Havacılık sektörünü ‘Şimşek’ çarptı

Maliye’nin, leasingle aldığı uçaklarda KDV’yi eksik ödediği gerekçesiyle Pegasus’a kestiği 80 milyon liralık ceza sektörü karıştırdı. Ceza onaylanırsa havacılık sektöründeki diğer şirketler de türbülansa girecek.



Türk havacılık sektörü son yıllarda hızlı bir gelişim gösterdi. 2003 yılında 2.2 milyar dolar olan sektör büyüklüğü 10 yıl gibi kısa bir sürede 7 kat artışla 15 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde havayolu şirketlerinin uçak sayısı da arttı. 162 olan uçak sayısı 373’e çıkarken, koltuk kapasitesi de 27 bin 600’den yüzde 137 artışla 65 bin 500’e fırladı.

Türk Havayolları (THY) dünya havacılık klasmanında ‘devler ligine’ dahil olurken özel şirketler de bölgesel oyuncu olarak öne çıkmaya başladı. Bugün dünyanın 240 noktasına tarifeli seferlerle yolcu taşıyan havacılık şirketlerinin kısa zamanda kat ettiği bu mesafe yaşanan değişimin boyutlarını da gözler önüne seriyor.

Böylesine dinamik bir sektör olan havacılık sektöründe son günlerde ciddi bir tatsızlık hakim.

Bunun nedeni ise Maliye Bakanlığı’nın finansal kiralama (leasing) alanında yaptığı KDV düzenlemeleri...

Cezanın gerekçesi...

Havacılık sektöründe ciddi kaygıya neden olan süreç geçtiğimiz yıl başladı.

Maliye Bakanlığı’na bağlı vergi müfettişleri Pegasus Havayolları’nın hesaplarını inceledi. Müfettişler incelemelerinin ardından yurtdışından finansal kiralama yoluyla satın alınan uçaklar için ödenen verginin eksik yatırıldığı, bu nedenle şirketin 80 milyon lira vergi cezası ödemesi gerektiği yönünde bir inceleme raporu yazdı. Bu bilgiye ulaştıktan sonra Pegasus Havayolları’nı arayıp, cezanın gerekçesini sorduk. Gelen cevap son derece ilginçti. Şirket yetkililerinin açıklamalarına göre, sorun Maliye Bakanlığı’nın hava taşıma araçlarını da kapsayan leasing sektöründeki vergi düzenlemesinin farklı yorumlanmasından kaynaklanmıştı.

KDV bir indi, bir çıktı

Hatırlanacağı üzere Maliye Bakanlığı, Ocak 2008-Ağustos 2008 döneminde daha önce yüzde 1 olan KDV’yi yüzde 18’e yükseltmiş ve ardından yeniden yüzde 1’e indirmişti. Değişimin yaşandığı dönemde uçak satın alan Pegasus yönetiminin bu işlemi vergi denetmenleri tarafından farklı yorumlanınca ortaya böyle bir sonuç çıkmıştı.

Şirket yetkilileri, “Maliye Bakanlığı tarafından Pegasus Hava Yolları’na kesilen ceza ile ilgili karar henüz onanmamıştır. Konuya ilişkin yasal süreç halen devam etmektedir” derken çok önemli bir noktaya da dikkat çekti:

“Başta THY olmak üzere tüm havacılık sektörünün en öncelikli gündem maddelerinden biri durumuna gelen bu konuya gösterdiğiniz hassasiyet için teşekkür ederiz.”

Sektör endişeli

Görülen o ki vergi müfettişleri tarafından yazılan vergi raporu sadece Pegasus’u değil, tüm havacılık sektörünü derinden etkileyecek. Zira tüm havayolu şirketleri uçaklarını aynı finansman yöntemiyle satın aldığı için benzer bir cezayla karşı karşıya kalabilirler. Havacılık sektörüne büyük bir yük getirmesinden endişe edilen bu süreçle ilgili Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Vergi Denetim Kurulu’nun nasıl bir yol izleyeceğini bize zaman gösterecek...

20 milyar dolarlık uçak siparişi verildi

16 havayolunun faaliyet gösterdiği havacılık sektöründe şirketlerin 2012 sonu itibarıyla 373 uçağı bulunuyor. Geçtiğimiz yıl havacılık sektörü açısından rekorlar yılı oldu. Türk Hava Yolları (THY) ve Pegasus Havayolları toplam 20 milyar dolarlık uçak siparişi vererek dünya havacılık tarihine geçti. THY uzun menzilli 30 uçak için Boeing ve Airbus ile 8.2 milyar dolarlık kontrat yaparken, Pegasus Havayolları Airbus’a 12 milyar dolar değerinde 100 adetlik uçak siparişi verdi.

Uçaklar nasıl satın alınıyor?

Milyonlarca dolarlık yolcu uçakları genelde finansal kiralama (leasing) yoluyla satın alınıyor. Önce havayolu şirketleri bir uçak üreticisiyle anlaşıyor. Hemen ardından küçük bir ödeme yapıyor. Uçakları teslim aldıktan sonra da 10 ila 25 yıl içinde borcunu ödüyor.