Çocuklar ve cinsellik
Çocuklar cinsel kimliklerini yaşamın ilk yıllarında kazanmaya başlıyor. Ebeveynlerin çocuklarının cinsiyeti ile ilgili beklentisi, çocuğa karşı sergilenen tutum ve davranışlar cinsel kimlik gelişiminde önemli rol oynuyor.
0-1 yaş arası:
Bebekteki doğuştan var olan emme zevki cinsel içgüdünün ilk aşamasıdır. Güçlü ağız ve tensel temas ilişkisi, bebeğe sıcaklık ve güven duygusu aşılar. İhtiyaçları karşılanan ve o sıcaklığı yaşayan çocuk, çevresindeki insanlara güven duymaya başlar ve böylece yaşama daha sağlıklı bir biçimde tutunur. Doğumdan sonraki ilk yılda bebeğin cinsel uyarıları, yıkanma ve altının değiştirilmesi sırasında ortaya çıkar.
1-3 yaş arası:
Çocuklar genellikle iki yaşından itibaren bedenlerini keşfetmeye ve merak etmeye başlarlar. Aynı yaşlara rastlayan tuvalet eğitimi, çocukların cinsel organları hakkındaki meraklarını daha da artırabilir. Çocuklar tesadüfen cinsel organlarına dokunduklarında, hoşlanma hissedebilir ve bu yüzden bu davranışı daha sık tekrar edebilirler. Bu durum anne babaları endişelendirebilir. Anne babalar, çocuğun bu davranışlarını engellemeye çalışırsa çocuk daha fazla merak duyacak, engelleme karşısında suçluluk duygusu duyacaktır. Çocuğun bu davranışı doğaldır ve çocuk sadece bedeninin herhangi bir bölümüne dokunmaktadır. Ancak çocuğun bu konudaki ilgisi abartılıysa, bu durum çocuğun yaşamındaki stresin belirtisi olabilir. Böyle bir durumda, çocuğu endişelendiren bir durum olup olmadığı araştırılabilir.
2 yaşında çocuk, kız-erkek cinsiyetleri arasındaki ayrımı giyim ve saç şekilleri gibi görüntüye bağlı ipuçları ile fark edebilir.
3-4 yaş arası:
Bu dönemde çocuk dokunma yoluyla kendisini ve cinsel organlarını tanımaya başlar. 3 yaşına doğru, çocuklar kız-erkek ayrılığını sezip inceler. Kız çocuk, erkek çocuğun cinsel organı ile daha erken ilgilenmeye başlar. Kendinde olmadığı için üzüntü duyar ve bunu ifade edebilir. Açıkça dile getirilen bu duygular için rahatsız olunmamalı, gereken açıklama yapılmalıdır. Erkek çocuk ise kendi cinsel organından gurur duyar. Bu nedenle kız çocuğununkiyle ilgilenmez.
4 yaşına gelen çocuk, kız ve erkeğin beden farklılıklarını iyice anlar. Cinselliği yavaş yavaş keşfetme çabası içinde olan çocuklar, birbirlerinin cinsel organlarını merak ederler. Çocuğun cinsel organlarını tanımaya çalışması zaman zaman büyükleri rahatsız eder. Çocuğa karışarak “dokunma”, “elleme” gibi yanlış yaklaşımlar çocuklarda korku, endişe ve utanma duyguları yaratabilir. Bu dönemde erkek çocukların sünnet edilmesi ya da cinsel organını kaybetmesi ile ilgili şakalar, onların korkusunu artırır. Uzmanlar, sünnet için 0-2 yaş aralığını ya da 6 yaştan sonrasını önermektedir.
5-6 yaş arası:
Bu dönem çocuğun kendi cinsiyetine özgü davranışlarının pekiştiği yıllardır. Cinsiyete ilişkin roller sergilenmeye başlanır. Çocuk oyunlarında anne, baba gibi roller benimsenir. Bir anlamda cinsel kimliğe sahip çıkma başlar. Renk seçimi, kıyafet seçimi gibi konularda erkeğe ve kıza özgü tercihler gözlenir. Bedeninin çıplaklığına ilişkin utanma duygusu kızlarda 4-6 yaşlarında, erkeklerde ise 5-8 yaşları arasında görülmeye başlanır ve cinsel role sahip çıkmanın bir diğer önemli göstergesidir. Bu yaşlarda artık doğum, cinsellik gibi konularda merak ve sorular başlar.
İlkokul yıllarının başlaması ile birlikte artık cinsellikle ilgili konularda bir sessizlik hakim olur. Yani çocuğun bedeni ile ilgili uğraşları en aza iner. Bu dönemde cinsel gelişimde çevrenin ağırlığı iyice artar. Erkek veya kız çocuk, kimliğini artık yaşıtlarının arasında sınamaktadır.