Harekatın kaderini siviller belirleyecek

1- Kara harekatı sürpriz mi oldu?

Evet, çoğunluk “kış şartlarında kara harekâtı” olmaz düşüncesindeydi. Ama konuyu yakından, titizlikle ve bütün seçenekleri hesaba katarak inceleyenler bunun er ya da geç yapılacağını; zaman, çap ve süresine Ankara’nın karar vereceğini düşünüyorlardı. Son günlerdeyse kara harekâtının an meselesi olduğu yolunda yoğun işaretler vardı. Örneğin Dışişleri Bakanı Ali Babacan Moskova yolunda uçakta bu opsiyonun masada olduğunu hatırlattı. KDP lideri Mesut Barzani ne zaman ki suskunluğunu bozup yine Türkiye’ye çattı. Bu arada PKK’nın lider kadroları kendilerine yakın yayın organlarına her an harekat beklediklerini söylüyorlardı.

2- Kış şartları harekatı olumsuz etkilemez mi?

Muhakkak etkiler. Ancak TSK olumsuz şartlara rağmen böyle bir harekât düzenleyerek PKK’ya “her zaman, her yerde ve her şekilde” saldırabileceğini de göstermiş oldu. Daha ilk günden harekâtın görüntülerinin kamuoyuna sunulması da TSK’nın iddiasının altını çizmesi olarak yorumlanabilir. Diğer bir deyişle kış şartlarına rağmen başlatılan harekât, en azından psikolojik açıdan TSK’yı epey üstün bir konuma getirdi.

3-Tek hedef PKK mı?

Resmi olarak öyle. Gerek TSK, gerekse hükümetten yapılan açıklamalarda ısrarla PKK’dan başka kimsenin hedef alınmayacağı vurgulanıyor. Hatta CHP lideri Baykal bile benzer sözler söyledi. Ancak bu harekâtın aynı zamanda Kuzey Irak’taki Kürt yönetimine de bir tür gözdağı olduğu açıktır. Diğer bir deyişle, Iraklı Kürt liderlerin bundan sonraki tutumları, harekâtın başarılı olup olmadığını anlamamıza epey yardımcı olacak.

4-Tampon bölge kurulur mu?

Çok kişi Türk ordusunun Irak’ın içlerinde kalıcı bir şekilde konuşlanmasının PKK’nın sızmalarını engellemeyi kolaylaştıracağını söylüyor. Ancak böyle bir “tampon bölge”nin sadece askeri değil aynı zamanda, belki de daha çok siyasi bir adım olacağı ortada. Yani kurulacak bir “tampon bölge” sadece PKK’ya değil, Irak Kürtlerine de bir uyarı niteliği taşıyacaktır. Ancak uluslararası hukuk ve Türkiye’nin dünyadaki imajı açısından epey sakıncalar içerecek olan böyle bir uygulamaya Ankara’nın çok sıcak bakacağına pek ihtimal vermiyorum. Kaldı ki Washington da, Irak’taki en gözde müttefiki olan Kürtleri iyice zor durumda bırakacak olan “tampon bölge”ye muhtemelen itiraz edecektir.

5 -Harekât PKK’yı bitirir mi?

Kesinlikle bitirmez. Yaklaşık 30 yıllık bir sorunun bir askeri harekâtla bitmesini bekleyenler varsa çok yanılıyorlar. Zaten TSK da, operasyonlarla PKK’nın bütünüyle tasfiye edileceği gibi bir iddia seslendirmemeye özen gösteriyor. Bu türden büyük beklentiler kaçınılmaz olarak hayal kırıklıklarına yol açar ve sonuç olarak PKK’nın işine yarar.

6-PKK nasıl bir darbe alır?

Dün de yazdım, kara harekâtının PKK’yı bitirmesinin mümkün olmadığına inanmakla birlikte böylesi bir girişimin PKK’nın ekmeğine yağ süreceği yolundaki tahlilleri de abartılı buluyorum. Böylesi bir durum ancak TSK’nın çok ama çok büyük hatalar yapmasıyla mümkün olabilir ki, geçmişteki benzer harekâtlardan epey ders çıkarılmış olduğunu koalylıkla tahmin edebiliriz. Bu harekât, çapı, kapsamı ve süresi ne olursa olsun PKK’ya kesinlikle ciddi bir darbe indirecektir. ABD’nin ne zamandır sağladığı “anlık istihbarat”ın bu sefer de devrede olma ihtimalinin hayli yüksek olduğunu akılda tutarsak, örgütün K. Irak’taki varlığının sahiden tehdit altında olduğunu varsayabiliriz. Örneğin PKK’nın lider kadrosundan bazıları pekala bu harekâtın doğrudan hedefi olabilirler.

7- PKK’nın cevabı ne olur?

PKK’nın K. Irak’ta önünde iki seçenek var: a) Mümkün olduğu kadar az zararla durumu kurtarmak; yani daha güvenli alanlara doğru kaçmak; b) Türk ordusuyla bir tür “cephe savaşı”na girmek. Genelkurmay herhalde ikinci şıkkı tercih ederdi, ancak örgütün kaçma ihtimalinin daha yüksek olduğu muhakkak. PKK’nın en çok, bu harekâtı TSK için bir “tuzak” a dönüştürmek isteyeceğini düşünebiliriz. Bu da Türk ordusuyla bölge halkını ve Iraklı Kürt grupları karşı karşıya getirmekle olur. Ankara’nın bu tür provokasyonlara karşı tedbirlerini aldığını düşünüyorum. Yine de bu harekâtın kaderini Kuzey Iraklı sivillerin bu olaydan ne kadar etkileneceğinin belirleyeceğinin altını çizmeden de edemiyorum.