamalı. Hastalarıma varisle savaşmak için elma yemelerini de öğütlüyorum.
- Yazın karpuz ve kavunu severek tüketirim. İkisi de bol su içerdiği için çok faydalı. Karpuzda ayrıca cilt, kemik ve göz sağlığımız için yararlı A vitamini, damarlarımız ve kaslarımız için yararlı C vitamini ve kalp hastalıklarını önlemede yararlı olan lycopene maddesi var. Bunun yanı sıra kolesterol ve yağ yok denecek kadar az. Tuz oranı çok düşük, potasyum oranı yüksek. Bu nedenle tansiyon hastaları için ideal. Ancak şeker oranı çok yüksek. Bundan dolayı, karpuzun sekizde biri bir porsiyon olarak kabul edilmeli ve bu miktar aşılmamalı.
Tabule
Favori akşam yemeği önerim siz de deneyebilirsiniz.
- 2 çorba kaşığı ince bulgur
- 1 çay bardağı sıcak su
- 1 demet maydanoz
- 4 ince başlı taze soğan
- 1 orta boy sert domates
- 1 1/2 limon
- Tuz
Bulguru bir kapta üzerine sıcak su döküp bekleyin. Soğanları maydonozu, ince doğrayın. Domatesleri küp şeklinde kesin. Tüm malzemeyi harmanlayın. Üzerine limon suyunu döküp tuz ekleyin. Bu tarifi sabah yapıp üzerini streç filmle kaplarsanız akşama daha lezzetli olacaktır.
Beyin ve Sinir Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Serdar Dağ
Beyin sağlığı için şeker şart
- Yoğurt, peynir çeşitleri, kefir, mevsimin sebze ve meyveleri, keçi boynuzu, tahin ve pekmezi buzdolabımdan eksik etmem. Et olarak kuzu eti ve balık tecihimdir. Balı severim fakat gerçek bal bulmak çok zor olduğu için bal almaya cesaret edemiyorum .
- Genellikle et ve ot ağırlıklı beslenirim. Haftada bir iki gün balık yemeyi ihmal etmem. Yemeklerde salata olmazsa olmazımdır. Mevsimine göre yapılmış salatayı bol limon ve gerçek zeytinyağı ile yerim. Zeytinyağlı yemekleri yediğim öğünlerde başka bir şey yemem.
- Son zamanlarda moda olan şeker yememe fikrine çok katılmıyorum vücudumuzun şekere de ihtiyacı var. Beynimizin tek enerji kaynağı, beyne kanla taşınan şeker ve oksijendir. Beynin düzgün işlemesi için şeker alımı şart. Burada dikkat edilmesi gereken husus alınan şekerin gerçek şeker yani glukoz olması. Halbuki piyasada bulunan şekerlerin çoğu yapay şeker olan fruktozdur. Bu şeker vücuda tabii ki zararlıdır.
- Sabah kahvaltısını iyi yaparım, doğal şeker ihtiyacını sabahları alırım. Peynir, yumurta, tahin, ekmez ve yoğurt mutlaka tüketirim. Meyveyi daha çok akşam üzeri yerim.
- Öğlen yoğun çalıştığım için salata ve yoğurt yerim. Akşam et ve salata ağırlıklı beslenirim.
- Keçi boynuzu ve ada çayını çok tüketirim. Her fırsatta bir kasede olsa doğal mayalanmış yoğurt yerim.
- Hazır yapılmış hiç bir gıdayı, dolaba sokmamaya özen gösteririm.Tek istisna malesef koladır. Geçmişten gelen bir alışkanlık olarak günde bir kez istemesem de kola içerim. Mevsiminde olmayan hiçbir meyve sebzeyi almam.
- Yaz aylarında sıcağın etkisi ile beyinden fazla salınan biyo-kimyasal maddeler nedeniyle kişi sinirli olur, daima terler, tansiyonu düşer aynı zaman da çok sıcakta vücudun savunma mekanizması çöker. Beynimize yarayan gıdaları almak sağlığımız açısından çok önemli. 70 yaşında çok genç görünüp bunamak neye yarar ki...
- Beyin ve ruh sağlığı için mutlaka bol sıvı alınmalı, özellikle ileri yaşlarda sıvı tüketimi artmalı. Sebze meyve ağırlıklı beslenlmeli ve akşamları ağır gıdalardan kaçınılmalı. Kırmızı et, kızartma yapay tatlandırıcılarla yapılmış tatlıdan uzuk durmak gerekiyor. B vitamininden zengin gıdalar, beyin ve ruh sağlığına çok iyi gelir. Beyaz et, kuzu eti, tahıllarda, B vitamini çok bulunur.
- Tuzu hiç kullanmamak çok yanlış. Özellikle yaşlılar, içinde idrar söktürücü tansiyon ilaçları kullandıkları zaman, tuz almadıklarında kanda sodyum denen bir madde düşer. Başlangıçta bu düşüklük unutkanlık ve bunama benzeri tablo yapar. Sodyum miktarı çok azalırsa beyinde tahribat bile olabilir.
- Beyaz prinçten kaçmakta fayda var, bunun yerine pilav olarak bulguru tercih etmek gerekiyor. Çünkü bulgur kanın şeker oranını bozmaz. Böylece beyin daha iyi çalışmış olur. Süt ürünlerinden doğal yoğurt ve kefir yazın bolca tüketilmeli.
Patlıcan salatası
Yazın hafif olan ve benim de sık yediğim patlıcan salatası...
Patlıcanları fırın veya ocakta közledikten sonra kabuklarını soyup ince ince doğrayın. İçine maydanoz, domates, sivri biber, sarmısak, limon, zeytinyağı, tuz ve nar ekşisi ilave edip servis tabağına alın.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Dilara Koçak
Tatlıyı enerjiniz düştüğünde tüketin
- Buzdolabımdaki sebze ve meyveler mevsime göre değişir ancak, yaz kış değişmeyen demirbaşlarım tabii ki var. Ben alışverişlerimi genelde az yaparım ve bittikçe alırım, buzdolabını aşırı doldurmayı doğru bulmuyorum. Bu durum aslında hem dolabın verimli çalışması için gerekli hem de bittikçe almak daha taze beslenmenize katkı sağlıyor.
- Yoğurt ayran veya kefir mutlaka buzdolabımda vardır. Yaz aylarında ayranı daha çok tüketiyorum. Kış aylarında ise süt seviyorum. Peynir çeşitlerinden beyaz peynir ve lor en çok yediklerim. Bu seçimlerimi keçi, inek ve koyun olarak dönüşümlü tercih ediyorum.
- Meyve yemediğim gün kendimi eksik hissederim bu yüzden bozdolabımın baş köşesi meyveye aittir. Ancak yemeden önce oda sıcaklığında bekler, çünkü çok soğuk yemek gaz ve şişkinliğe sebep olabiliyor.
- Yumurta da benim için önemli buzdolabında her daim var bazen sabah kahvaltısı bazen öğlen için hızlı omlet bazen de akşam yemeğinde ıspanaklı yumurtaya dönebilir.
- Buzdolabında olmayan ama mutfağımda önemli yere sahip diğer grup ise tahıllar. Erzak dolabımda ise kinoa, karabuğday, mercimek ve bulgur önemlidir, her zaman vardır.
- Yulaf, meyve yoğurt balık ve sebzeler benim için önemlidir. Sabah kahvaltısını her gün değişik yapmaya dikkat ederim. Öğle yemeğim sebze akşam ise protein ağırlıklı oluyor tabii mevsim de bunu etkiliyor.
- İşlenmiş et ürünleri ve kızartılarak dondurulmuş ürünler, pastane ürünleri ve şekerli gıdaları mutfağıma almıyorum. Tatlıya karşı değilim bitter, sütlü tatlı ve dondurma tercih ederim bu hakkımı da genelde ofiste enerjim düştüğünde veya güzel bir akşam yemeği sonrasına bırakırım. Evde sürekli tatlı olmaz.
- Sabah ve öğle daha yoğun tüketip akşam öğünlerinde hafif beslenmek en doğrusu bol sıvı tüketimi, yoğurt, salata, meyve ve dondurma da hafif seçimler olur.
Semizotu salatası
Bu yaz sık yediğim salatanın tarifini vermek isterim. Haftada 1-2 akşam evimde bulunur.
1 kase probiyotik yoğurt ile
1 çay kaşığı hardalı 1 yemek kaşığı sirke ile çırpın. 3 yemek kaşığı haşlanmış mercimek ile semizotunu karıştırın. 1 tatlı kaşığı yağ az tuz ve yoğurt sos ile servis edin.