Beş soruda bundan sonra ne olabilir?

1 Gerekçeli karardan ne çıkabilir?

Cemil Çiçek ve Haşim Kılıç ayrı ayrı, Mahkeme’nin türbanla ilgili gerekçeli kararını beklemenin gerektiğini belirttiler. Burada muhtemelen, AKP’nin MHP ve DTP destekli Anayasa değişikliğini yaparken Meclis oturumlarında türban yasağı üzerine yapılan tartışmalar; TBMM Anayasa Komisyonu’nun düzenlemeyle ilgili raporunda aynı yasaktan söz edilmesi ve nihayet düzenlemenin gerekçesinde yine yasağın temel alınmış olmasına atıfta bulunulacaktır. Gerekçede türban yasağını kaldırmanın imkansız olduğunu gözler önüne serecek açıklamalar olabileceği gibi, sürpriz bir şekilde yasağın hangi şartlarda kalkabileceğine dair bazı ipuçları da bulunabilir.

2 AKP türban kararına karşı ne yapar?

Çok sert karşı çıkar. Ancak sözlü itiraz ve protestoların ötesine fiilen bir tavır geliştirebilmesi mümkün görünmüyor. Parti içinde “sine-i millete dönelim”, “partiyi kendimiz feshedelim”, “erken seçime gidelim” gibi öneriler dile getirenler çıkabilir ancak bunların her biri mantık dışı ve hiçbirinin gerçekleşebilme şansı yok. Gerçekleşse bile bunlardan AKP’nin bir yarar elde etmesi mümkün gözükmüyor. Örneğin, diyelim ki TBMM Eylül ayında erken genel seçim kararı almış olsun. Ağustos ayında Anayasa Mahkemesi AKP’yi kapatırsa ne olacak? Veya Eylül’de AKP oylarını da artırarak yine tek başına iktidara gelsin. Bu, Mahkeme’nin AKP’yi daha sonra kapatmasına herhangi bir şekilde engel teşkil etmez.

3 Kapatma davası ne zaman sonuçlanır?

AKP davanın bir an önce sonuçlanmasını ve öncelikle Mart 2009 yerel seçimlerine, ardından muhtemel ara veya erken genel seçime hazırlanabilmek için zaman kazanmayı umuyor. Davanın şu ana kadarki temposuna bakılırsa Ağustos’a kalmadan davanın sonuçlanabileceğini görüyoruz. Yani AKP bir hafta içinde son savunmasını verir, Mahkeme Başsavcı ve AKP’yi gecikmeden duruşmaya çağırır ve yine fazla uzatmadan karar için toplanırsa yaz sonunu bulmayabiliriz. Ancak Başsavcı her an ek iddianame sunarak bu süreyi uzatabilir; Mahkeme üyelerinden bazıları şu ya da bu nedenle bu hızlı tempoya ayak uydurmayabilirler... Mahkeme üyelerinin yaz tatili kullanmak isteyebileceklerini de hesaba katarsak karar için Eylül ayı veya sonrasını düşünmek daha makul olabilir.

4 Kapatma davası nasıl sonuçlanır?

Dava açıldığı andan itibaren AKP’nin kapatılma ihtimalini “yüzde 100” olarak görüyorum. Bununla birlikte AKP’nin bazı akıllı manevralarla bu ihtimali azaltabileceğini de hep kabul ettim. Ne var ki şu ana kadar AKP içinde bulunduğu açmazdan çıkmasına yardımcı olabilecek adımlar atamadı. Üstelik yargı hep AKP’nin üstüne üstüne gitti. Mahkemenin 9 üyesinin türban düzenlemesini “yok hükmünde” sayması AKP’nin varkalma şansının kesinlikle kalmadığının kanıtıdır. Bu arada “türban düzenlemesi iptal edildiğine göre AKP’yi kapatmanın da gereği kalmadı” şeklindeki bir argümanın hızla yaygınlaştığı görülüyor. Önceki günkü kararı alan Mahkeme üyelerinin hukuki ya da siyasi gerekçelerle böyle bir yola gidebileceklerini hiçbir şekilde aklım almıyor. Hatta tam tersine türban kararının ardından aynı sertlikte bir kapatma kararı çıkmasının da mümkün olduğunu düşünüyorum. Örneğin kararda veya gerekçesinde Erdoğan ve arkadaşlarının bağımsız milletvekili adayı bile olamayacaklarına dair bazı ibareler yer alabilir.

5 AKP bölünür mü?

AKP’nin kapatılmasını dört gözle bekleyenlere “peki yeniden daha güçlü gelmelerini nasıl engelleyeceksiniz? Karşısına ne koyacaksınız?” diye sorduğunuzda hemen “Yerel seçimden kısa süre önce kapatılırsa AKP’nin devamı belediyelerin çoğunu kaybeder. Zaten Erdoğan bir daha aday filan da olamaz. Zaten dava biraz uzasın AKP’de bölünmeler başlar” gibi bazı beklentileri olduğunu görüyorsunuz. İlk ikisi hakkında bir şey söyleyemem, ama AKP’nin bölünüp dağılmasının bugün itibariyle bir hayal olduğunu söyleyebilirim. Şu ana kadar çıkan bir-iki çatlak ses dışında AKP içinde bir panik havası yaşandığını gözlemlemedim. “Asla olmaz” denemez tabii ki ancak Erdoğan çizgisini terk edeceklerin yönelebilecekleri başka bir siyasi hareket ufukta gözükmüyor. Bununla birlikte bir dostumun “illa başka bir partiye gitmelerine gerek yok, pekala evlerine dönebilirler” şeklindeki öngörüsünü önemsiyorum. Eğer AKP milletvekilleri üzerine bazı iktidar odakları güçlü bir baskı uygularsa böylesi kopuşlar söz konusu olabilir. Yine de bunların AKP’nin kapatılması durumunda kurulacak olan partiyi tek başına iktidara gelmekten alıkoyabileceğini sanmıyorum.