Erken seçim ne zaman?
.
Son seçimde oluşan meclis aritmetiği siyasi partilerin tamamı için kördüğüm. Bir taraftan mümkün ve muhtemel koalisyon formülleri hiç kimse için yeterince cazip değil; öbür taraftan ise yeniden bir seçime gitmenin siyasi maliyetini göze almak zor.
Peki, son aşamada tek bir tercihte bulunmaları gerektiğinde hangi parti koalisyona, hangi parti erken seçime razı olur?
Bir bakalım...
Seçimin ardından yapılan açıklamaların içeriğinden ve üslubundan da anlaşıldığına göre, AK Parti seçmeninin mesajını almış ve bu doğrultuda bir toparlanmaya yönelmiş görünüyor. Dolayısıyla kısa zaman içinde bir erken seçim arzu edeceği düşünülmemeli bu partinin.
Buna mukabil, “yeniden seçim olsa hangi partiye oy verirdiniz” temalı anketlerin sonuçlarına bakıldığında diğer partilerin oylarının düşeceği görüldüğü için en rahat parti de yine AK Parti. Yani diğer partilerin bir erken seçime istekli olmaları daha da zor. Üstelik armutun sapı üzümün çöpü kabilinden bahanelerle bir hükümet teşkiline karşı direnen partiler seçmenden olumlu not almakta daha da zorlanacaklardır. Onun için hiçbir partinin diğer partilerle bir araya gelip hükümet kurmaktan kaçınıyor görünme lüksü yok.
Mesela MHP’nin durumuna bakalım: İpsos anketine göre AK Parti ve MHP tabanlarında en güçlü destek AK Parti-MHP koalisyonuna. MHP’li seçmenin yüzde 55’i AK Parti’yle koalisyona taraftar ama parti yönetimi buna isteksiz. Şimdi düşünün: Bu isteksizlik görüntüsü sürdürülür ve bir hükümet kurulamadığı için erken seçime gidilirse MHP’nin mevcut oylarını muhafaza etmesi mümkün olabilir mi?
Bahçeli’yi iki arada bırakan problem bu... Ancak diğer yandan MHP’yle hükümet kuracak bir AK Partinin son seçimde kaybetmiş olduğu Kürt seçmeni geri kazanması mümkün olmayabilir. Bu durumu da hesaba katmak durumunda AK Parti’yi yönetenler. Üstelik sadece oy getirisi-götürüsü bakımından değil, siyasi-sosyal sonuçları bakımından da koalisyon senaryolarının değerlendirilmesi mecburiyeti var.
Yine de MHP dışındaki bir partiyle koalisyonu AK Parti seçmeninin onaylaması zor. Çünkü yine yukarıda söz ettiğimiz araştırmaya göre AK Parti’yle koalisyona CHP ve HDP tabanlarında ciddi destek var ama bu iki partiyle koalisyona AK Parti tabanı hiç sıcak değil. Eğer parti yönetimi bu iki partiyle koalisyona hevesli görünürse yeni bir kan kaybı yaşaması da kuvvetle muhtemel. Hatta özellikle HDP’li formüllerin zikredilmesi bile tamiri imkansız arızalara yol açacaktır AK Parti ile seçmeni arasındaki ilişkilerde.
Daha önce de söyledim: HDP ile koalisyona hiçbir parti evet diyebilecek durumda değil. Hele hele MHP’nin “ne olursa olsun, AK Partisiz olsun” diyerek HDP ile aynı safta buluşmaya rıza gösterebilmesi için çıkmaz ayın son çarşambasını beklemek gerekir.
Sadece koalisyon için değil, dışarıdan destekli azınlık hükümeti formülleri için de aynı durum geçerli.
Dolayısıyla “AK Parti’siz bir hükümet” senaryosunun hayata geçirilmesi imkansız. Çünkü bunun için CHP, MHP ve HDP’nin bir araya gelmesi gerekiyor. Bu durumda ya “AK Parti-CHP” ya da “AK Parti-MHP” formüllerinden biri gerçekleşecek demektir. AK Partili bir koalisyonun yegane alternatifi ise erken seçim.
Zaten önümüzdeki günlerde oluşturulacak bir kabine meclisten güven oyu alamadığı takdirde anayasa gereği 45 gün sonra zorunlu olarak erken seçime gidilecek. Gelgelelim bugünkü politik ve toplumsal şartlar altında oluşturulacak bir hükümet kombinezonunun da yasama dönemi sonuna kadar ayakta kalabileceğini düşünmek gerçekçi olmaz.
Demek ki muhakkak bir “erken seçim” göreceğiz. Kestiremediğimiz nokta erken seçimin bu yıl içinde mi gerçekleşeceği, yoksa 2016’ya mı kalacağı...