Dışarıda azar, ‘karşılık’ta jest
Bankaları zor gününde işletmelerin yanında olmamakla ve tefeci zihniyetle kriz fırsatçılığı yapmakla suçlayan hükümet, diğer taraftan bankacıları dinledi ve kredi karşılık oranları ile ilgili önemli bir değişiklik için düğmeye bastı. Hazırlanan yönetmelikle bankaların eli rahatlatılacak
Gerek Cumhurbaşkanı gerekse Başbakan çeşitli vesilelerle bankaları “Tefecilik yapıyorsunuz. Gerçek ekonomiye dönün, yok etmeyi değil yaşatmayı hedef alın” diyerek uyarırken, bankaların elini güçlendirecek hamleler de peşpeşe geliyor.
Hükümet yetkilileri ile bankacıların yaptığı 4.5 saatlik toplantıda gündeme gelen önemli çözüm yollarından biri daha hayata geçmek için gün sayıyor. BDDK, ‘Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik taslağı’ hazırladı. Taslağa göre, bankaların verdikleri kredilere istinaden zorunlu ayırdıkları karşılık oranlarında ciddi indirim yapılıyor. Böylece bankaların reel sektörü daha çok fonlaması için elleri rahatlatılacak.
Yeni yönetmeliğe göre, bazı kredi türlerinde karşılık oranı yüzde 0’a kadar geri çekiliyor. Bankalar Birliği Başkanı Hüseyin Aydın da hükümet yetkilileri ile yaptıkları görüşme hakkında bilgi verirken, “Verdiğimiz kredileri işletmelere göre tasnif etmemiz ve iyi krediler yani geri dönüşünde sıkıntı yaşanma ihtimali hiç olmayan krediler için karşılık oranında ayarlama yapılmasını önerdik” demişti.
Taslağa göre, 22/06/2016 tarihli ve 29750 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ‘Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin’ geçici 2’inci maddesi değiştirilecek. Yeni durumda standart nitelikli ticari krediler toplamının en az binde beşi (% 0.5) oranında, standart nitelikli küçük ve orta büyüklükteki işletme kredileri ve transit ticarete, ihracata, ihracat sayılan satış ve teslimlere ve döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlere yönelik olarak kullandırılan standart nitelikli krediler toplamı için yüzde sıfır (% 0) oranında, bu kapsama girmeyen standart nitelikli krediler toplamının en az yüzde biri (% 1) oranında karşılık ayrılması yeterli olacak.
Yakın izlemedeki ticari krediler ve küçük ve orta büyüklükteki işletme kredileri toplamının en az yüzde biri (% 1) oranında karşılık ayrılması beklenirken, biraz daha riskli yakın izlemedeki krediler toplamının yüzde ikisi (% 2) oranında karşılık ayrılması istenecek. Söz konusu yeni oranların 1 Ocak 2018 tarihine kadar uygulanması da öngörüldü.
Mevcut durumda oran % 3’e kadar çıkıyor
Halen geçerli olan karşılıklar yönetmeliğine göre standart nitelikli nakdi kredileri toplamının en az binde on beşi (%1.5) oranında karşılık ayrılması isteniyor. Yeni yönetmelikle bu oran bazı krediler için yüzde yarıma, A kalite tabir edilen krediler için ise yüzde sıfıra kadar çekilebilecek. Yine mevcut yönetmelikte yakın izlemedeki nakdi kredileri toplamının en az yüzde üçü (% 3) oranında karşılık ayrılması gerekiyor. Bu oranda da yeni yönetmelikle kredinin kalitesine göre yüzde 1 ve 2’ye çekiliyor. Bankaların karşılık oranlarında yapılacak değişiklik, ellerinde serbest sermaye kalmasına neden olacak. Bu serbest sermaye bir taraftan kredinin maliyetinde ucuzlama yaratırken diğer taraftan, reel sektöre enjekte edilecek taze para anlamına gelecek.