Bu vergilerle akıllanamayız
.
Dünyanın en pahalı benzinini kullanan Türkiye, vergi yüküyle cep telefonunu da pahalı alıyor. Telefon 1.900 lira ama buna bir de 920 lira vergi biniyor. Krizdeki Yunanistan’da bile telefon % 25 daha ucuz
Geçen hafta içinde Hürriyet’ten sevgili Sefer Levent 4G ihalesine yönelik iki güzel yazı kaleme aldı. 4G’de ihale süreci ile ilgili takvimin Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan tarafından önümüzdeki günlerde açıklanacağını, bu yıl bitmeden de ihalenin yapılacağını belirtiyordu yazısında. 3G’den sonra 4G, mobil internette hızı 10 kata yakın artıracak. Artıracak artırmasına da ‘akıllı telefon’ penetrasyonunu artıramadıktan sonra 4G’nin gelişi hayatımızı kökünden etkileyemeyecek.
Zira ağır vergi yükü yüzünden dünyanın en pahalı benzinini kullanan Türkiye ne yazık ki yine ağır vergiler yüzünden dünyanın en pahalı cep telefonunu da kullanmak zorunda kalıyor.
Her ne kadar fiyatı makul akıllı telefonlar çıksa da bu telefonların yüksek fiyatı cihazların yaygınlaşmasının önündeki en büyük engel. Türkiye malum cep telefonunu seviyor, ancak akıllı telefon penetrasyonu bir hayli düşük. 68 milyon mobil abone var ancak bunların sadece 13 milyonunda yani yüzde 19’unda akıllı bir cihaz var. Erkeklerin kullandığı telefonların yüzde 21’i akıllı iken, kadınlarda bu oran daha da düşüyor ve yüzde 17’yi ancak buluyor.
Yurtdışı niye cazip?
Cep telefonlarının yurt dışında Türkiye’den daha ucuza satıldığını hemen herkes bilir. Ancak son dönemde vergilere ek olarak döviz kurlarındaki dalgalanmanın ardından dünya çapındaki cep telefonu fiyatlarına göz atıp ülkemizdeki seviyeyle karşılaştırdığımızda çarpıcı bir gerçekle yüzleşiyoruz. Maalesef dünyada cep telefonuna en fazla parayı ödemek zorunda olan ülke durumundayız.
Benzin fiyatlarından alışık olduğumuz bu durum ne yazık ki eğitimden sağlığa, finanstan eğlenceye kadar hayatımızın her alanına girmiş olan mobil teknolojileri cebimize taşıyan akıllı telefonlar için de geçerli artık.
Bu fiyat farkı niye?
Şu anda ülkemizde yaklaşık 1.060 dolara (2.499 TL) satılan 16 GB’lık iPhone 6’nın Amerika Birleşik Devletleri’ndeki satış fiyatı sadece 720 dolar. Başka bir deyişle iPhone’a bir Amerikalıya göre neredeyse %50 daha fazla para ödememiz gerekiyor. Aynı telefona Avustralya’da 792, Kanada’da 679, Japonya’da ise 634 dolara sahip olmak mümkün. Sizce dünyada ortalama 700-800 dolar seviyesinde satılan bir akıllı telefonun ülkemizde 1000 dolardan bile daha pahalıya satılmasının altında ne yatıyor? Elbette vergiler...
Türkiye’de 1060 dolar olan iPhone 6 fiyatı, uzun süredir ekonomik krizle boğuşan Yunanistan’da bile yaklaşık 800 dolar seviyesinde. Bunun sebebi, ülkede cep telefonlarına yalnızca %18’lik KDV uygulanıyor oluşu. Yani bizdeki %25’lik ÖTV, krizdeki komşuda bile yok.
Bir yandan Türkiye’deki tüm dersliklere birer dizüstü bilgisayar, projeksiyon cihazı ve akıllı tahta koyarak eğitim sistemi alt yapımızı dünyadaki seviyeye taşımayı amaçlayan FATİH (Fırsatları Arttırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi) Projesi’ni alkışlarken diğer yandan bu seviyede yüksek vergiler koyarak vatandaşlarımıza bilgiye erişimde fırsat eşitliği sunan akıllı telefonlara sahip olmalarını ve mobil teknolojilerden faydalanmalarını zorlaştırmayı anlamak mümkün değil.
Umuyoruz ki akıllı telefonların birer temel ihtiyaç olarak kabul edildiği 21. yüzyılda, ülkemizde de bu bilinçten beslenen vergi indirimleri ve halkımızın son teknolojiye daha kolay erişebilmesini sağlayacak teşvikler içeren bir mobil teknoloji hareketi, 4G ihale süreci ile birlikte hayata geçirilir.
Radyo özelliği varsa TRT bile % 6 pay istiyor
Cep telefonlarının vergi yolculuğu Türkiye’ye girer girmez başlıyor ve telefonda radyo özelliği varsa TRT’ye ödenen %6’lık bandrol payı ile fiyat şişmeye başlıyor.
Satın almayı düşündüğünüz cihazda radyo özelliği yoksa da çok sevinmeyin, çünkü telefonun fiyatına sırasıyla %25’lik Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve bu verginin bindiği fiyat üzerinden %18’lik Katma Değer Vergisi (KDV) ekleniyor. 800 dolarlık bir telefona önce 200 dolar vergi geliyor ve fiyat 1.000 dolara çıkıyor. Sonra buna bir de 180 dolar KDV ekleniyor. 800 dolar çıplak fiyatı olan telefondaki vergi yükü 380 doları buluyor. Yani telefondaki vergi toplamı cep telefonunu çıplak fiyatının yüzde 47.5’i oluyor.
4 telefon getir New York uçuşun bedavaya gelsin
THY’nin internet sitesine girerseniz, önümüzdeki hafta New York uçuşlarında ekonomi sınıfı biletlerin gidiş dönüş 1.597 liradan başladığını görebilirsiniz. Promosyonlu daha ucuza bilet de bulabilirsiniz ama fırsatları takip etmeniz lazım. 1.597 TL, 2.42’lik kura göre yaklaşık 660 dolar yapar.
Türkiye’de vergilerle fiyatı şişen ve 1.060 dolara satılan 16 GB’lık iPhone 6’nın Amerika Birleşik Devletleri’ndeki satış fiyatı 720 dolar. Aradaki fark 340 dolar. Yani New York’a gidip 4 tane iPhone 6 alsanız, sonra da Türkiye’de bunu (kolay elden çıkarabilmek amacıyla) Türkiye’deki normal piyasa fiyatının 175 dolar altına satsanız. Yani her bir telefondan çok değil 165 dolar bile kazansanız, 4 telefon satıp ABD’ye gidiş gelişinizi bedavaya getirebiliyorsunuz.
Aynı telefona Avustralya’da 792, Kanada’da 679, Japonya’da ise 634 dolara sahip olmanın mümkün olduğunu da unutmayın.