Asgari ücret için dört senaryo! En yüksek zam oranı...
Milyonlarca kişi ay sonunda kadar belirlenecek asgari ücret asgari ücreti bekliyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk toplantısını yaptı. İşçileri temsil eden sendikaların teklifleri ortaya çıktı. Zam oranı ile ilgili formüller tartışılmaya başlandı. İşte zam oranı ile ilgili 4 yeni senaryo...
Yüzde 8.5 senaryosu
Asgari ücret artışı için 5 senaryo üzerinde duruluyor. Asgari ücreti belirleyecek en önemli kıstaslardan biri enflasyon rakamları. Yeni Ekonomi Programı'nda (YEP) 2020 yılı için enflasyon hedefi yüzde 8.5 olarak belirlenmiş durumda. Tespit Komisyonu'nun bu oranı belirlemesi halinde 2020 yılında asgari ücret brüt olarak 2.776 TL, net olarak da 2.193 TL olacaktır.
Yüzde 12 senaryosu
Enflasyon hesabında dikkate alınacak ikinci kıstas Merkez Bankası'nın açıklayacağı 2019 yılı enflasyon rakamı olacak. Merkez Bankası'nın enflasyon raporunda ve YEP'te 2019 için belirlenen tahmini enflasyon yüzde 12 olarak açıklanmıştı. Tespit Komisyonu'nun bu oranı dikkate alması halinde, brüt asgari ücret 2.865 TL, net asgari ücret 2.263 TL olacaktır.
Yüzde 10 senaryosu
Tespit Komisyonu, YEP'teki 2020 enflasyon hedefi yüzde 8.5'i ve 2019 enflasyon hedefi yüzde 12'yi değil de örneğin yüzde 10 oranını esas alan bir uzlaşma sağlarsa, bu durumda brüt asgari ücret 2.814, net asgari ücret 2.223 TL olacaktır.
Yüzde 15’lik senaryo
Bu oranların haricinde Tespit Komisyonu asgari ücrette yüzde 15 oranının üstünde bir artışta uzlaşma sağlarsa, bu kez brüt asgari ücret 2.942 TL, net asgari ücret 2.324 TL olacaktır.
Asgari ücretli geçinebiliyor mu?
‘’Asgari ücretle geçinebiliyor musunuz?’’ konu başlıklı sokak röportajlarına mutlaka denk gelmişsinizdir. Gelmediyseniz de şöyle söyleyelim her 10 kişiden 10’u asgari ücretle geçinemediğini belirtiyor. Peki bu doğru mu? Kendimizi de ikna etmek adına bir temel yaşama tablosu oluşturuyor sonucunu görüyoruz. Evli, bir çocuklu ve kiracı Ahmet tablosunu lütfen inceleyin.
Asgari Ücretli Ahmet |
|
Maaş |
Gider |
2.088,00 TL (AGİ Dahil) |
1.000,00 TL – Ev Kirası |
350 TL – Elkt. Su. Tel. Doğalgaz |
|
500 TL - Mutfak Masrafı |
|
100 TL – Çocuk Okul Masrafı |
|
100 TL – Ev Hanımı İhtiyacı |
|
Toplam: 2.050,00 TL |
Tabloda belirtilen evli ve okuyan bir çocuğu bulunan Ahmet asgari ücretle yaşamını sürdürebildi. Ancak sadece temel ihtiyaçlarını giderebildi. Cebine ise 38 TL para kaldı. Servisi olmayan bir işte çalışıyor ise yol parasından dolayı ayrıca masraf edecek. Bu tabloda ‘asgari ücretle geçinebilir misiniz’ diye soracak olursanız cevabınız kesinlikle sadece ‘ne öldürür, ne güldürür’ şeklinde olacaktır. Ancak Ahmet’in eşi çalışırsa geçinme, ufakta olsa birikim yapma ihtimalleri bile olabilir.
Asgari ücret artıyor mu azalıyor mu?
Ülkemizde çalışan milyonlarca asgari ücretli vatandaşımız aslında birer ekonomistlerdir. Çünkü o parayla en fazla faydayı sağlayabilen insan ülkeyi bile yönetebilir. Ancak yıl sonu olduğunda tüm gözler komisyona çevriliyor ve gelecek zam oranı bekleniyor.Yıllardır işçi kesimi kabul görmeyeceğini bile bile ‘5 Bin lira olsun, 10 Bin lira olsun’ şeklinde tekliflerle kendilerini avutuyor. Amaç ‘bakın biz istedik, onlar yapmadı’ olsun demek için midir? Bilinmez…
İşçi kesiminin yapacağı en mantıklı teklif ‘Zam yapmayalım, asgari ücretliden vergi alınmasın ve zorunlu giderlerde vergi indirimi olsun.’ Olmalıdır. Mesela asgari ücretlinin ödeyeceği elektrik, su, telefon, internet ve doğalgaz faturalarından vergi alınmamalı. Ekmek 1,5 TL yerine 50 Kuruş olmalı ve en önemlisi mavi kart ücretleri de yarı yarıya indirilmelidir.
TÜRK-İŞ'in asgari ücret teklifi Asgari ücret zammı için ilk teklifi Türk-İş yaptı. Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, "Yaşam maliyeti 2 bin 578 TL. Asgari ücret teklifimiz yaşam maliyetinin altında olmayacak.Bu rakamın altını konuşmayız" dedi. |