Piste dön Schumi
Aslı Nemutlu... Türkiye kayak güvenliğini onun Ocak 2012’deki ölümüyle tartışmaya başladı. 17 yaşında milli kayakçıydı. Erzurum’da antrenman yaparken pistten çıktı. Tahta kar perdelerine çarptı. Boynu kırıldı ve yaşamını yitirdi. Çok konuşuldu, çok yazılıp çizildi. Gerekli önlemler alınmamıştı, tipiye rağmen pist kapatılmamıştı. İddialar böyleydi. Ailenin açtığı davanın uzun bir süreci var. Tek bilinen gencecik bir insanın hayatının yok yere solduğu. Şimdi çok benzer bir kaza, bu kez tüm dünyanın gündeminde: Formula 1’in efsane pilotu Michael Schumacher.
Doğru ekipman kullanın
Gelelim takılması gereken aksesuarlara. Kask olmazsa olmaz. Hayat kurtarıcı. Kayak ve snowboardda yaşanan 1 milyon 850 bin kazadan sadece biri ölümle sonuçlanıyor. Yaralanmalı kazaların risk oranı ise daha yüksek. Kayakçılar için kayılan her bin günde 1-2, snowboardcular içinse her bin günde 3-5 yaralanma geçirilebilir. Uzmanlar çocuklar için kask takmayı bir tercih meselesi bile yapmayın diyorlar. Sırtlık takılması da tavsiyeler arasında. Doğru ekipmanı kullanmak çok önemli. Bir arkadaşınızdan ekipmanını ödünç almayın, boyunuza ve kilonuza uygun olan ayakkabıyı, kayak ya da snowboardu kullanın. Bu kontrollü kayak için önemli. Gerekirse bu ekipmanları kaldığınız otelden kiralama yoluna gidebilirsiniz.
Ya kaskı olmasaydı
Geçen Pazar Fransa’dan gelen haberle sarsıldı dünya. F1’de 7 dünya şampiyonluğu, 91 yarış zaferi vardı Schumacher’in. Haberler Schumi’nin pistten çıktığı ve kaza geçirdiği yönündeydi. Düşmüş ve başını kayaya çarpmıştı. “Başında kaskı olmasa kesin ölmüştü” dedi doktorları. Kaskını kıracak kadar sert çarpmıştı kayalara... Peki, nerede, ne hata yapılmıştı? Schumi mi kayak güvenliğini ihmal etmişti yoksa kayak merkezi mi? Güvenli kayak nasıl yapılabilir? İşte yanıtlar...
Güvenli kayağın kuralları
200 milyonu aşkın kayakçı ve snowboardcu için güvenli kayağın kurallarını Uluslararası Kayak Federasyonu belirliyor:
- Kontrol edilebilir ve her an durulabilecek hızda kaymak.
- Kayan diğer kişilere saygı göstermek.
- Birini geçerken yeterli alanı bırakarak bilinçli davranmak.
- Kayakçıları tehlikeye atmayacak rotalar seçmek.
- Pistin kenarından yürümek.
- Pist üzerinde durmamak.
- Her türlü işaret ve tabelaya uymak.
- Yardıma ihtiyacı olana kayakçılara yardım etmek.
- Bir kazaya tanık olunursa mutlaka yardım edip haber vermek.
Biyonik adam Schumacher
Beyin - kalp ilişkisi: Kalp ritmini beyin gücüyle kontrol etmek bir sürücünün olmazsa olmazlarından... Normal bir insanın 70 olan nabzı, yarış sırasında 200’e kadar çıkabiliyor. İşte bu, kontrol edilmezse bayılmalara yol açabilecek bir rakam. Schumacher de meditasyonla bayılmaların önüne geçiyor. Kalp ritmini ayarlayabilmek, saatte 300 km hızla giderken hem korkunun önüne geçmek hem de adrenalini dengeleyip hızlı kararlar vermek için hayati önem taşıyor.
Boyun: İşte F1 sürücüsü için en önemli, Michael Schumacher’in vücudunun ise en sorunlu bölgesi... Kask ve boyun desteği derken boynun yarış sırasında taşıması gereken yük 6.5 kiloyu buluyor. Schumi ise 2009 yılında İspanya’da geçirdiği motosiklet kazasında boynundan ciddi bir sakatlık yaşamıştı. Bu nedenle de her gün 6 saati bulan antrenmanlarında en büyük önemi boyun egzersizlerine veriyordu. Ünlü sürücü kokpit şeklinde bir egzersiz aleti dizayn ettirmişti. Saatlerce bağladığı ağırlıklarla başını bir sağa bir sola döndürerek boyun kaslarını güçlendirmeye çalışıyordu.
Kollar: Boyundan sonra bir F1 sürücüsü için en önemli bölge kollar. Özellikle de dirsekten bileğe kadar olan önkol bölgesi. Schumacher’in biyonik egzersiz kokpiti ağırlık iliştirilmiş bir direksiyona da sahipti. Böylece çalışırken, gerekli olan kol kaslarını da güçlendirebiliyordu. Kol kasları için yaptığı egzersizi daha eğlenceli hale getirmek için her gün ipli tırmanış da yapıyordu.
Dikkat edilmesi gereken tavsiyeler:
- Uzmanlar mutlaka bir arkadaşınızla beraber kaymanız gerektiği konusunda ısrarcı. Yalnız kaymak kaybolma ya da kaza geçirme riskini artırıyor. Eğer arkadaşınızla ayrılırsanız bile düzenli zaman aralıklarıyla belirli buluşma noktaları seçin kendinize. Tabii kayarken kaybolma ihtimaline karşı cep telefonunuzun şarjının dolu olduğundan emin olun!
- Ara vermek de önemli. Kaymak çok fazla enerji isteyen bir spor. Bu yüzden sık sık dinlenin. Sıkça yemek yiyin ve sıvı tüketin. Yorulduğunuzu hissettiğinizde ‘kaç günlüğüne buradayım ki, yorulsam da olur’ düşüncesine kapılmayın. Unutmayın büyük kazalar hep yorgunlukta ve dikkat dağınıklığında meydana gelir.
- İnsanın kendi sınırlarına saygı duyması belki de en mühim erdem. Kayak pistleri eğimlerine ve zorluk derecelerine göre ayrıntılı bir şekilde renklere ayrılmıştır. Yeteneğinizi ve sınırlarınızı sizden iyi bilen olamaz. Bu yüzden yok yere gaza gelip kendinizi tehlikeye atmayın. Emin değilseniz, zor olan siyah pistlere çıkıp gereksiz heyecan yaşamanın hiçbir anlamı yok. Kayak keyfini işkenceye çevirmeyin.
- Öngörülebilir kazaların da önüne geçmek gerek. Mesela atlayış yapmadan önce mutlaka atlayacağınız alanı kontrol edin. İster yakından inceleyin, ister dürbünle uzaktan... Ama ineceğiniz zeminin kayalık olmadığına emin olmadan atlayış yapmayın.
Kask takmak zorunlu olmalı
Nasuh Mahruki: Amatör de olsa tüm kayakçılar kişisel koruyucu malzemeleri hazır olarak kayak yapmalı ve özellikle mutlaka kask takmalı. Pistlerde kask zorunluluğu getirilmeli. Orta ayar bir kayakçıyken siyah (zorlu) pistte kaymamak gerekir. Pistlerde de önlemler alınmalı. Güvenlik işaretleri, ambulans, helikopter, arama kurtarma ekibi, pist içi kontrolörler ve güvenlik elemanlara her an hazır bulunmalı.