‘Âdetli kadın oruç tutamaz mı?’
.
SORU: Bayanların âdetliyken oruç tutmaları dinimizce caiz mi? Bu dönem sancısız geçiyor ve ilaç alınması gerekmiyorsa oruç tutulabilir mi? Mezheplere göre bu durum değişiklik gösteriyor mu? (Nermin K.)
CEVAP: Bunu bir çok kez yazdım. Önceki yanıtlarımı yine hatırlatayım: Kur’ân’da, âdetli kadının namaz kılamayacağı, oruç tutamayacağı hakkında bir hüküm yoktur. Sadece Hz. Ayşe’ye dayandırılan bir rivayet vardır.
O da ilim ifade edecek nitelik ve güçte değildir. Ayşe’den gelen rivayete göre zamansız âdet gören bir kadın (Rivayetlerde bu kadının ismi değişik verilmektedir. Kimine göre Fatıma binti Ebi Hubeyş (Müslim, Hayd: b. 14, h. 62), kimine göre Abdur-Rahman ibn Avf’ın karısı Peygamber’in de baldızı olan Ümmü Habibe binti Cahş (Müslim, Hayd: b. 14, h. 63-64)), Allah’ın Elçisi’ne gelip düzensiz âdet gördüğünü, bu durumda namaz kılıp kılamayacağını sormuş. Allah’ın Elçisi ona,
“O gerçek âdet değildir. Yıkan ve namazını kıl” demiştir (Müslim, Hayd: b. 14, h. 62-64). Bu kadın, her vakitte yıkanıp namazını kılarmış (Müslim, Hayd: b. 14, h. 66).
‘Kaza etmemiz emredilirdi’
Bu rivayeti duyan Abdur-Rahman ibn Hişam, “Allah, Hind’e rahmet eylesin. Keşke bu fetvayı duysaydı. Vallahi bu özründen dolayı namaz kılamadığı için ağlayacak derecede üzülürdü” demiştir (Müslim, Hayd: b. 14, h. 64). Bir başka rivayete göre Hz. Ayşe, “Âdet günlerindeki namazları kaza etmemiz gerekir mi” diye soran bir kadına, “Sen Haruriyye(Hariciler)den misin? Allah Elçisi zamanında biz âdet görürdük. Bize (âdetten sonra) namazımızı değil, sadece orucumuzu kaza etmemiz emredilirdi” demiştir (Müslim, Hayd: b. 15, h. 67-68). İşte âdetli kadının namaz kılamayacağı, oruç tutamayacağı hakkındaki delil, Ayşe’ye dayandırılan bu rivayetlerdir.
Zan ifade eden bu rivayetlerle Kur’ân’ın kesin emri askıya alınamayacağı gibi, bu rivayette âdetli kadının namaz kılamayacağı hakkında bir söylem de yoktur. Sadece âdetli kadının, kılmadığı namazı kaza edip etmeyeceğine dair bir sorunun cevabı vardır. Önce Hz. Ayşe’nin, namazın kazasından söz etmesi de kuşkuludur. Çünkü Peygamber döneminde Müslümanlar, namazlarını özürsüz olarak terk etmezlerdi. Özür dolayısıyla bir iki vakit veya bir iki günlük namazlar da kaza olarak değil, tertiple cem edilerek kılınırdı.