Zahidlik nedir?

SORU: İnternette şöyle bir hadis okudum: “Dünyada zahidlik, helal olanı haram etmek veya malı ziyan etmekle olmaz. Gerçek zahidlik, Allah’ın elinde olana, kendi elinde olandan daha çok güvenmen ve bir musibete düştüğün zaman getireceği sevabı sebebiyle onun devamına rağbet göstermendir.” Açıklar mısın? (Esra Kadak)

CEVAP: Bu hadiste gerçek zahidliğin ne demek olduğu anlatılmaktadır. Zahidlik, dünyaya rağbet etmemek, dünyadan, dünya varlıklarından, mal mülk sevdasından yüz çevirmek demektir. Bu hadiste buyuruluyor ki: Gerçek zahidlik, helal olan maldan, dünya nimetlerinden yüz çevirmek değildir. Çünkü Peygamberimiz de dünya nimetlerinden yararlanmıştır. Ayrıca yüce Allah Kur’ân’da güzel giyinmeyi, dünyanın nimetlerinden yararlanmayı emretmiştir. Çünkü Allah’ın, bunları asıl inananlar için yarattığı vurgulanmaktadır (Araf: 32). Allah’ın nimetlerinden yüz çevirmek, Alah’ın helal kıldığı şeyi kendine haram etmek demektir ki bu, kişinin kendisine yok yere eziyet çektirmesinden başka bir şey değildir. Asıl zahidlik, Allah’ın sana taksim ettiği rızka güvenmek, Allah’ın senin için ayırdığı malı, nimeti kimsenin senin elinden alamayacağına inanmak ve bu inançla O’na dayanmaktır.

Kur’ân’a göre insanın elinde bulunan tükenir ama Allah’ın yanında bulunan tükenmez (Nahl: 96). O dilediğine rızkı bol, dilediğine dar verir. Her şeyde O’nun hikmetleri vardır. Bu bilinçle yaşayan insan çalıştığı halde elde edemediğine üzülmez, Hakk’ın takdirine razı olup Allah’a teslim olur. Başına bir musibet, ölüm, hastalık, bela, sıkıntı gelirse bunda da Allah’ın sevabını düşünmek zahidliğin gereğidir. Başına gelen sıkıcı olaylara sabreden kişi manen ödüllendirilir. Bunu düşünen kişi, başından ne geçerse geçsin gönlünü bozmaz, incinmez. Allah’ın her yaptığına razı olur. Durup dudurken Allah’ın verdiği maldan yüz çevirmek zahidlik değildir. Yunus diyor ki:

Her kim bana ağyâr ise Hak Tanrı yâr olsun ana

Her kancaru varur ise bâğ u bahar olsun ana.

(Kim bana düşman ise yüce Hak ona dost olsun. Vardığı her yer ona bahar, bahçe olsun.)

Acı dirligüm isteyen tatlı dirilsün dünyada

Kim ölümüm ister ise bin yıl ömür virsün ana.

(Yaşamımın acı, mutsuz geçmesini isteyen, dünyada mutlu yaşasın. Benim ölümümü isteyen kişiye Allah bin yıl ömür versin.)

Miskin Yunus’un dünyada güldüğünü işitmeyin

Ağladuğum isteyene gözüm pınar olsun ana.

(Zavallı Yûnusu’un dünyada güldüğünü hiç duymayın. Benim ağlamamı isteyen kimseye gözlerim pınar olsun, o kimse benim çeşme gibi göz yaşı akıttığımı görsün de mutlu olsun.)