‘Rusya ile barıştık turizm krizi bitti’ diyen aldanır
Türkiye turizmi sadece Antalya değil. İstanbul’a turist gelmiyor. Otellerde hem doluluk hem oda fiyatı yarı yarıya düşmüş vaziyette. 5 yıldızlı otelden 35 euro’ya double oda isteyen acenta var. Enerji faturamız azalınca turizmdeki 10 milyar dolarlık kayıp görmezden gelindi ancak, turizm sektöründe sıkıntı büyük
Putin ile Cumhurbaşkanı Erdoğan uçak krizini aşıp el sıkıştıktan sonra sanılıyor ki Türkiye’nin turizm krizi bitti. Oysa Türkiye turizmi sadece Rus turistten ve Antalya’dan ibaret değil. Ruslar Antalya’daki otelleri doldursa bile diğer bölgelere hiçbir faydaları yok. Hatta gittikleri turistik tesisin 100 metre dışına bile faydaları yok. Antalya’ya giden turist ile Aspendos’u ziyaret eden turist sayısını orantılayın ne demek istediğimi anlarsınız. Antalya bölgesine gelen her 10 turistten sadece 1’i Aspendos’u ziyaret ediyor.
Herkese kazandırıyor
Oysa İstanbul turisti öyle değil. İstanbul’a gelen turist, Karadeniz’e, Kapadokya’ya, Ege’ye, Doğu Anadolu’ya da gidiyor. İstanbul’da sadece otele kazandırmıyor. Kapalıçarşı’sından tutun da, taksicisine, AVM’de mağazası olana kadar herkes kazanıyor.
Ancak bu aralar durum hiç iç açıcı değil. Bu aralar diyorum ama kriz aslında içten içe 2-3 yıldır var ve şu an tepe noktasına çıkmış vaziyette. Hafta içinde Türkiye Otelciler Birliği Başkanı Timur Bayındır ve yönetim kurulu üyelerinin konuğu oldum, sorunları konuştuk. Başkan Bayındır, söze ‘Yeni otel yatırımı yapanlara giriş, asansör ve iç kapıları büyük tutmalarını tavsiye ediyorum. Öyle ki süre sonra hastaneye çevirmeleri mümkün olsun’ diye başlayarak son derece umutsuz bir giriş yaptı.
Başkan Yardımcısı, Eresin Otelleri Genel Müdürü Müberra Eresin, kongre turizminde ilk 10’un içinde olan Türkiye’nin 66’ıncılığa kadar gerilediğine dikkat çekti. Ardından Başkan Yardımcısı Faik Öztunç ‘34 yıldır turizm sektörünün içindeyim. HSBC-İngiliz Konsolosluğu patlaması dahil açık ara en kötü dönemi yaşıyoruz. İptal şokları yaşardık ancak 5-6 ay sonrasının rezervasyonlarını görünce toparlanacağımızı anlardık. Bu kez tünelin ucunda ışık da göremiyoruz. 2017’de kayıp görünüyor. Hiç bu kadar cepten harcadığımız bir dönem olmadı’ diyerek krizin boyutunu ortaya koydu.
Divan Otelleri’nin danışmanı TÜROB Yönetim Kurulu Üyesi Armin Zerunyan, ‘Turizmin bu kadar kendi haline bırakılmasını anlamıyorum. Otomotiv diyoruz, ancak otomotivde her 100 dolarlık ihracatın 70-80 doları ithal ürün. Yani katma değeri yüzde 20’lerde bile değil. Oysa turizmde her 100 dolarlık gelirin 80 doları katma değer. Cari açık açısından bakarsak böylesine stratejik bir sektörüz ancak sesimizi duyuramıyoruz. Türkiye turizmi sadece kum güneş, deniz değil’ diye konuştu.
The Marmara Genel Müdürü ve TÜROB Genel Sekreteri Uygur Koçaş ise turizmdeki desteklerin fayda etmediğine dikkat çekti: “Charter uçaklara 6 bin dolarlık yakıt teşviği verildi ancak İstanbul bu imkandan yararlandırılmadı. Devletle iletişimimizde bir sorun var. Karşılık bulabildiğimizi sanmıyorum. Mesela Ekonomik Koordinasyon Kurulu’nda neden Turizm Bakanı yer almıyor onu bile anlamış değiliz. Turizm üvey evlat mı acaba?’
Hediye Güral Gür, Batılı turistin Türk turizmi için önemine dikkat çekerek şu tespitleri yaptı:
“ABD’li turistte kayıp yüzde 60’lara yakın. İtalyan, İngiliz, Fransız ve Alman turistte de öyle. Biz sadece Rus turist olarak görüyoruz konuyu ancak krizin boyutu çok daha derin. Yani Ruslar gelecek dertler bitecek diye bir durum kesinlikle yok. Antalya bölgesi Türk turizminin sadece üçte biridir. İstanbul gelirde Antalya’dan yüksektir. Üstelik İstanbul’a gelen turist buradan başka bölgelere de gider.”
Kongre turizminde 8’inci sıradaydık
Otelcilerle sorunları masaya yatırdığımız toplantıya TÜROB Yönetim Kurulu Üyesi Levent Erdoğan (Hotel My Dora Yönetim Kurulu Başkanı), Genel Sekreter Uygar Koçaş (The Marmara Hotel Genel Müdürü) Yönetim Kurulu Üyesi Kasım Zoto (Armada Hotel Yönetim Kurulu Başkanı), Yönetim Kurulu Üyesi Faik Öztunç (Divan Otelleri Danışmanı), Başkan Yardımcısı Müberra Eresin (Eresin Hotels Genel Müdürü), Başkan Timur Bayındır, Yönetim Kurulu Üyesi Orkun Petekçi (Accor Hotels Operayon Müdürü), Başkan Yardımcısı Armin Zerunyan (Hilton Worldwide Türkiye Bölge Müdürü), Yönetim Kurulu Üyesi Hediye Güral Gür (NG Hotels İcra Kurulu Başkanı) , TÜROB Genel Müdürü İsmail Taşdemir ve basın danışmanı Belma Toprak katıldı.
Toplantının en ilgimi çeken tespitlerinden biri de kongre turizminde geldiğimiz nokta oldu. Bir ara İstanbul çok popüler bir noktaydı. Şirketler STK’lar İstanbul’da toplanmak için yarışıyordu. İstanbul hacim olarak 2014’te kongre turizminde 8’inciliğe kadar çıkmıştı. Ancak öğrendim ki bu yıl 66’ıncı sıradayız. Alarm zillerinin çaldığının en önemli göstergelerinden birisi bu bence.