Çalışma hayatı YEP ile şekillenecek
.
Ekonomi de ‘kriz’ kelimesini her ne kadar zikretmesek de kur dalgalanmaları, atılan tweet’ler, rahip krizi, üretim ve sipariş azalmaları derken konkordato ilan eden firmalar bir bir çoğalıyor. İşte bu yüzden hükümet ekonomik tedbirlerini almaya başladı. Geçtiğimiz hafta Yeni Ekonomi Programı’nı (YEP) açıklayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 2023 hedeflerinin şaşmadığını ve emin adımlarla ilerlendiğinin vurgusunu yaptı. Program dahilinde tapu harçlarından sürdürülebilir vergi sistemine, bireysel emekliliğin yaygınlaştırılmasından kıdem tazminatı fonuna kadar tüm planlar programa dahil edildi.
Kamu maliyesi ve disiplini tekrardan özenle hayata geçirilecek. Sadece 2019 yılında 76 milyar kamu kaynağı sağlanacak.
İş güvencesinin kaldırılması, performansa göre esnek çalışma ve ücretlendirme sistemi beklenen uygulamalar arasında olacak. Devletin üzerinde yalnızca masraf olarak büyük bir yük oluşturan göçmenlerin ucuz iş gücü statüsü ile birlikte kapsama dahil edilmesi bekleniyor.
Sağlığa müdahale
Sosyal Sigorta Sistemi yeniden düzenlenecek. Genel Sağlık Sigortası’na ek olarak vatandaşın tamamlayıcı ve destekleyici sağlık sigortası yaptırması talep edilebilecek. SGK, mali disiplinin korunmasını gerekçesiyle SUT ile sağlayacağı sağlık hizmetlerinin finansmanına ek kaynak olarak katılım payı ve ilave ücretlerde revizeye gidebilecek.
Sağlık işletmelerinde gelirleri artırmak, giderleri azaltmak için önlemler alınacak. Euro kuruna bağlı olarak sürekli artış gösteren ithal ilaçlar yerine millileştirme kapsamında üretilen yerel ilaçlar ödeme kapsamına alınacak.
BES’te zorunlu 3 yıl
Bireysel Emeklilik Sistemi’nin (BES) hem kamu maliyesine hem de bireysel bütçelere olan katkısı elbette tartışılacak aşamada değil. Ancak BES sistemine dahil olan her 10 kişiden 7’si sistemden çıkınca planlar beklenen seviyelere gelmedi. Hükümet sisteme dahil olan kişileri tutmakta oldukça kararlı! 2 aylık cayma süresini 3 yıla çıkarmayı planlayan hükümet, sunulacak devlet desteğini 3 yıl sonra cayma hakkını kullanana da verecek. BES’te yüzde 25 olan devlet katkısının da arttırılması da gündemde. BES ile ilgili hazırlanmakta olan Kanun düzenlemesi önümüzdeki aylarda meclis gündemine getirilecek.
Kıdem tazminatı yeniden
20 yıldır ülke gündeminde olan ancak bir türlü kanunlaşamayan Kıdem Tazminatı Fonu Sayın Berat Albayrak’ın açıklamış olduğu ekonomi planlamasının içerisinde yer aldı. Özetle kıdem tazminatı fonu;
Mevcut durumda çalıştığı işyerinde 1 tam yılını dolduran kişi kıdem tazminatı hakkı elde eder. Ancak kıdem tazminatını kendi isteğiyle ayrılması halinde alamaz. Bu duruma 2 istisna durum eklenmektedir. Birincisi bayan personelin evlilik nedeniyle bir yıl içerisinde istifa etmesi, ikincisi emeklilik nedeniyle istifa. 24 milyona yakın kayıtlı çalışan personelin sadece 1 milyona yakın bir bölümü tazminatını alabilmektedir. Oluşturulacak fonda ise ödenen sigorta primlerinin içerisinde yüzde 1 ila yüzde 4 oranında kıdem tazminatı fon payı eklenecek.
Böylelikle tüm çalışan kişilerin sigortası ödeniyormuş gibi her ay kıdem tazminatları da ödeniyor olacak. Ancak belirtilen durumda iş akitlerinin sonlanması durumunda kıdem ödemesi alamayacak. Kıdem tazminatı fonu kişilere sadece emeklilik döneminde toplu olarak ödeme yapacaktır. Yaklaşık yirmi yıldır çalışma aşamasında olan bu tasarı 2021 yılına kadar hayata geçirilmesi planlanan eylemler arasında yer almakta.
Çalışma hayatı gündemi hep yoğun.
Yeni ekonomi programının etkilerini de bekleyip hep beraber göreceğiz…