90 dakikalık filmde 45 dakikalık reklam!
Sinema salonlarında, film öncesi gösterilen reklamların süresi seyircinin eleştirisine neden oluyor. 90 dakikalık bir filmin süresi reklam ve arayla 3 saate yaklaşınca, sinema işletmecileri ve izleyiciler arasında ‘reklam’ tartışmaları yaşanıyor. Kültür Bakanlığı yeni bir yasa tasarısı hazırlıyor...
Türkiye’de sinema ‘altın çağını’ yaşıyor. Seyirci yerli ve yabancı filmler için sinema salonlarını dolduruyor. 2014 yılında 60 milyon bilet ile sinema salonları rekor kırdı. Ancak sinema salonları masrafları artıkça film öncesi gösterilen reklamların süresini de uzattı. Keyifli bir seyirlik için sinemaya gidiyorsunuz ama film vadedilen saatte bir türlü başlamıyor. İzleyici bazen 45 dakikaya varan reklamları izlemek zorunda kalıyor. Kısacası filmi başında, ortasında basıyorlar reklamı. Basıyorlar tanıtımı... Hele film iyiyse seyirciyle uyuşmuşsa sınır mınır tanımıyorlar. Milliyet yazarı Mehmet Tezkan sinemalardaki uzun reklamları köşesine şöyle taşıdı... “Russel Crowe’un başrolünü oynadığı ‘Son Umut’ da reklam eziyetinin çekildiği filmlerden biri... Film sürükleyici.. Türk kültürünü anlatan ince ayrıntılar, küçük nüanslar yakalanmış.. Hak ettiği ilgiyi görecek gibi ama!.. Ama da ne diyeceksiniz? Reklamlar!.. Film başlamadan tam yarım saat reklam dönüyor.. Bekle Allah bekle.. İnsan sıkılıyor, geriliyor, o güzelim film of, pof sesleri arasında başlıyor.. Sanki filmi bedava gösteriyorlar.. O yarım saat insanı o kadar bunaltıyor ki, filmin havasına giremiyorsun, filmle bir süre kucaklaşamıyorsun... İnsanın hali kalmıyor... Filmin ortasında güya on dakika ara veriliyor; ara 13-14 dakikaya uzuyor. Yine reklam yine reklam. Kısaca; 97 dakikalık filmi için metazori 45 dakika reklam izliyorsun..”
TV’lerde reklam sürelerine getirilen yasal düzenleme gibi sinema reklamlarına dair bir yasal düzenleme yok. Bu da salon sahiplerinin “ne kadar reklam alırsam o kadar kardır” diye düşünmesine ve sinamaseverlerin eziyet çekmesine neden oluyor. Sektörün önde gelen temsilcilerinden görüş aldım. Konunun asıl muhatabı Mars Entertainment’den ise konuya sessizliğini korudu.
Yamaç Okur/Yapımcı, SE-YAP Yönetim Kurulu Üyesi
Kanun yok artık izleyici tepki olarak salona geç giriyor
Türkiye’de 2004’ten bu yana seyirci sayılarında artış görüyoruz. 2004’de yaklaşık 30 milyon olan seyirci sayısı 2014’de 60 milyona ulaşmış durumda. Mevcut durumda, sinema reklam pastasından en büyük payı Türkiye’nin en büyük sinema zinciri olan Mars Entertainment alıyor. Bu alanda herhangi bir yasal düzenleme olmadığı için bu şirket tamamıyla piyasa dinamikleriyle hareket ediyor. Kuşkusuz, sinemalarda gösterilen reklamların sinema salonlarına önemli bir katkısı var. Sinema Genel Müdürlüğü’nün konuyla ilgili tarafları; sinema salonlarını, dağıtımcıları ve yapımcıları bir araya toplayıp bir düzenleme yapılmasını sağlaması gerek. Artık izleyici reklam izlememek için filme geç geliyor.
Muzaffer Yıldırım Mars Sinema Yönetim Kurulu Bşk.
Dünyadaki süreyi burada uyguluyoruz
Sinemalar her zaman böyle yoğun reklam almıyor. Normal dönemlerde 6-7 dakika olan reklamlar yüksek sezonda yüzde 100 kapasiteye ulaşıyor. Toplam reklam süresi 28 dakika. Bu bize özel uygulama değil. Dünyada neyse aynısını uyguluyoruz.
Emre Akpınar/Başka Sinema
Reklamdan fragman yayınlanmıyor
Son derece keyfi bir uygulama. Bizim Başka Sinema olarak sinema salonu işletmelerinden ricamız on dakikadan fazla reklam göstermemeleri. Amerika’da da reklam var ama 3-4 dakika reklam, 7-8 dakika fragman yayınlanıyor. Reklamın fazlalığı fragmanın yayınlanmasını engelliyorsa bunun önüne geçmek gerekiyor. Mars Entertainment’in salonlarında ‘Hiç fragman görmedim’ diyen insanlar var.
Mesut Cem Erkul/Kültür Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü, Genel Müdür
Antrakta 15 dakika filmden önce 20 dakika
Reklamların sınırlamaya tabi tutulması hazırladığımız yeni yasada var. Fragman tabii ki sinemanın can damarı. Fragman göstermezseniz, sinema zarar görür. Ama reklam ticari unsur olarak sinema salonunda olmalı. Yasadaki düzenlemede denge kuruldu. Antraktta 15 dakika, filmden önce 20 dakika sınırı konuldu. Yasayla 40 dakika reklam artık olmayacak.
Atilla Hopanoğlu/UIP
Bindikleri dalı kesiyorlar
Şu sıralar sinema salonlarında tek bir grup kaldı reklam anlaşması yapan. Onlar da çok reklam koyuyorlar. Film seyretmek istediğim zaman bir izleyici olarak o salonları tercih etmiyorum, başka sinemalara gidiyorum sırf bu nedenle. Reklam gösteren sinema da zarar görüyor çünkü bindiğiniz dalı kesiyorsunuz. Seyirci bu duruma neden tepki göstermiyor anlamıyorum. Şahsen para vererek gitsem ciddi tepki gösterirdim. Çözüm olarak reklam ücretini yükseltip, reklam sayısını kısaltabilirler. Markalara mı hayır diyemiyorlar, başka sponsorluk anlaşmaları mı oluyor onlara sormak lazım.