İçinizi serinletecek yaz çorbaları

22 bin yıldan fazla bir zamandır, kaşığımız olsun veya olmasın, çorba içiyoruz. İster zengin ister yoksul olsun… Yerleşiklerin bu temel gıdası, göçerlerin de etkisi ile iyiden iyiye yayıldı. İspanya’nın Gazpacho’su… Ruslar’ın Borç’u… Çinliler’in won ton’u bütün dünyaya yayıldı.

Batı’da özellikle son dönemlerde daha ziyade iştah açıcı olarak tüketilen çorba, Türk kültüründe olmazsa olmaz bir yemek olarak yer almaktadır. Sofranın bir anlamda ağababası, patronudur. Türk çorbalarının batıdaki akrabalarından farklı bir yanı vardır. Batı’daki soğuk yaz çorbaları, kremalı çorbaların soğutulmuş bir versiyonu olarak ortaya çıkmıştır. Anadolu’da ise mevsim meyvelerinin katılması ve de özellikle yoğurt ilavesi soğuk çorbaların ateşleyicisi olmuştur.

Çorbalar, kış günlerinde ısınmak için içilir. Yaz mevsiminde sıcak çorba terlemeye neden olur. Yazın sıcak günlerinde ve özellikle sıcak yörelerde serinlemek ve karın doyurmak için soğuk çorba içilir. Mevsimlere göre yeme içme alışkanlıklarını değiştiren Türkler, sıcak havaların gelmesiyle beraber soğuk çorba içmeye başlamışlardır. Örneğin, Anadolu’da ayran çorbası, Siirt’in mihir çorbası gibi. İlginçtir, yoğurtlu salatalıklı cacık, batı ülkelerinde soğuk çorba olarak bilinir. Soğuk çorbalar, genellikle çiğ besinlerle hazırlanır. Diğer uluslarda ve kültürlerde uluslararası tanınmış soğuk çorbalar vardır. Bu yazımda Anadolumuz’un çok bilinen yoğurtlu yarma aşının yanı sıra sizinle İspanyolların çok sevdiğim meşhur Gazpacho’sunun ve Azerbaycan mutfağının vazgeçilmezi Ovduh’un tarifini paylaşacağım.

Gazpacho

Malzemeler:

-1 kg domates -1 kuru soğan -1 adet yeşilbiber -1 adet salatalık -1/2 tatlı kaşığı kimyon -3 yemek kaşığı üzüm sirkesi -1 diş sarmısak -Tuz -Karabiber - bayat baget ekmek -1 su bardağı zeytinyağı -Taze fesleğen

Hazırlanışı:

Bayat ekmeği suda ıslatın, iyice sıkın, suyunu atın. Salatalığı soyun. Soğan ve sarımsağı da soyun, 3-4 parçaya bölün. Yeşilbiberleri 3-4 parçaya bölün. Domatesleri 4 parçaya bölün ve tuzlayın. Blenderda tüm malzemeyi iyice kadar çekin. Gazpacho kaşığa alındığı zaman ağzınıza en ufak bir pürüz bile gelmemelidir. Üzerine fesleğeni serperek soğuk servis edin.

Ovduh

Malzemeler:

-2 adet salatalık -10 adet yeşil soğan -1 demet dereotu -500 gram yoğurt -500 gram su -Tuz -Gül kurusu

Hazırlanışı:

Salatalık, yeşil soğan ve dereotunu ufak ufak doğrayın. Yoğurt, su ve tuzu bir kasede çırpın ve malzemeleri içerisine karıştırın. İyice soğuttuktan sonra üzerine gül yaprağı serperek servis edin.

Yoğurtlu yarma aşı

Malzemeler:

-1 su bardağı aşurelik buğday (yarma)

-1/4 su bardağı nohut

-1/4 su bardağı fasulye

-1 kase yoğurt

-Birkaç yaprak taze nane

-1 yemek kaşığı tereyağı

-5 su bardağı su

Hazırlanışı:

Yarma, nohut ve fasulyeyi akşamdan ıslatın. Ertesi gün ayrı ayrı haşlayın. Birleşip kıvam alana dek pişirin. Yoğurdu su ile seyreltin. Ilık çorbaya azar azar ekleyin. Çorbanın kesilmemesi için kaynayana dek karıştırın. Nane yapraklarını ince doğrayarak üzerine serpin. Kızdırılmış tereyağı gezdirerek servis edin.