Türklerin Amerikan rüyası

2 milyon öğrencinin 150 üniversiteye yerleşebilmek için iki farklı sınava girdiği Türkiye’de, ‘proje çocuklar’ Amerikan rüyası için kendilerini hazırlıyor. Bugün ABD’de 11 bin 278 öğrenci okuyor. Yıllık 25 ile 60 bin dolar arasında eğitime para harcıyor. En çok tercih edilen bölümler ise işletme ve mühendislik. ABD’de okuyanların yüzde 80’i daha iyi iş imkanları nedeniyle Türkiye’ye dönüyor. İşte Türklerin Amerikan rüyası...

Her yıl Amerika’da 450 Türk bebek doğuyor. Bu bebekler direkt Amerikan vatandaşı oluyor. Anaokuluna geldiklerinde yıllığı 25 bin liraya eğitime başlıyor ardından liseye gelene kadar üç lisan öğreniyor ve Amerikan rüyası için hazır hale geliyor. Bugüne kadar da aileler çocukları için ortalama 475 bin TL harcamış oluyor. Liseye geldiklerinde ise yaşıtları Türk üniversitelerini kazanmak için ter dökerken onlar Amerika’da bir üniversiteye kabul edilebilmenin yarışına başlıyor. Sınavlar, sözlü mülakatlar, ciddi tanıtım mektupları ve referanslardan sonra proje çocuklar Amerika’da okumaya başlıyor. 2013’te Amerika’ya 11 bin 278 Türk öğrenci okumaya gitti, bunların yüzde 20’si orada kalıyor mezun olanlar ise Türkiye’ye dönüp önemli pozisyonlarda işe başlıyor. Yıllık 25 bin ile 60 bin dolar arası para harcıyorlar. Mezun Grup Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Kaner Türk öğrencilerinin Amerika rüyasını anlattı...

Kim bu proje çocuklar

Proje aslında doğum ile başlıyor, her yıl ABD’ye onlarca Türk doğum yapmak için gidiyor. Bu doğan bebekler direkt olarak Amerikan vatandaşı oluyor. Bu da tüm kapıların ve eğitim olanaklarının kendilerine açılması demek. Çocuk Türkiye’ye döndükten sonra normal olarak eğitimine devam ediyor. Genellikle ana eğitim dili İngilizce olan ve yanında iki yabancı dil öğretilen kolejlere gidiyor çocuklar. Tüm eğitim hayatları boyunca da Amerikan rüyasına hazırlanıyorlar. Lise’ye geldiklerinde çocuklar bir proje dahilinde Amerika’ya hazırlıyor. ABD’li eğitim kurumlarına son yıllarda büyük ilgi gösteren Türk öğrencilerin çoğu, mezun oluduklarında daha iyi iş imkanları sunan Türkiye’ye geri dönüyor.

ABD’de eğitim kaliteli ve ucuz

ABD’de Türk öğrencilerin artmasındaki en önemli faktörleri ise söyle: ABD’deki devlet üniversitelerinin okul ücretlerinin Türkiye’deki özel üniversitelerden çok daha ucuz olması, Türkiye’deki okullarda verilen İngilizce eğitimin eksik kalması, Türkiye’deki iyi şirketlerin hepsinde alınacak olan personelden çok iyi İngilizce beklentisinin bulunması, özellikle bilim alanında ABD’de yapılan akademik çalışmaların çok daha kolay olması ve yurt dışı deneyimi kazanmanın önemi. Türk öğrenciler yüzde 61’i Kaliforniya, Teksas ve New York eyaletlerinde okuyor. ABD’ye en çok öğrenci Çin’den geliyor, bunu Hindistan, Koreve Tayvanlılar izliyor.

Türklerin yüzde 11’i 12 ile 29 ay eğitim alıyor

ABD Dışişleri Bakanlığı Eğitim ve Kültür İşleri Dairesi Halkla İlişkiler ve Stratejik İletişim Masası Başkanı Jouse Barrera, eğitimleri bittikten sonra ABD’de kalan öğrencilerin sayısı konusunda net bir veriye sahip olmadıklarını ifade ederek, Türk öğrencilerin yüzde 11’inin 12 ila 29 ay boyunca eğitimlerini tamamladıktan sonra eğitim aldıkları alanda pratik yapma hakkı olan Seçmeli Tatbiki Eğitim aldığını, dolayısıyla öğrencilerin iş buldukları takdirde Amerika’da bir yıl süre ile çalışma hakkı elde ettiğini söylüyor. Barrera, “Buna göre bazı Türk öğrenciler teorik eğitimlerini tamamladıktan hemen sonra ABD’de kalarak pratik eğitimlerine devam ediyorlar fakat birçoğu eğitim ve iş hayatlarına ülkelerinde devam etmeyi seçiyor” diyor.

Robert Kolej mezunlarının yüzde 30’u gidiyor

Robert Kolejden mezun olan öğrencilerin yüzde 30’u yurtdışında okumaya gidiyor yüzde 70’i ise Türkiye’de kalıyor. Robert Kolej’in 219 kişilik 2014 mezunlarından 89’u yükseköğrenimlerine yurtdışında devam etmek için başvuru yaptı, bunların 83’ü bir veya birden fazla üniversiteden kabul aldı. ABD’de üniversiteye kabl edilmek kolay değil, yalnızca başvuru yetmiyor, öğrenci liseden itibaren Amerika’da bir üniversiteye kabul edilmek için kendini hazırlamaya başlıyor. Öğrenciler tüm lise hayatını Amerika rüyası için bir plan dahilinde yaşıyor. Mezuniyet ortalaması dışında lise öğretmenlerinden aldıkları referans mektupları, kendileri hakkında yazdıkları tanıtım yazısı önemli. Ayrıca ACT adlı metamatik ve dil sınavına da giriyorlar. Buradan da yüksek puan almınca öğrenci okula kabul ediliyor.

Üniversite bitince 1 yıl çalışma izni

Türk-Amerikan Derneği bünyesinde faaliyet gösteren eğitim-danışmanlık firması Future Assist “ABD herkes için yaşanabilir bir yer değil. Belli kuralları var, üniversite bitince 1 yıl çalışma izni veriyorlar ama iş bulamayanlar dönüyor” diyor.

Yüzde 22’si işletme okuyor

Open Doors raporuna göre Türk öğrencilerin yüzde 22’si işletme, yüzde 19’u mühendislik, yüzde 10’u matematik ve bilgisayar, yüzde 9’u sosyal bilimler, yüzde 8’i psikoloji-sosyoloji, yüzde 6’ı sanat, yüzde 4 tıp ve yüzde 1 de zıraat okuyor.

Lisansüstü ve doktora için gidenler daha fazla

Eğitim düzeyi olarak da Türk öğrenciler, ABD’ye daha çok yüksek lisans ve doktora için gidiyor. 2012-2013 Open Doors raporunda, Türklerin yüzde 52,8’i lisansüstü, yüzde 29,3’si lisans, yüzde 10,6’sı Seçmeli Tatbiki Eğitim, yüzde 4,1’nin dil eğitimi ve 4.2’sini de diğer programları tercih ettiği belirtiliyor.

Ne kadar harcıyorlar

Rakamlar okul ve programa göre değişiklik göstermektedir. Dil okullarında bütçeler biraz daha düşük, üniversitelerde daha yüksek. Amerika’da eğitim ücreti yıllık 8 bin ile 60 bin dolar arasında değişiklik gösteriyor. Bu rakamlara, eğitim giderlerinin yanında yaşam harcamalarının da eklenmesi gerekiyor.

Yüzde 64’ünün eğitim masraflarını aileleri karşılıyor

Amerika’da okuyan öğrencilerin yüzde 64’ünün eğitim masrafları aileleri tarafından karşılanıyor, yüzde 21’i üniversite bursu ile okuyor, yüzde 9’u özel şirket bursları ile okurken yüzde 7’si ise devlet tarafından okutuluyor. Geçtiğimiz sene yabancı öğrencilerin Amerika bütçesine katkısı 24 milyar dolar.

Green Card kazanıp okumaya giden var

Geçen yıl dünyanın birçok ülkesinden yaklaşık 9 milyon kişi Green Card’a başvuru yaptı. ABD her yıl 50-55 bin kişiye Green Card veriliyor. Türkiye’den ortalama 2 bin kişi kazanıyor. Bu şanlıların yüzde 18’i ise okumaya gidiyor.

11 bin 278 öğrenci bugün Amerikan rüyasını yaşıyor...

Geçtiğimiz yıl 9 bin İngiliz öğrenci Amerika’ya okumaya gitti, 9 bin 300 öğrenci Almanya’dan, 11 bin 278 öğrenci de Türkiye’den. Open Doors’un araştırmasına göre 1952-53 eğitim öğrenim yılında Amerika’da 34 bin yabancı öğrenci eğitim görürken bu rakam 2012-13’te 820 bin’e çıktı.

Ünlülerin çocuklarının tercihi de ABD

- İdo Tatlıses (İbrahim Tatlıses’in oğlu) : Amerika’daki Berklee College of Music’te “Düzenleme ve Yapımcılık” bölümünde okuyor.

Okulun yıllık ortalama fiyatı: 30.000 USD

Derya Şensoy (Derya Baykal-Ferhan Şensoy’un kızı) : New York’ta Parsons The New School for Design’da illustrasyon eğitimi aldı.

Okulun yıllık ortalama fiyatı: 40.000 USD

Buse Terim (Fatih Terim’in kızı): New York Fashion Institute of Technology’de Moda Pazarlama ve Yöneticiliği bölümünü bitirdi.

Okulun yıllık ortalama fiyatı: 20.000 USD

Engincan Ural (Sibel Can’ın oğlu): Miami Üniversitesi’nde Yönetim danışmanlığı bölümünde okuyor.

Okulun yıllık ortalama fiyatı: 28.000 USD

Oğulcan Engin (Seda Sayan’ın oğlu): Milano’da European School Of Economics’te ekonomi okuyor.

Okulun yıllık ortalama fiyatı: 13.600 Euro

Mehmet Emre Gül (11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün oğlu): Harvard Üniversitesi’nde eğitim aldı.

Okulun yıllık ortalama fiyatı: 60.000 USD

Ayşe Boyner (Cem Boyner’in kızı): ABD’de McGill Üniversitesi’nde pazarlama eğitimini tamamladı.

Okulun yıllık ortalama fiyatı: 25.000 USD