Baltık, ilk kez Türkiye’yi izliyor
Yıldızı parlayan Türkiye, inşaatta yeni ülkeleri cezbetti
Arazi kullanımı ve inşaat sektörüyle ilgili dünyanın önde gelen araştırma ve eğitim şirketlerinden biri olan Urban Land Instute’un (ULI) Türkiye Başkanı Haluk Sur, 2012 yılında Türkiye’de kentsel dönüşüm ve mütekabiliyet tasarılarının yasalaşmasıyla yabancıların Türkiye yatırımlarının artacağını hatırlatarak Körfez ve Uzakdoğulu yatırımcıların Türkiye’de inşaat sektöründe işbirliği için zemin aradığını kaydetti. Türkiye’nin Avrupa ekonomileri arasında pozitif olarak ayrıştığı bu dönemde Ortadoğu’dan her gün bir şirket geldiğini belirten Sur, “Baltık bölgesinden de ilk kez talep almaya başladık. Baltık emeklilik fonları Türkiye’deki şirketlerle görüşüyor. Dünyada 680 milyar dolarlık fon yöneten Singapur Devlet Fonu ise TOKİ başta olmak üzere Türkiye’de şirketlerle de irtibat kuruyor. Enerji ve gayrimenkulle ilgileniyorlar. Ayrıca fon; liman yönetimi, hizmet sektörünün yanı sıra şirket satın almaya ve proje işbirliğine de sıcak bakıyor” dedi.
Abu Dhabi ve Katar yatırım ajanslarının da Türkiye’ye gidip geldiğini ifade eden Sur, “Türkiye ekonomisi 8 çeyrektir büyüyor. Kamu sektörü mali altyapısı güçlü. Avrupa ekonomileri arasında pozitif ayrışan Türkiye, gelişen piyasa ekonomileri arasında Çin ile ilk sırayı paylaşırken, onları Hindistan, Brezilya ve Rusya izliyor” değerlendirmesini yaptı.
Faiz politikası net olmalı
Merkez Bankası’nın kur oynamaları ve faiz makasındaki yanlış algılamaları ortadan kaldırabilirse yabancı yatırımcıların güveninin artacağını söyleyen Sur, “Faizde Merkez Bankası’nın ikili bir makas uygulaması var. Bir politika faizi var, fazla talep gelince borçlanma faizini artırıyor. Yatırımcıların kafası karışıyor. Daha net bir politika gerekli. Dolarda da serbest piyasa ekonomisine göre hareket edilmeli” diye konuştu. Faizin yükselmesinin konut kredilerine direkt olarak etki etmediğini ifade eden Sur, “Türk milleti olarak krediye endeksli olarak konut edinmiyoruz. Özellikle kentsel dönüşüm yasası bu yıl geçerse inşaat sektöründe temkinli büyümeden çok, beklentilerin üzerinde bir büyüme gündeme gelecektir” dedi.
LEED’e alternatif ilk ‘yerli’ yeşil bina sertifikası geliyor
Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği (ÇEDBİK) Başkanlığını da yürüten Haluk Sur, 20-21 Şubat 2012 tarihlerinde İstanbul’da Swiss Otel’de düzenleyecekleri ‘Uluslararası Yeşil Binalar Zirvesi’ne hazırlandıklarını, organizasyonun yeşil binaların ekonomik verimliliğe olan etkilerinin en detaylı incelendiği zirve olacağını kaydetti.
Önümüzdeki birkaç yıl içinde yeşil bina kavramının projelerin en büyük rekabet alanlarından biri olacağını, tasarruf sağlayan projelerin sürdürülebilir olması ve hızlı satılması ile fark yaratacağını belirten Sur, ÇEDBİK olarak ilk kez Türk bir ‘milli yeşil konut sertifikası’ verme konusunda çalışmalar yürüttüklerini açıkladı. Verecekleri sertifikanın Amerikan Yeşil Bina Konseyi tarafından geliştirilen yeşil bina sertifikası LEED ve İngiltere’de Yapı Araştırma Kurumu tarafından verilen BREEAM’in Türk versiyonu olacağını ve uluslararası alanda geçerliliğinin olacağını anlatan Sur, binaların sertifika alınarak yeşil bina kriterlerine göre yapılması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın desteğini aldıklarını, Enerji Bakanlığı ve Mimar Mühendisler Odası ile İMSAD gibi kurumlarla da görüşme aşamasında olduklarını dile getirdi. İsteyen firmaların projesi için yine diğer ülke sertifikalarını alabileceğini ifade eden Sur, şöyle devam etti: “Türkiye’de geliştirilen bu sertifikanın farkı, gelirinin yurtiçinde kalacak olması. ÇEDBİK olarak sertifikayı biz verelim, gelirini Bakanlık’la paylaşalım diyoruz. Dışarıya kaynak transferi böylece engellenecek. Yabancı sertifikalar için konutlarda yeşil bina sertifikası almanın maliyeti 5 bin dolardan başlarken, ticari projelerde bu rakam 100 bin dolara kadar çıkabiliyor. Türkiye’de verilecek olan sertifika bin dolar bile olsa, 15 bin konut için rakam 15 milyar dolara çıkıyor.”
Türkiye’de 2 yılda 90 proje sertifika aldı
Enerjiden, karbondioksit salınımından ve su tüketiminden yüzde 30’ar oranda tasarruf sağlayan yeşil binaların ABD’de yeni yapılan konutların şu anda yüzde 15’i oranında olduğunu belirten Haluk Sur, “130 milyon konutun beşte dördü 2050 yılına kadar hizmet verebilir seviyede. Yeşil binaya dönüştürülenlerin oranı ise yüzde 1. Sadece bu bile, güneş panellerinden, arıtmaya, geri dönüşüm yaratan, zehirli atık bırakmayan malzeme kullanımından ısı ve su yalıtımına pek çok alanı harekete geçiren 5-6 trilyon dolarlık bir pazar hacmi yaratıyor. Çarpan etkisiyle bu rakam 10-15 trilyon dolara kadar çıkabilir ki, bu yeni bir ABD ekonomisi demek” diye konuştu. Sur, Türkiye’de 1.5-2 yıl içinde yeşil bina sertifikası alan proje sayısının 80-90’a çıktığını, bunun yaklaşık 15’inin lisans alanlardan oluştuğunu sözlerine ekledi.
Seha, İstanbul’da konut üretmek için arsa arıyor
Konya’nın en lüks konut projelerini inşa eden İttifak Holding şirketi Seha Yapı, İstanbul’a yatırım yapmak için arsa arıyor. 1978 yılında kurulan ve son 5 yılda 6 bin adet olmak üzere 2001 yılından bugüne kadar 10 bin adetlik konut üretimi gerçekleştiren şirket, İstanbul Anadolu Yakası’nda orta ve üstü gelir grubuna konut projesi geliştirmeyi hedefliyor. Pendik, Kurtköy, Ümraniye ve Kartal gibi bölgeleri incelediklerini söyleyen Seha Yapı Genel Müdürü Hüdaverdi Dursun, “Konya’da sosyal tesisi ve otoparkı olan ilk site anlayışına sahip konutları biz geliştirdik. 742’si Maraş’ta, Van’da, 200’ü Seydişehir’de olmak üzere 2012 yılında hem kendi yatırımımız hem de taahhütlük işleri olmak üzere 1200’ün üzerinde konut inşa etmeyi planlıyoruz. Büyüme planlarımız doğrultusunda 2012’de İstanbul’a da en az 150 daireli bir konut projesiyle girmeyi hedefliyoruz” dedi.
GYO kurmayı planlıyor
Adese, Selva Makarna, İmaj Makine gibi şirketleri çatısı altında toplayan İttifak Holding’in kendi inşaatlarını yaparak adım attıkları sektörde, Konya’nın dışında Ereğli, Düzce, Ankara gibi illerde de proje geliştirdiklerini belirten Dursun, köprü, baraj gibi altyapı projelerinin yanı sıra ticari yapılar, spor kompleksleri, alışveriş merkezleri inşa ettiklerini kaydetti.
Türkiye dışında yurtdışına da odaklandıklarını, Arabistan’da taahhütlük işlerini gerçekleştirmek için şirket kurduklarını dile getiren Dursun, İran ve Kuzey Irak’ı da araştırdıklarını belirtti. Dursun, uzun vadede gayrimenkul yatırım ortaklığı (GYO) kurmayı planladıklarını da sözlerine ekledi.
Ağırlıklı 3+1, 4+1 ve son zamanlarda 5+1 dairelerin daha çok tercih edildiği Konya’da Beyzade Evleri, Manolya Konutları gibi pek çok projeye imza atan şirketin şehir merkezinde yaptığı önde gelen projelerden biri de 42 katlı alışveriş ve eğlence merkezi Kule Site ve 152 dairelik Kula Konakları. Şirket, projedeki 280 metrekarelik en lüks daireleri 333 bin liradan satıyor.
1stanbul’da 12 daire % 12 indirimle satılıyor
Doğu İnşaat, Precast, Tuna GYO ve Üstünler Yapı ortaklığında Ispartakule’de yürütülen 1stanbul projesinde yeni yıla özel olarak ‘1stanbul12’ kampanyası başladı. 2 Ocak 2012 tarihinden itibaren 12 gün boyunca geçerli olacak kampanyada toplam 12 daire yüzde 12 indirimle satılacak. 1stanbul İcra Kurulu Üyesi Halil Ege, yeni kampanyayla ilgili yaptığı açıklamada, “Dairelerin teslim tarihine kadar yüzde 25 peşinatı erteleyen ve işsizlik sigortasını da dahil eden ‘Halden Anlayan’ ödeme planımız büyük ilgi gördü ve kısa sürede dairelerimizin yüzde 60’ı satıldı. Yeni yıl dilekleri içinde ev sahibi olmak ilk sıralarda yer alır. Biz de buradan yola çıkarak 12 kişinin yeni yıl dileklerini gerçekleştirmeleri için bu fırsatı sunmaya karar verdik’’ dedi.
Ayışığı’nda ‘Al kalemi eline, ödemeni sen belirle’
Demir İnşaat’ın Beylikdüzü’nde başlattığı Ayışığı Vadi Evleri projesinde, ‘Al kalemi eline ödemeni kendin belirle’ sloganı ile kişiye özel ödeme planları uygulanmaya başladı. Projede ev sahibi olmak isteyenler ne kadar peşinat vereceklerini, nasıl taksitlendirme yapacaklarını artık kendileri belirliyor. Demir İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir, Demir, “Ayışığı Vadi Evleri’nden daire sahibi olmayı isteyenler, kendilerini rahat hissedecekleri şekilde peşinat ve vade seçeneklerini içeren ödeme planını oluşturacak. Metrekare fiyatlarının 1.650 TL’den başladığı projede 1+1’den 4+1’e kadar dairelerin fiyatları 135 bin TL ile 420 bin TL arasında yer alıyor. Daire fiyatına rezidans konforu sunuyoruz” dedi. Projenin Mayıs 2013’te teslim edilmesi planlanıyor.
‘Çeçenistan’dan para kaçırmadık’
Çeçenistan’da taahhüt ettiği bazı projeleri teslim etmediği gerekçesiyle Türkiye’ye para kaçırdığı ve işçilere para ödemediği iddialarını dün düzenlediği basın toplantısıyla yanıtlayan Bora İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Alper Suri, “Çeçenistan’dan aldığımız paranın yüzde 1’ini dahi getirmiş değiliz. Mal beyanı da vereceğiz. Çeşitli kuruluşlarla hukuk mücadelesi de başlatacağız” dedi. Bora İnşaat tarafından Rusya’da kurulan Orion firmasının Çeçenistan’da üstlendiği 40 projeden 396 milyon dolara yakın para aldığını ancak bunlardan 15-16’sını sel gibi bazı doğal felaketler veya zemin etüdlerini yapmak amacıyla geciktirdikleri için teslim edemediklerini kaydeden Suri, “Yeni projelere başlamayı ümit ederek ağır yatırımlara giriştik. Bunlar başlamayınca birtakım finansal zorluklarımız başladı. Tüm kazancımızı, 55-60 milyon dolar olarak buraya yatırdık” dedi. 2008 yılında Çeçenistan’da Grozny’nin yeniden yapılanma çalışmaları çerçevesinde inşaatlara başlayan firmanın birçok engellemelerle karşılaştığını ifade eden Suri, “Konuyu Hükümet nezdinde görüştük. Mesele uzlaşmaya gitsin diye ‘Hiçbir alacağım yok’ dedim” dedi.
Temsilci göndereceğim
Çeçenistan Cumhurbaşkanı ile görüşmek üzere temsilci göndereceğini ifade eden Suri, “Temsilci belli listelerle gidecek. Makine parkımızın serbest bırakılması, tesislerimizin bize iade edilmesi kaydıyla yarım kalan bütün işleri tamamlamayı taahhüt ediyoruz” diye konuştu. Çeçenistan’da işçilerin kendilerinden 3 aylık alacakları bulunduğunu ifade eden Suri, “İşçilerin bir kısmı Çeçenistan’dan Türkiye’ye geldi, 105 kişinin da ayın 8’inde çıkış vizesi tamamlanacak, 9-10’u gibi gelecek” dedi. Çeçenistan’da 94 milyon 658 bin dolar alacakları bulunduğunu ileri süren Suri, 47 milyon dolarının makine parkı ve tesislerden oluştuğunu, köprü, hastane, üst geçit gibi başka alacakları da bulunduğunu anlattı. Türkiye’de tüm varlıklarının 3 milyon dolar olduğunu, onları da paraya çevirdiklerini söyleyen Suri, “Bunun dışında malvarlığı bulan varsa hediye etmeye hazırım” şeklinde konuştu.