Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkez (ATAM) 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı dolayısıyla Msutafa Kemal Atatürk'ün fotoğraflarını arşivlerden çıkardı. Ata'nın cenazesinin Etnografya Müzesi'ne yolculuğu... Anadolu Ajansı fotoğraf arşivinden derlediği karelerle Mustafa Kemal Atatürk’ün cenazesinin Dolmabahçe Sarayı’ndan Ankara’ya Etnografya Müzesi’ne yolculuğunu anlattı. 10 Kasım 1938 tarihinde Dolmabahçe Sarayı'nda hayata gözlerini yuman Atatürk’ün naaşı 16 Kasım’da Dolmabahçe Sarayı tören salonunda katafalka konuldu. İstanbul halkı Büyük Önder'in önünden saygıyla geçti. 19 Kasım günü cenaze büyük bir kalabalık tarafından Yavuz Zırhlısı ile İzmit’e oradan da aynı günün akşamı tüm yurt gezilerinde kullandığı tren ile Ankara’ya uğurlandı. 20 Kasım’da Ankara’da devlet erkanı tarafından karşılanan cenaze TBMM önünde katafalka konuldu. Ankara halkı Atatürk’e saygı geçişini yaptı. 21 Kasım 1938 günü çok büyük bir cenaze töreni ile Ankara Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabrine konulan Atatürk’ün naaşı edebi istirahatgahı Anıtkabir’e taşındığı 10 Kasım 1953 tarihine kadar burada kaldı. Fotoğrafta Atatürk'ün cenaze korteji Etnografya Müzesi bahçesinde iken görülüyor... Genç Mareşal MEHMET ALİ DEMİR / VATAN İSTİHBARATAtatürk’e ait yeni bir fotoğraf ortaya çıktı. Bir koleksiyonerin arşivinden çıkarak sosyal medyada yayılan fotoğrafta Atatürk’ün mareşal rütbesini taktığı ilk günlerdeki genç hali görülüyor. Fotoğrafın kim tarafından ne zaman çekildiğine dair bilgi yok. Uzmanlar fotoğrafın 19 Eylül 1921’de Sakarya Meydan Muharebesi sonrası TBMM’nin Atatürk’e Gazilik ve Mareşal rütbesi ünvanını verilişine yakın bir tarih olarak değerlendiriyor. İŞTE O FOTOĞRAF Kültür ve Turizm Bakanlığı, sır gibi sakladığı yenilenmiş film ve görüntü arşivinin kapılarını açtı Son teknolojiyle restore edilen ve güvenlik önlemleri arasında özel koşullarda saklanan görüntüler sadece kültür tarihini değil Osmanlı'dan Cumhuriyet'e kadar bir milletin siyaset tarihini de ortaya koyuyor. Arşivde filmlerin yanı sıra Osmanlı padişahları Sultan Reşat, Sultan Vahdettin, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk ve eski Başbakan Adnan Menderes'in daha önce görülmemiş kareleri bulunuyor. İzleyenleri tarih sayfalarında yolculuğa çıkaran görüntüler arasında Avusturya İmparatoru'nun İstanbul ziyareti ve onu karşılayan Osmanlı padişahı Sultan Reşat'ın bulunduğu kareler yer alıyor. Bu kare Osmanlı devletinin son padişahı Vahdettin'e ait. Yine 1918 yılının Şubat ayına ait olduğu tahmin edilen görüntüde Sultan Vahdettin, at arabasında askerlerin arasında halkı selamladıktan sonra Sultan Abdülhamid'in cenaze merasimine katılıyor. Tadilatı tamamlanan 600 bin belge filmden bir bölümü de Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'e ait. Atatürk'ün 1936'da TBMM'de 5. devre 2. yıl açış konuşmasını izleyenler hem yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin iktisadi, siyasi ve sosyal gelişimini hem de ulu önderin sesinin orijinal halini dinleyebiliyor. Arşivde bulunan bir başka görüntüde ise Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Başbakanı İsmet İnönü ve beraberindeki heyet İran Şahı Rıza Pehlevi'yi istasyonda karşılıyor. Dışarıdan bakıldığında ne olduğunun anlaşılması mümkün olmayan ve ancak büyük uğraşlar sonucunda netlik kazanabilen görüntülerde, 27 Mayıs 1960 darbesinin ardından idam edilen eski Başbakan Adnan Menderes'e ait önemli ziyaretlerin detayları da var. Adnan Menderes ve beraberindeki heyet gemiyle Yunanistan'ın başkenti Atina'ya gidiyor. Atina'da Yunan halkının coşku ve sevgiyle karşıladığı Menderes, tarihi Atina Akropolü'nü geziyor, Yunan adalarını ziyaret ediyor. Atina'da gittikleri her yerde halkın yakın ilgi gösterdiği, zaman zaman evlerin çatılarına çıkarak selamladığı Menderes ve heyeti, sokaklara hem Türkçe hem de Yunanca asılan ''Hoş geldiniz sevgili ve aziz dostlarımız'' yazılı pankartlar karşılıyor. Bir başka karede ise Menderes ile 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın göçmenlerin durumunu incelemek üzere çıktıkları Edirne, Kırklareli ve Babaeski seyahatleri ve Menderes'in kurmaylarıyla katıldığı Konya gezisi de bulunuyor.