Sigara paketleri ürkütücü görsellerle tiryakileri korkutmalı

Hocam Cem Yılmaz’ı Pek Yakında filminde gizli sigara reklamı yaptığını iddia ederek dava etmiştiniz, bir sonuç çıktı mı?

Bildiğiniz üzere sigara sektörü en zeki insanlarla çalışır, en ünlüleri kullanır. Sosyoloji ve psikolojiden çok iyi anlar amaçları daha fazla çocukları, gençleri ve kızları kandırmaktır. Sigaraların içine tütün içinde yüzlerce özel madde eklerler. Ve böylece tuzağına düşürdükleri bir kurbanı, yani bir müşterilerini elden kaçırmak istemezler. Yıllardır bu şekilde çalışmışlardır. Biliyorsunuz son örnek Cem Yılmaz’dır. “Pek Yakında” adlı filminde sigara sektörünün direktifi ile her fırsatta, her yerde sigarayı gündeme getirmekte ve gençlerin beyinlerini yıkamaktadır. Savcılığa yaptığım suç duyurusundan sonra savcılıkta verdiği ifade de “bu hayatın gerçeğidir, hayatta sigara da vardır, içki de vardır, küfür de vardır, kola da vardır, uyuşturucu da vardır, ben filmlerimde hayatı anlatıyorum” gibi bir ifade vermiştir. Maalesef savcılığın atadığı bilirkişi de Cem Yılmaz’ın veya sigara sektörünün tarafında bulunmuştur. Yani neticede yine onlar kazandılar.

Bizim görseller etkisiz

Sigara paketleri üzerindeki resimler (hasta adam, zarar görmüş akciğer vb.) ne kadar caydırıcı?

Sigara paketlerinin üzerindeki resimler bir süre sonra artık etkisini kaybediyor. Onu elinde tutan insan onunla ilgilenmiyor. Bunun farkındayız. Keşke sigara içenleri bir hastanede ameliyat olan sigara içen bir kişinin ciğerini göstererek bıraktırabilsek. Eminim görseler bir daha sigara içmezler.

Peki paketleri nasıl değiştirmek lazım?

Şu anda hedefimiz “karartılmış paketler” yani paketin üzerinde herhangi markanın ambelemi, renkleri bulunmayacak, siyah bir paket olacak ve ürkütücü bir görsel kullanılacak. Çok ufak bir şekilde, köşede sigaranın markası görülecek. (böylece satıcı sigarayı tanıyabilecek) Bir ara numara düşünüldü ama numara yoluyla da reklam yapabileceklerini düşünerek vazgeçildi. Bu sefer sigara firması kendi numarasını her yerde gündeme getirir. İnternette de göreceğiniz üzere Avustralya karartılmış paket programını ilk uygulayan ülke oldu ve gayet başarılı oldular. Sigara firmaları hemen “bu şekilde sigarayı azaltamazsınız, kaçak sigarayı desteklersiniz” gibi tezler ortaya koydular. Ama diğer taraftan Avustralya hükümeti aleyhine “ticareti ve rekabeti engellediği” için onlarca dava açtılar. Bu da, bu yeni uygulamadan korktuklarının bir işareti idi. Ve Avustralya’da sigara içme oranı hızla azaldı. Bunu üzerine Fransa ve birkaç ülke daha bu sene içinde bu uygulamaya geçme kararı aldı. Biz, Sarıay olarak, Yeşilay, Türk Toraks Derneği, Türkiye Sigarayla Savaşanlar Derneği hepimiz ve Dünya Sağlık Teşkilatı bu uygulamanın Türkiye’de olmasını istiyoruz. İşte bu isteğimizi Mart ayında düzenlenecek bir panelde açıklayacağız.

Türk erkekleri çok sigara içiyor, nasıl korkutmak lazım erkek tiryakileri?

Yine bana ulaşan bilgilere göre, Türkiye’de azalan sigara içme oranının son aylarda yükselme trendi gösterdiği mesajını aldık ve üzüldük. İşte bu yeni uygulama buna karşı alınan bir tedbir olacaktır. Sigara paketi üzerindeki resimle korkutmak bence pek geçerli bir uygulama olamadı. Ama üzerine Nepal’de olduğu gibi “sigara seksi öldürür”, “sigaranın bir faydası da nüfus kontrolü yapmaktır” gibi ifadeler bence Türk erkeğini daha çok etkiler.

100 kişinin 80’i başarısız

Sigarayı nasıl bırakırız?

Önce insanın buna karar vermesi ve beyninde bitirmesi lazım. Beynin de bitirdikten sonra nerede yardım alırsa alsın ona karışmıyoruz. Yeter ki başarılı olsun. Ama edindiğim bilgilere göre Türkiye’de sigarayı bırakma oranı yüzde 20’yi geçmiyor. Yani, sigarayı bırakan 100 kişiden 80’i tekrar sigaraya başlamaktadır.

Sigara içenleri öpmeyin

Konferanslarınızda “Çocuklar sigara içen annesini öpmesin” öneriniz var. Bu ne kadar etkili olur?

Evet, sigara bıraktırmak için elimizdeki en büyük silah çocuklardır. Ben gittiğim binlerce okulda “evladım bu gece eve gidin, katiyen yanınızda sigara içirmeyin. Sekiz saat sizi etkiliyorlar; siz de sigara içmiş kadar oluyorsunuz. Savaşın evlerde, annenizi, babanızı, kardeşinizi; sigara içenleri balkona yollayın” diyorum. Bu metodun da epey faydalı olduğunu zaman içinde haber alıyorum.

Cem Yılmaz sigara reklamı yaptı

Bir paket sigaranın Samsun British Tobacco tesisini terk ederken maliyeti 35 Kuruş’tur. Bir de o tütünleri yaydıkları ve içine hayvan pisliği dahi koydukları maddeleri görebilsek bence en etkili o olur. Nasıl dayanılmaz, ne kadar pis maddedir; görmeden inanamazsınız. Düşünün; 35 Kuruş’a mal ettiğiniz bir sigarayı 10 Lira’ya satıyorsunuz. Devlet elbette büyük bir pay alıyor ama sigara firmalarının da fenomenlere, Cem Yılmaz’a ve onlara müşteri kazandıracak her türlü imkana gizli reklam adı altında ödeyecekleri çok bol paraları vardır.