Sehiv secdesi nedir, nasıl yapılır? Hangi durumlarda Sehiv secdesi yapılmalıdır?
Namazın farzları ve vacipleri diye isimlendirilen bölümleri vardır. Namazın fazları ve vacipleri demek, onların olmadığı zaman namazın eksik olması demektir. Sehiv secdesi bu farz ve vaciplerde kişinin yanıldığı zaman namazı tamamlamak için yaptığı secdedir.
Farzlardan biri geciktirildiğinde örneğin; zammı sureden sonra farz olan rükuya gidilmesi gerekir fakat bir süre beklenip rükuya geç gidildiğinde sehiv secdesi gerekir.
Sehiv Secdesi Nedir, Nasıl Yapılır?
Halk arasında yanılma secdesi olarak bilinen sehiv secdesi, namazda yanılma, unutma veya namazdaki dalgınlık sebebi ile unutulan vacibi veya geciktirilen farzı telafi etmek için yapılan secde olarak karşımıza çıkmaktadır.
Vacibin terk edilmesi ya da yer değiştirilmesi, farzın geciktirilmesi eğer unutularak yapıldı ise sehiv secdesi gerekir. Eğer bu durumlar unutularak değil de kasti yapılmış ise namazın tekrar kılınması gerekmektedir. Farzlardan biri terk edilmiş ise yine sehiv secdesi yeterli olmaz ve namazın tekrar kılınması gerekir.
Sehiv secdesi son tahiyyata oturulduğu esnada tahiyyat okunduktan sonra salli barik duası okunmadan sağ tarafa selam verilerek ve ardından iki defa secdeden sonra tahiyyat, salli barik ve rabbena dualarını okuyarak her iki tarafa selam verildikten sonra tamamlanmış olmaktadır.
Eğer cemaat ile namaz kılınıyor ise imam sehiv secdesi yapacak ise sehiv secdesi yapılır, İmam yapmayacak ise cemaat de sehiv secdesi yapmaz. Çünkü cemaat, imama tabiidir.
Hangi Durumlarda Sehiv Secdesi Yapılmalıdır?
Namaz kılarken namazın vaciplerinden birini unutarak terk edersek sehiv secdesi yapılması gerekir. Örneğin; vitir namazında tekbir alınması gerekirken unutulduğu taktirde veya namazda zammı sure okunması unutulduğunda ya da namazın vaciplerinden birisinin yeri değiştirildiğinde sehiv secdesi gerekmektedir.
Farzlardan biri geciktirildiğinde örneğin; zammı sureden sonra farz olan rükuya gidilmesi gerekir fakat bir süre beklenip rükuya geç gidildiğinde sehiv secdesi gerekir.
Başka bir örnek olarak mesela farz namaz kılınırken ilk tahiyyata sadece tahiyyat duası okunur ve üçüncü rekata kalkılır. Üçüncü rekata kalkılması gerekirken yani farz olan üçüncü rekata kalkmak gerekirken salli barik okunur ve ayağa kalkmak geciktirilir ise yine sehiv secdesi yapılması gerekir.
Sehiv Secdesi Yapmayı Unutan Birinin Namazı Kabul Olur mu?
Sehiv secdesi ile ilgili mezheplerin farklı görüşleri de mevcuttur. Hanefi mezhebine göre yanılma secdesi vaciptir. Diğer mezheplerde ise yerine getirilmesi gereken bir görevdir. Vacibin terki ya da farzın geciktirilmesi durumunda sehiv secdesi yapılması gerekirken her iki tarafa selam verilip unutulduğu taktirde eğer dünya kelamı konuşulmamış ise veya kıble istikametinden dönülmedi ise sehiv secdesi yapılabilir. Fakat kalkıp dolaşıldı, kıble istikametinden dönüldü ise de namazı yine de geçerlidir ve tekrar bu namazı iade etmesi gerekmemektedir.