Faciayı getiren ihmaller zinciri
DavutpaŞa’dakİ “ihmal terörünün” en çarpıcı tespitleri TMMOB Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nden geldi. Patlamadan hemen sonra olay yerine üç kişilik bir ekip gönderen Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, faciaya davetiye çıkartan ihmal serisini şöyle sıraladı
BİNALAR BİTİŞİK NİZAM VE SAĞLIKSIZ
Patlamanın meydana geldiği işyerinin bulunduğu sitede bitişik nizam binalar sağlıksız bir şekilde yan yana bulunuyor. Bu iş yerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Tüzüğü hükümlerine uygun olmayan bir şekilde üretim yapılıyor.
RUHSAT YOK DENETİM YOK
Hiçbir yasa ve yönetmeliğe uygun olmayan bir biçimde üretim yapılan bu işyerleri ruhsat konusunda da tam bir denetimsizlik içinde. Yanıcı Parlayıcı, Patlayıcı Madde İmal Edilmesi ve Depolanması ile ilgili Yönetmelikte bu işin özel alanlarda ve özel izinlerle yapılması konusunda maddeler bulunuyor.
İRTİBAT BÜROSU GÖSTERİLMİŞ
Söz konusu işyeri, araştırmalarımıza göre havai fişeklerin patlayıcı, fünye ve diğer elektronik aksamının birleştirilerek kullanılmaya hazır duruma getirildiği, buradan müşterilere sevkıyat yapıldığı, montaj ve depolama tesisi olduğu, ayrıca diğer katlarda boya ile ilgili işlem yapılan işyerlerinin bulunduğu tespit edildi. Patlamanın gerçekleştiği maytap atölyesinin, herhangi bir çalışma izni, ruhsatı veya başvurusu bulunmayan, kayıtlara göre irtibat bürosu olarak görünen kaçak bir imalat ve montaj yeri olduğu anlaşıldı.
YANGIN MAYTAP ATÖLYESİNDEN ÇIKTI
Ölümlerin, maytap atölyesindeki yangının diğer katlardaki boya kazanlarına da sıçraması ve patlamalar nedeni ile meydana gelen göçme sonucu gerçekleştiği sanılıyor. Ayrıca bazı ölen vatandaşlarımızın yan binalardaki vatandaşlar olduğu tespit edildi.
HİÇBİR STANDART UYGULANMADI
Patlayıcılarla ilgili uyulması gereken standartlar TS 11903 ve TS 11904’te belirtiliyor. Sürtme, darbe ve ısı etkisi altında başka bir maddenin katılmasına gerek olmadan hızla reaksiyona giren ve çevreye zarar veren maddeler patlayıcı madde olarak isimlendirilir.
BELEDİYE, İÇİŞLERİ VE ÇALIŞMA BAKANLIĞI GÖZ YUMDU
Pratik uygulamada pek çok işyerinin ruhsatsız olarak faaliyet sürdürdüğü, belediyelerin, İçişleri Bakanlığı yetkililerinin, Çalışma Bakanlığı yetkililerinin bu kuralsızlıklara göz yumduğu, işyerlerinin kapatılması için harekete geçmedikleri görüldü. Yangına ilk müdahaleyi yapması gereken itfaiyenin ulaşabileceği yolların kapalı olduğu, çünkü araçların park halinde olduğu görüldü. Ayrıca Belediyenin en yüksek risk sınıfına (5. derece) sahip böyle bir işyerinin faaliyet göstermesine nasıl göz yumduğu soru işareti.
İÇİŞLERİ SEVKIYATA NASIL İZİN VERDİ?
Patlayıcı malzemelerin bir yerden bir yere naklinin kesinlikle güvenlik güçleri nezaretinde yapılması zorunludur. Bu malzemelerin ithal, imal, satış, depolama ve taşınması için Patlayıcı Maddeler Yasasına göre ayrı ayrı ruhsat alınması, bu malzemelerin kullanımı için de İlçe Emniyet Müdürlüklerinden izin alınması gerekmektedir. Bu nedenle İçişleri Bakanlığı’nın bu malzemelerin ruhsatlı bir işyerinden ruhsatsız başka bir işyerine nakline niçin izin verdiğini açıklaması gerekir.