Arnavutköy çileğine kavuşuyor

Beşiktaş Belediyesi’nin Beşiktaş’ın Gönüllüleri’yle birlikte yürüttüğü “Arnavutköy Çileği” projesi hayat buldu. ‘Arnavutköy’de her balkona, her bahçeye çilek fidesi’ hedefini taşıyan proje Boston Üniversitesi’nin de dikkatini çekti. Amerikalı öğrenciler bu hafta sonu Bebeköy’de çilek fidelerini inceleyecekler. Beşiktaş Belediye Başkanı İsmail Ünal’la hem çilek tarlalarını hem de meyve bahçesi alanını gezdik.

Beşiktaş Belediye Başkanı İsmail Ünal bundan bir buçuk yıl kadar önce bir sohbet sırasında Arnavutköy çileğinden söz etmişti.
Küçük, tatlı, mis kokulu çilekler... Hasretiz değil mi?
Eskiden Arnavutköy sırtları çilek tarlalarıyla doluymuş, Mayıs ayı geldiğinde Arnavutköy’ü çilek kokusu sararmış.
Geçen yıl yaz aylarında Beşiktaş Gönüllülerinden Çilek Grubu Koordinatörü Ayten Özer’in evinde saksıların içinde çilekleri görünce heyecanlandım. Ancak henüz projenin başındaydılar, bir avuç gönüllüydüler... Ve şimdi onların sesi Amerika’ya ulaştı. Bu hafta sonu bir grup araştırmacı üniversite öğrencisi bu projeyi dinlemek ve yerinde görmek için Arnavutköy’e geliyor.
Biz de bu vesileyle Beşiktaş Belediye Başkanı İsmail Ünal’la buluştuk. Önce Taner Demir tarafından Beşiktaş Gönüllüleri’ne verilen bir dönümlük araziye gittik, hava koşulları nedeniyle çileklerin olgunlaşması bir ay gecikmiş. Oradan da Ortaköy-Ulus arasında kalan meyve bahçeleri projelerinin gerçekleşeceği yerleri gezdik.
Kısaca söz etmekte yarar var;
Bizans döneminde üzüm bağlarıyla kaplı Arnavutköy yamaçları 1798 yılından itibaren çilek tarlalarına dönüşmüş. Fener Rumlarından olan Ipsilantis Ailesi’nin Arnavutköy’e ilk çilek fidelerini diktiği biliniyor.
Kısa zaman içinde yıllık 25-30 tona çıkan üretim kapasitesine ulaşılmış.

Meyve bahçeleri Ortaköy’den Ulus’a kadar uzanıyor; bu alandan nefes alınacak

* Arnavutköy çileğinin yetiştiği yerlerde binalar var artık... Her yer apartmanlarla dolu... Nasıl olacak bu proje?

Beşiktaş Gönüllülerinin projesi bu. 444 gönüllümüz var. Onlar olmasa bu proje olmazdı. Arnavutköy, Bebek ve Bebeköy’de gerçekleştiriyoruz bu projeyi. Arnavutköy şenliğinde ve Bebek şenliğinde bu projeler tanıtılacak. Tarihi dokusu çok önemli Arnavutköy’ün, bu dokunun bir parçası çilek... Bebeköy sırtlarında yetiştiriyoruz çilekleri. Yakında Ulus’daki meyve bahçelerinde de olacak. Beşiktaşlıların, Arnavutköylülerin ve Bebeklilerin projeye sahip çıkacaklarına eminiz.

* Saksılarda da yetiştirmek mümkün değil mi acaba?

Evet. Her eve, her balkona, her bahçeye Arnavutköy çileği... Biz bunu amaçlıyoruz.

* Peki bu çileği bulmak zor olmadı mı?

Arnavutköy’ün tarihi dokusuna sahip çıkanlar sayesinde oldu her şey. Çilek üreticisi İsmet Kolay 70 Arnavutköy çileği fidesi verdi, şimdi bu sayı katlanarak büyüdü. Bu proje sosyal paylaşım projesi. Beşiktaş’ın dokusunda manolya, çınar, renkli çiçekler ve çilek var. Ne yazık ki tarihinde bunlar var ama zaman içinde korunmamış.

* Beşiktaş sınırları içinde çok tartışmalı alanlar var. Yer yok, çok site yapılıyor, yaşam alanı, park alanı açılması gerekiyor. Son olarak mezarlık vardı. Neden orası taşınmadı?

Orasını yapamadık. Biz yeşil alanların mertekaresini 500 bine çıkardık. 300 bin ağaç diktik. Ne yazık ki o alanı Büyükşehir Belediyesi uygun görmedi, mezarlık olarak kaldı. Beşiktaş’ın gece nüfusu 200 bini geçiyor, gündüz nüfusu ise 2 milyonu geçiyor. Üniversiteler, holding binaları, banka genel müdürlükleri var. Gelirlerimizi 200 bin kişiden alarak topluyoruz ama 2 milyonun üzerinde kişiye hizmet veriyoruz. Bu yüzden de kenti, kent imecesi yaparak yönetmek gerekiyor.

* Meyve bahçeleri projelerinde de sorun oldu. Çevresi sitelerle doldu, meyve bahçesi denilen yerlere siteler mi yapıldı?

İki aşamalı meyve bahçeleri. Evet bu projede geciktik. Çünkü etrafında dediğiniz gibi oldukça fazla site var, oraları yapılırken çok harfiyat oldu, bahçeleri düzenlemek sıkıntılı oldu. Yapılaşmaların bir bölümü tamamlandı, bir bölümü devam ediyor. Biz meyve bahçelerini yapmıyor değiliz, siz de gördünüz yapıyoruz. Ortaköy’den Ulus’a uzanıyor meyve bahçeleri... Bölge bu alanda nefes alacak.

* Meyve parkında neler olacak?

Çok büyük alan, yürüyüş alanları, basketbol sahası, çocuk park alanları olacak. Meyve ağaçlarını dikmeye başladık. Anfi tiyatro da yaptıracağız.

* Kaç çeşit meyve ağacı olacak?

Dut, portakal, zeytin, nar, hünnap, yasemin, yenidünya, defne, sedir, malta eriği, kestane, erik... İlk aklıma gelenler bunlar... Hünnap meyve vermeye başladı, aslında şu ana kadar diktiğimiz ağaçların hemen hemen hepsi meyve veriyor.

Kültür Merkezi’nde belediyenin tabloları sergileniyor

İsmail Ünal’la meyve bahçesinden sonra Fulya’da yeni açılan Kültür Merkezi’ne de gittik. Merkezin konser salonu 650 kişilik. Sahnesi iki katlı, salonun her yerinden sahne görünüyor. Koltuk aralıkları geniş. AKM kapalı olduğu için İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası’nın konserlerini ve İstanbul Devlet Opera ve Balesi’ni Fulya’da izlemek mümkün. Merkezdeki sergi salonunda Beşiktaş Belediyesi’ne ait tablolar sergileniyor. Ünal, belediyeye ait 500 kadar eserlerinin olduğunu, bunların 70 kadarını Fulya’da sergilediklerini, merkezde süreli sergilerin de olacağını anlatıyor. Merkez dünyanın en önemli kongre ve seminerlerine de ev sahipliği yapacak.

Amerikalı öğrenciler çilek tarlası için geliyor

Beşiktaş Gönüllülerinden Çilek Grubu Koordinatörü Ayten Özer projenin Amerika ayağını anlattı: “Boston Üniversitesi Sosyal Proje Bölümü öğrencileri başlarındaki profesörleriyle bu hafta sonu bize geliyorlar. 15 öğrenci gelecek. Onlarla bir yıldır projemizi paylaşıyoruz. Çok ilgilendiler. Gelip, tarlada ot yolacaklar. 100 saksıya fidelemeyi beraber yapacağız. Biz onlara ev ödevi de vermiştik. Endemik bir ürün Arnavutköy çileği. Onlar da araştırmacı. Bu projeyi nasıl büyütebiliriz, bunu birlikte konuşacağız. Bu arada 3 ay önce Arnavutköy’de çilek fidesi dağıttık. Çünkü amacımız balkonu olan herkesin Arnavutköy’de evinde çilek yetiştirmesi. Bir sene önce 70 fideyle başladık, şu anda 400 fideyi geçtik. Çok arsız bir bitki, bakımı zor değil, herkes bakabilir.”