Hamde ve şükre layık olan yalnız yüce Allah’tır

SORU: Bir yazınızda, “tüm hayvanların sosyolojik birer toplum oluşturdukları, bunların insanların yararına çalıştıkları ifade edilmektedir” diyorsunuz. Dinimizde, doğadaki canlıların ve diğer varlıkların insanlar için yaratıldığıyla ilgili herhangi bir düşünce var mı? Varsa Kur’ân-ı Kerim’de nerede bulabilirim? (Adnan Semiz)

CEVAP: Hac Suresi 36’ncı ayette şükretmeleri için Allah’ın, kurban edilen hayvanları insanlara boyun eğdirdiği bildiriliyor. Lokman Suresi 20’nci ayette göklerde ve yerde bulunan varlıkları insanlara boyun eğdiren, onlara açık ve gizli olarak bol bol nimetler veren Allah olduğu halde hâlâ bazı insanların hiçbir esasa dayanmadan körü körüne Allah hakkında tartışmaları kınanmaktadır. Casiye Suresi 12-13’üncü ayetlerde de Allah’ın insanlara olan nimetleri hatırlatılır. Allah insanların yararlanması için emriyle yani yarattığı yasalarla denizde gemileri yürütmektedir. Göklerde ve yerde bulunan nice güçleri, insanların hizmetine vermiştir. İşte bunları yapan yalnız Allah’tır. Öyle ise yalnız bunları yapana ve yaratana tapılır, yalnız O’na şükredilir. O’ndan başkasına tapılmaz ve şükredilmez. Hamde ve şükre layık olan yalnız Allah’tır.

Doğa insanlara hizmet eder

5-7’nci ayetlerde yüce Allah’ın insanların, yünlerinden elbise ve çadırlar yaparak soğuktan korundukları, etlerinden yedikleri ve daha birçok yarar sağladıklarıotlağa gidip gelirken güzel manzara sergileyen, insanların kendilerini ve yüklerini uzak yerlere kadar taşıyan hayvanlar yarattığı 8’inci ayette de insanların binmeleri ve süs olmak için atlar, katırlar ve merkepler yarattığı ve daha insanların bilmedikleri nice hayvanlar yaratmakta olduğu vurgulanmaktadır. Şeyh Sadi, Allah’ın yeryüzünde halife (yeryüzünün egemeni, hükümdarı) yarattığı insanlara bütün doğanın hizmet ettiğini şöyle anlatır: “Ebr u bad u meh u horşid u felek der-karend, Ta to nani bekef ari ve beğaflet nehori. (Bulut, rüzgâr, ay ve güneş bunların her biri bir iş yapmaktadır ki sen ekmek elde edebilesin. Ama bu yediğin ekmeği elde etmek için doğayı hizmetine sunan Allah’a teşekkürü unutmayasın. O’na şükrederek yiyesin.”