“Başkanlık” öne geçiyor
.
Vatan Haber
Yeni anayasa için yola çıkılırken, yaygın talebe uygun olarak bazı nitelikler sıralandı. İlk kez “vesayet” altında hazırlanmayacak bu anayasanın tanımı bellidir: Çağdaş olacak, demokrat olacak, önceliği devletin korunması değil vatandaş haklarının, insan haklarının korunması olacak, bütün eşitsizlikleri kaldıracak, bütün özgürlükleri güvence altına alacak.
Meclis Komisyonu yazım aşamasına geçerken, ortaya çıkan “başkanlık sistemini tartışalım” önerisi giderek daha da kuvvetlenen bir iradenin işareti.
AKP’den gelen sesler, yeni anayasa ile köklü bir sistem değişikliğinin iktidar partisi içinde kabul gördüğüne kuşku bırakmıyor.
Başkanlık ve yarı başkanlık sistemlerine geçiş, merkezi idare yetkilerinin başkan ve hükümet arasında paylaşımıyla bitecek bir süreç değildir. Bu sistemlerin dengeli bir yapı olarak işleyebilmesi için sistemin bütününün elden geçirilmesi gerekiyor.
Şu anda AKP tarafından gelen “tartışalım” önerisinin de daha çok, ana sistemin değil, içe-riğin tartışılmasına yönelik olduğu görülüyor.
Bugünkü sistem üzerine medeni bir anayasa yapılırken, Erdoğan ve çevresinde baskın hale gelen başkanlık sistemine geçişin de aynı anda gerçekleştirilmesi görüşünün ağır bastığı anlaşılıyor.
Yeni anayasa bir kez yapıldıktan sonra tekrar ele alınarak, başkanlık sistemine ikinci bir aşamada geçilmesi, en az iki yıllık yeni bir süreç anlamına geleceği için, AKP’nin merkezi, “tek kalemde çözme” yoluna gitme eğiliminde.
Yeni anayasayla başkanlık veya yarı-başkanlığa geçişte AKP’nin ısrar etmesi halinde muhalefet partilerinin herhangi birini yanında bulması çok çok zayıf bir olasılıktır. Bunu AKP’nin tepesinin bilmediği düşünülemeyeceğine göre, büyük bir siyasi çatışma ve yeni anayasanın bir “demokratik mutabakat”ın ürünü değil, “AKP’nin anayasası” olması göze alınmış demektir.
Bu yolun ucundaki tehlike, büyük tehlike, başkanlık sisteminin halk onayını da alması uğruna anayasanın “demokratik” içeriğinin törpülenmesidir. Türkiye ilk kez medeni ve sivil bir anayasaya çok yaklaştı, bu fırsatı heba etmenin açıklanması da zordur, faturası da ağır olur.