Baş ile ayaklar mesh edilir

Soru: Çorap üzerine mesh etmek dinen caiz midir? Yoksa her seferinde ayaklarımızı yıkamamız mı gerekiyor? (Timur Topdemir). Aynı içerikte bir başka soru da bir hanım kızımızdan geliyor. Çorap üzerine mesh edilebileceğini belirten yazım üzerine namaza başladığını fakat çevresindeki insanların, "Hasta değilsin, yaşlı değilsin, niçin ayaklarını yıkamıyorsun?" diyerek kendisini kınadıklarını söylüyor. Mesh için hasta, yaşlı, özürlü olmak gereli midir diye soruyor.

Cevap: Çorap üzerine mesh edilebilir. Esasen ayette yüzle ellerin ve kolların yıkanması, başla ayakların mesh edilmesi emredilmiştir. Ayakları mesh etmek farz, yıkamak ise sünnettir. Ayakların bizzat kendisine mesh edilebileceği gibi üstüne giyilen çorap üzerine de mesh edilebilir. Yine bu konuyla ilgili olarak Ali İhsan Ordulu adlı okurumun mektubunu, kendi ricası üzerine ve benim verdiğim cevabı aynen yayınlıyorum:

Soru: Sayın Prof. Dr. Süleyman Ateş, VATAN Gazetesi'ni ilk çıktığı günden beri okuyorum. İnanın lütfen, sabahleyin gazeteyi elime alınca önce sizi okuyorum. Böylesine önemli bilgilerin günlük ihtiyaca feda edilmesine gönlüm razı olmadığı için yazılarınızı kesip dosyalıyorum. Ancak 1980'den beri okuduğum ve zaman zaman başvurduğum Doç. Dr. Süleyman Ateş'in 12977 basımlı Kur'ân mealinde, abdest alırken ayakların yıkanması net bir şekilde ifade edilirken bugün Prof. Dr. Süleyman Ateş, ayakların mesh edilmesini söylüyor.

Doç. Dr. Süleyman Ateş'le, Prof. Dr. Süleyman Ateş'in iki ayrı ifadesinin hangisine inanalım? Lütfen hocam, benim gibi kim bilir pek çok insan aynı tereddütleri yaşıyordur Bizleri aydınlatırsanız çok seviniriz. Derin saygılarımla. (Ali İhsan Ordulu)

Cevap: 1977 yılında yayınlanmış olan "Kur'ân-ı Kerîm ve Yüce Meali"ni, o zaman mevcut meallerin etkisinde yazmıştım. Daha sonra tefsirin içine girip temel kaynakları inceleyince bazı noktalarda yanıldığımı anladım ve bunları düzelttim. Kur'ân'da ayakların yıkanması değil, mesh edilmesi emredilmektedir. Mevcut meallerde kasten değil fakat bilinçsiz olarak yanılma vardır. Mealimin son baskısı 2002'de ve 2004'te çıkmıştır. Mealimin düzeltilmiş baskılarında Mâide Suresi'nin altıncı ayetinin meali şöyledir:

"Ey inananlar, namaza dur(mak iste)diğiniz zaman yıkayın yüzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi, meshedin başlarınızı ve topuklara kadar ayaklarınızı. Eğer cünüpseniz tam temizlenin. Hasta yahut yolcu iseniz, yahut biriniz tuvaletten gelmişse, ya da kadınlara dokunmuş da su bulamamışsanız temiz toprağa teyemmüm edin, ondan yüzlerinize ve ellerinize sürün. Allah size güçlük çıkarmak istemiyor fakat sizi temizlemek ve size olan nimetini tamamlamak istiyor ki, şükredesiniz."

* Bu konuya yarın da devam edeceğim.