Kaçak işçi çalıştıranın canı fena yanacak
.
Korkulan oldu, daha da olacak; Asgari ücretin 1.300 liraya çıkmasıyla kaçak işçi çalıştırma oranları da artmaya başladı. SGK, denetimlerini sıklaştırdı. Bir yıl boyunca kaçak (sigortasız veya yabancı) işçi çalıştırmanın cezası 38 asgari ücrete yani 62 bin 586 TL’ye çıkarıldı. 20 ayrı alanda denetim yapan SGK denetmenleri, geçen yıl çoğu ihbar sonucu 70 binin üzerinde iş yerinde denetim gerçekleştirdi, 50 bine yakın işçi kayıt altına alındı. Kaçak işçi çalıştıran işletmelere de 500 milyon TL’nin üzerinde para cezası kesildi.
Yapılan denetimlere rağmen Türkiye’de kayıt dışı istihdam büyük bir sorun. TÜİK verilerine göre Türkiye’de 27 milyon 150 bin çalışan bulunuyor. Bu çalışanlardan yüzde 35.1’i de kayıt dışı olarak istihdam ediliyor. Türkiye’de 2014 yılında 50 milyar TL sosyal güvenlik açığı meydana geldi. Kayıt dışı istihdamda
1 puanlık azalma devletin kasasına yaklaşık 2 milyar Türk lirası para girmesi anlamına geliyor. Sosyal güvenlik sistemindeki açık ancak kayıt dışı istihdamın engellemesiyle önlenebilir.
Suriyeli işçi kolaylığı
Hem sigortasız, hem de çalışma izinsiz yabancı çalıştıran işverenlere, asgari ücrete endeksli SGK idari para cezalarının yanında yukarıda belirtilen cezalar da uygulanacak.
Ayrıca bu fiillerin tekrarı halinde idarî para cezaları bir kat artırılarak uygulanacak. Diğer yandan Kaçak yabancı çalıştıran işverenler, yabancının ve varsa eş ve çocuklarının konaklama giderleri ile ülkelerine dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını karşılamak zorunda kalacaklar.
Çalışma Bakanlığı, Suriyeliler’le ilgili çok önemli bir düzenlemeye imza attı. Türkiye’de uluslararası geçici koruma altında bulunan Suriyeliler’in kayıt dışı ve kötü çalışma koşulları altında istihdam edilmesinin önüne geçilebilmesi için bu kişilere çalışma izni verilmesine ilişkin yasal düzenlemenin detayları belli oldu.
Göç İdaresi verilerine göre; Türkiye’de geçici koruma kimlik belgesi almış Suriyeli sayısı 2 milyon 415 bin 494. Bugüne kadar çalışma izni verilen Suriyeli sayısı 7 bin 351. İnşaattan tekstile, mobilyadan tarım ve mevsimlik çalışmaya kadar 500 binden fazla Suriyeli’nin, çalışma izni olmaksızın kayıt dışı şekilde çalıştıkları bilinen bir gerçek.
Suriyeliler’e verilecek çalışma izinleri için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan çalışmaya göre; geçici koruma altındaki Suriyeliler, geçici kimlik belgesi düzenlenme tarihinden
6 ay sonra çalışma izni için başvurabilecekler. Ancak, çalışma izni verilirken kota uygulanacak. Bununla birlikte, doldurulamayan açık işler açısından herhangi bir kota söz konusu olmayacak.
Prim oranı ne olacak?
Kota düzenlemesi ile amaçlanan Türk vatandaşları için istihdam imkanlarının azalmasını ve yerel işgücü ile Suriyeli işgücü arasında bir rekabet ortaya çıkmasını önlemek. Bu sebeple, özel sektörde faaliyet gösteren firmalarda çalıştırılan Suriyeliler, toplam çalışan sayısının yüzde 10’unu geçmeyecek. Suriyeliler’in çalıştığı işyerlerinin işverenleri için sigorta primleri açısından bir farklılık söz konusu olmayacak. Yani Türk vatandaşına ödenen sigorta primi oranıyla aynı olacak.
Düzenlemeye göre, sağlık ve eğitim meslek mensuplarının Çalışma Bakanlığı’na çalışma izni başvurusu yapmadan önce ilgili bakanlıktan ön izin alması gerekiyor. Bu anlamda, doktorlar, hemşireler ve diğer sağlık görevlileri Sağlık Bakanlığı’ndan, öğretmenler ve akademisyenler ise Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’ndan ön izin alacak.
Mevsimlik tarım işleri ile hayvancılık sektöründe istihdam edilecek Suriyeliler için çalışma izni şartı aranmayacak. Söz konusu muafiyetten yararlanabilmek için geçici koruma sağlanan illerdeki valiliklere başvuru yapılması gerekiyor.
Hem Türk vatandaşlarına hem de artık sayıları 2.5 milyonu bulan Suriye vatandaşlarına kıssadan hisse; Sosyal güvencenin önemini bilerek büyü Türkiye…