‘Dar gelirli için kredide desteği 30 yıla çıkaralım’

Kentsel dönüşüm kredisinde 10 yıl vadede yüzde 4 faiz desteği sağlayacağını açıklayan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na Şeker Finans’tan ‘30 yıl vadeli krediler için de destek verin’ çağrısı geldi. Bakanlık kabul ederse 70 bin liralık evi olan bir aile, evini vererek 120 bin liralık yeni bir ev almak istediğinde 50 bin liralık krediyi Şeker Finans desteğiyle 600 lira yerine 300 lira taksitle ödeyebilecek

Konut sektöründe 30 yıl ile en uzun vadeli konut kredisi sunan Şeker Finans, kentsel dönüşümle evini yenileyecek dar gelirli vatandaşlara 10 yıl vadede yüzde 4 faiz desteği sağlayacağını açıklayan ve ilk etapta İş Bankası ve Halkbank ile anlaşan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na ‘Vadeyi birlikte 30 yıla çıkaralım’ önerisi getiriyor.

Kentsel dönüşümle evini veren dar gelirli vatandaşların ödemelerini rahatlatmaya yönelik çalıştıklarını kaydeden Şeker Finans CEO’su Bahadır Teker, “Kentsel dönüşüm bölgesindeki evini yıktırarak başka bir yerden ev alacak dar gelirli vatandaşlara bakanlık bu sürede kullanacakları krediye faiz desteği sağlıyor. Bakanlığın 10 yıl vade için yüzde 4 oranında destekleme rolü üstlendiği varsayılırsa aylık 700-1000 lira geliri olan alıcılar için, kredi taksitleri yine de bütçeleri ile kıyaslandığında rahat ödenecek boyutta olmuyor. Ancak vade 30 yıla çıktığında faiz oranı değişmeden aylık ödemeler sabit biçimde yarı yarıya azalabiliyor” değerlendirmesinde bulundu.

Dönüşümü rahatlatır

Teker, “Örneğin 70 bin liralık evi olan dar gelirli bir aile, kentsel dönüşüm bölgesindeki bu evini vererek 120 bin liralık yeni bir ev almak istediğinde 50 bin liralık kredi alacak. 10 yıl vadede kredinin yüzde 4’ü

Bakanlıkça desteklenirse, yüzde 6’sını da kendi kredi kullanarak ödeyecek. 10 yıl vadede bu vatandaşın aylık ödeyeceği taksit tutarı yıllık faizi yüzde 10 olarak hesapladığımızda, 660 lira. Bakanlıkça faiz desteği olduğu varsayılırsa, bunun 105 lirası devlet desteği, 555 lirasını vatandaş kredi ile bizim aracılığımızla ödüyor. Bu dar gelirli bir vatandaş için bütçesine göre ödemesi kolay olmayan bir rakam” diye konuştu. 30 yıl vadede düşünüldüğünde ödenecek aylık taksitin 438 liraya düştüğünü belirten Teker, şöyle devam etti: “Benzer desteğin burada da uygulandığı varsayılırsa, bu rakamın 139 lirası devlet desteği, 299 lirası da vatandaşın yükümlü olduğu kısım. Yani eğer devlet 30 yıla varan vadelerdeki kredilere de destek sağlarsa, vatandaşın devlet desteği dışında ödeyeceği taksidi 555 liradan 299 liraya, neredeyse yarı yarıya düşüyor. Bu oran, dar gelirli vatandaşların kentsel dönüşümdeki yerini kolaylaştırması açısından çok önemli.”

Bakanlıkla görüşeceğiz

Kentsel dönüşümü hedef alarak 30 yıl vadeli krediyi yine vereceklerini ama devlet de 30 yıl vadeli kredide destek verirse dar gelirlilerin ödeyeceği taksit tutarının daha çok düşeceğini belirten Teker, konunun önemini gündeme getirmek adına Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile görüşmeler yapmayı düşündüklerini söyledi. Kentsel dönüşüme bütüncül bir bakışla yaklaşmak gerektiğinin altını çizen Teker, “Dönüşümde esas konu, dar gelirli kesimin bu kapsamda nasıl kolay biçimde ödemelerini yapabileceği. Mağduriyete sebep olmamak için bu kesimin ödemelerini kolaylaştırıcı bazı uygulamaları da hayata geçirmek, kentsel dönüşümün sürdürülebilirliği açısından çok önemli” diye konuştu.

Kentsel dönüşüm ezbere yeni bina dikmek olmamalı

Rant bazlı bir kentsel dönüşüme karşı olduklarını, temel ihtiyaçları karşılayacak bir dönüşümü destekleyeceklerini kaydeden Bahadır Teker, şöyle devam etti: “30 yıl vadeli krediyi verirken rant kaygısıyla yürütülen projeleri eleyeceğiz. Deprem bölgesinde dönüşüm yapılırken eski binayı yıkıp 30-40 katlı bina dikmek, orada ne kadar anlamlı, fizibilitesi iyi yapılmalı. Yıkılan yerin park olarak bırakılarak yerine yapılacak binanın daha verimli bir lokasyonda kurulması seçenekleri de düşünülmeli. Korkarım kentsel dönüşümde bunlar düşünülmeden ezbere yatırımlar yapılıyor. Belediye de, vatandaş da, müteahhit de bugün için memnun ve durumun farkında değil ancak o binanın değerinin ileriki yıllarda düşmesi ve yaşamın sürdürülebilir olmaması da gelecekte söz konusu. Maliyeti ne olacak, binanın değeri uzun vadede düşer mi, iyice çalışılmadan projelere girilmemeli.”

Sektör 2014’te dengeyi bulur ama kayıtdışı artar

2013’ün 2012’den daha iyi bir yıl olmasının itici güçlerinden birinin yurtdışındaki olumlu tablo dışında kentsel dönüşüm olduğunu söyleyen Teker, “Uzun vadede artmasını beklediğimiz yabancı talebinin emarelerinin bu yıl görülecek olması da avantaj yaratıyor. 2014 yılında KDV problemine rağmen özel sektör bir biçimde dengesini bulur ancak korkumuz bu kayıtdışı artarak olur. Şeker Finans olarak 10 yıl vadede 0.83 seviyesinde uyguladığımız faizi maksimum 0.78’e kadar düşürüyoruz. Yeni bir not artırımı gelmedikçe faizin 0.70’ler seviyesine inmesi çok zor ancak bu seviyelerde yılı tamamlayacağımızı düşünüyorum. Konut kredisi kullanımında yüzde 10-15 artış bekleniyor” değerlendirmesini yaptı.